Sy het die prosedure geken, soos ons almal.
Het die ooggetuie werklik die hele konfrontasie gesien? Of eers opgekyk toe die skote klap, en toe ’n eie interpretasie aan die gebeure geheg? Hoe lank het die konfrontasie geduur? Kon hy of sy iets hoor – ’n woordewisseling?
Ek het in my baadjiesak gekrap, die ondersoekbeampte se kaartjie gekry en gebel. Wie was die ooggetuie? wou ek moeg weet. Hulle kon nie vir my ’n naam gee nie.
Het die persoon die hele episode gesien, of eers nadat die skote afgegaan het? Hy is nie seker nie. Is hy nie seker nie omdat hy nie die vraag gevra het nie, of omdat die ooggetuie onseker was? Hy het nie ’n verklaring afgeneem nie. Een van sy adjudante het met die persoon gepraat.
Man of vrou? Hy weet nie. Wat sê die verklaring? Daar móét mos ’n naam wees. Nee, hulle het nie ’n verklaring nie. Die persoon is weg van die toneel voordat hulle dit kon afneem.
Dit het geen sin gemaak nie. Ek het bloot die telefoon doodgedruk, en my sorge met ’n bottel Glenmorangie gedeel in die hoop dat ’n enkelmout-babelas nie so erg sou wees nie. Ek moes rus kry, en met Skotse vertroosting kon ek vir eers van die teenswoordige vergeet.
* * *
Die volgende dae, weke en maande het ’n obsessiewe Tex Texeira na vore gekom wat ek glad nie geken het nie. As die cops nie my vrou se dood kon oplos nie, sou ék dit doen.
Dit het begin met die ondersoekspan. Wat kon julle uitvind by die AO wat met die ooggetuie gepraat het? Hy is blykbaar weggeroep om verkeer te beheer, en toe hy terugkeer, was die persoon weg. ’n Man, hy weet nie wie nie. Geen beskrywing nie.
En het hulle die CCTV-materiaal van die parkeerterrein al bekyk? Nee – dit is nie beskikbaar nie, dis nooit opgeneem nie. Of uitgevee, per ongeluk, hulle weet nie mooi nie.
Wat van die wagte op die parkeerterrein? Hulle het nie met hulle gepraat nie, nee. Die ouens roteer, dit is moeilik om dié wat aan diens was in die hande te kry.
Het julle al probeer? H’m, nee, nog nie.
En so het dit aangehou. Dit het my laat ingryp, die wagte een vir een opgespoor, ondervra, maar ná drie dae kon hulle omtrent niks onthou nie. Ek het self na die Superspar se sekuriteitstelsel gaan kyk.
Die verbouereerde IT-beampte was totaal verward oor wat gebeur het. Die materiaal word outomaties opgeneem en ná ’n maand vervang met nuwe materiaal om bergingsruimte te bespaar. Maar die vorige dag se materiaal is weg. Hy het dit nie uitgevee nie, hy was aan diens, ja, maar hy was ten tyde van die insident onder in die winkel, nie in die beheerkamer nie. Anyway, die goed word mos outomaties opgeneem, sê hy.
Die een doodloopstraat ná die ander. My navrae het my opgevreet, my groen lêer volgemaak en my sak leeggemaak. Ek kon nie werk nie, nie voor ek antwoorde – en daarmee saam hopelik vrede – vind nie. Dit het my die hartseer laat onderdruk. Die treur oor my verlies maande lank laat uitstel. Tot die afgeskeepte emosies my uiteindelik ingehaal en my vir twee dae onder doktersverdowing laat beland het.
Twee dae se slaap het die woede uit my dreineer. My in ’n diepe depressie gelaat. Die soort wat jou laat verval in die mees basiese roetine van oorlewing. Eet, drink, slaap.
My lêer het dae lank onaangeraak op die lessenaar gelê. Boodskappe op my rekenaar het ongelees opgegaar.
Dit was ’n kollega van Liesl wat my uit daardie toestand gehelp het: een van haar kollegas, Sharon Cloete, wat ’n middag ná werk onverwags opgedaag het.
Sy was duidelik geskok oor my onversorgde voorkoms, die huis se toestand. En met al die gesag van ’n kortgat vyf-en-twintigjarige het sy my met ’n wysvinger stort toe gestuur: “Jy stink!”
Met my terugkeer, in vars klere en met gekamde hare, was die kombuis aan die kant, die skottelgoed nat opgestapel langs die wasbak, en Sharon besig om die sitkamer reg te ruk. ’n Koppie koffie vir elk het reggestaan.
“Tex, jy kan nie so aangaan nie. Jy moet hulp kry. Dis ongesond om so te leef.”
Ek het geknik.
“Wat doen jy met jouself deur die dag?”
“Sharon, ek spandeer elke oomblik om te probeer uitvind wat met Liesl gebeur het, want die polisie is useless. Ek het elke leidraad opgevolg, maar alles loop dood. En niks maak sin nie. Die CCTV-materiaal wat oornag verdwyn, ooggetuies wat kwansuis nie opgespoor kon word nie, mense wat nie eens kan onthou hoe karre lyk nie.
“Iets hier is nie reg nie. Dit was nie ’n gewapende roofpoging nie. Iets word toegesmeer, en ek gaan uitvind wat dit is. Ek weet net nie meer waar om te begin nie.”
Sharon het afgekyk, stil vir ’n oomblik. “Dink jy dit het iets met haar werk te doen?”
“Wat bedoel jy? Waaraan het sy gewerk?” Iets in haar stem het my ’n lammigheid in die bene gegee.
“Het sy nooit met jou oor haar werk gepraat nie?”
“Nee, en ek sou haar nooit uitgevra het nie. Jy weet moes hoe dit werk. Waarvan praat jy?”
“Niks spesifiek nie, Tex. Ek probeer sin maak. Liesl was meer as ’n kollega … sy was ’n vriendin. Ons mis haar ontsettend baie.” Sy het weggekyk. “Ekskuus, ek moes dit nooit eens opgehaal het nie, dit was onregverdig.”
En daarmee het Sharon bot toegeslaan oor die onderwerp. Beleefd bly gesels, ja, en my laat belowe voordat sy weg is dat ek ’n poging sou aanwend om meer uit te kom, kleur te kry en ander mense te sien. “Al is dit op ’n afstand, in ’n coffee shop!”
Toe is sy by die voordeur uit.
Ek het Liesl ontmoet toe sy as intelligensie-offisier aan die Suid-Afrikaanse Inkomstediens se spesiale ondersoekeenheid toegedeel is. Die eenheid het onder meer belastingontduiking deur ryk individue en maatskappye ondersoek.
Hul metodes het later begin opspraak wek, want die inkomstediens het operateurs soos ek gebruik om die sogenaamde leefstyl-oudits te help doen. In wese was dit niks meer nie as mense dophou, sien waarmee hulle ry, by watter restaurante hulle eet, waar hulle klere koop en hoeveel hulle bestee.
Absoluut sieldodende werk. Geen wonder die blonde offisier het my oog gevang nie. Ons kantoorverhouding het gou oorgespoel in buitemuurse aktiwiteite, en ná agt maande is ons getroud. Saam die meenthuisie in Lynnwood gekoop. Lekker gebly, gelukkig met mekaar.
Ons het baie gemeen gehad. Sy het verstaan dat ek nie veel oor my verlede kon vertel nie, en ek het haar nie oor haar werk uitgevra nie. Ons het slegs sake bespreek waarby ons albei voorheen betrokke was.
Ná ons troue kon ek nie meer saam met haar werk nie. Die reëls teen nepotisme het dit verhoed. My reputasie was egter goed genoeg dat ander departemente my op aanbeveling kon gebruik. Dit was ’n lekker gereelde inkomste, en my en Liesl se lewens het ’n heerlike, gemaklike roetine aangeneem. Genoeg vir my om effe te begin ontspan, byna nooit meer soos ’n alleenloper te dink nie.
Die blote feit dat ek Liesl in my lewe ingelaat het, was vir my ’n wonderwerk. Ná soveel jare in die bos, met net myself of my buddy om op te vertrou, was dit ’n rare ervaring om emosies te deel. Dit het eers maar rukkerig gegaan, maar Liesl was geduldig en het my oor ’n kwessie van maande “mak gemaak”, soos sy dikwels geterg het.
Dis presies wat dit was. Die mens uit die bos gehaal. Hom weer geleer om te vertrou. Te deel. Ook te leer ontvang, sonder voorbehoud. Dit het my laat besef hoe kwaai ek emosioneel afgestomp was. ’n Mens in isolasie, onaantasbaar. Totdat sy ’n krakie in my mondering gekry en daardeur ’n lewegewende lig op my siel laat skyn het.
Daardie lig is nou gedoof. Haar werk ongedaan gemaak oor die maande van my ondersoek, asof ek my siel stuk vir stuk terugkatrol het deur die kraak wat sy oopgedwing het, en dit daarna toegestop het met die hardste hars. Dit was nodig vir my eie beskerming, glo ek, terwyl ek Liesl se dood probeer ontrafel.
Maar waar het dit my gelaat? Die kwesbare eggenoot het opsy gestaan vir die operateur van ouds met die verskanste hart. En daardie verandering het my lynreg in die pad geplaas