“Se você se muda, você morre,” het Carlos skaars hoorbaar in my oor gesis. As jy beweeg, is jy dood. Ek het hom geglo. Hy het regs langs my gelê, heup teen heup, sy AK47 se greep in sy regtervuis vasgeklem.
Dit was doodstil in die bos. Selfs die konstante naggeluide van jakkalse, honde in krale en uile in die verte het opgehou. Die natuur wat asem ophou. In die gloed van die nagsigtoerusting kon ek sien die kobra was nou in ’n stywe veer gerol: miskien een en ’n halwe meter lank, slank, glinsterend en oorgehaal. Vyf meter regs van hom was die voetval van die niksvermoedende patrollie.
Die naderende voetstappe was te veel vir die slang. Hy het sy kop laat sak en met ’n sierlike sekelbeweging het hy uit die pad gegly, reguit na ons toe. Angs het in my bors vasgeslaan en ek het teruggebeur, wou orent kom. Maar Carlos se linkerhand was ’n ysterklamp op my nek, en hy het my met mening bly platdruk, vasgepen voor die aankomende kobra. In sy ander hand het die AK rotsvas opwaarts gewys.
Die reptiel se beweging moes die voorste patrollielid se aandag in die naglig getrek het. Ek kon hoor hoe hy ’n patroon in die loop stoot, daardie onmiskenbare sjiek-sjiek soos die geoliede metaal agtertoe en vorentoe gly.
Die kobra was halflyf die bos in, en het enkele sentimeter voor ons kom huiwer. Die kop was effe opgelig, die tong toetsend in die lug. Agter dit, in die donker, was die ewe gespanne vorm van die MPLA-voorloper, sy wapen nou gerig op waar hy die slang sien inseil het. Hy wou nie nader nie, en hy wou nie verby nie. Sy regterhand het orent geskiet en die patrollie het stil agter hom gehalt.
Tien man, gewapen met AK47’s wat in ons rigting wys. ’n Kobra nou tussen ons en hulle vasgekeer. Daar was dood in die lug. En Carlos se arm ’n brug tussen ons liggame wat my weghol keer.
Die patrollieleier se wapen het in ’n stadige, soekende kring oor ons geswaai. Dan, voor my, ’n ritseling toe die kobra die aftog blaas. Onderdeur Carlos se arm, tussen ons heupe deur, dan oor my kuite. Die fynste ritseling toe dit in die donkerte verdwyn. Ek het my asemhaling beheer, maar moet erken ek het myself byna natgepis.
Die patrollieleier het hoorbaar ontspan: “Relaxar! Serpente.” Die geluid van wapens wat oor skouers geslinger word. Een wat vroetel, ’n sigaret aansteek. Die reuk was eksoties in die bos-naglug. Vir twee minute het die groep nog sag gesels, die klank onwerklik intiem so kort nadat die dood sy vertrek geneem het.
Ons taak was ook nie om die dood te bring nie. Ons moes daar uit en toe die patrollie aanbeweeg, het ons so stil soos die kobra verdwyn. Tydens die lang voetslaan na ons afgespreekte optelpunt het ek die gebeure weer en weer in my gedagtes laat afspeel.
Carlos, onverstoorbaar onder druk. So gefokus dat hy my vasgeklem sou gehou het, selfs al het die slang gepik. Want jy kon onder geen omstandighede die ops blaas nie.
Dit was die destydse Carlos. Ferm met vriend, meedoënloos met vyand. Het daardie onderskeid nou vir hom begin vervaag?
* * *
“Colonel?”
“My man. Hope you’ve got news for me?”
“Yes, sir. We got a fix on the guy. His name is Texeira. Frans. Ex-Special Forces, now security consultant.”
“Texeira? Why does that sound familiar?”
“The husband of Liesl Texeira.”
“Oh my God!”
“Just what I thought, sir.”
“Holy fucking Jesus, I’m going to have to send this upstairs. Have you got eyes on him?”
“We have a team out there, yes, sir. I’ll keep you posted.”
Kliek.
3
Lynnwood, Pretoria, 7:00 vm.
Die selfoon lui my wakker. Ná seker ure se rondrol weer ingesluimer.
“Texeira.” My stem is ’n oggendgeroggel.
“Mister Texeira, this is warrant officer Watson, SAPS. Sorry to bother you so early.”
Die ondersoekbeampte in Liesl se moordsaak. Ek kyk op my horlosie. Sewe-uur. Goeie Vader, dis darem donners vroeg, selfs vir die SAPS.
“Adjudant, bel jy my om te sê jy het die dossier finaal gesluit?”
Hy laat hom nie van stryk bring deur my sarkasme nie. “Glad nie. Ek het ’n paar ekstra vrae. Is jy by die huis vanoggend?”
“Ek is, ja. Het julle nuwe leidrade?” Wat’s die kanse?
“Mmm, yes, in a manner of speaking, yes. Kan ek so oor ’n uur by jou wees?”
“Kom. Ek sal reg wees.”
Ek sit regop in die bed, verwonderd oor dié wending. Hoekom sou Watson hierheen wou kom? Kon hy nie maar oor die foon sy vrae vra nie? Die man is useless, het tot nou geen aanleg vir die werk of aanvoeling vir die gevoelens van ’n slagoffer se naasbestaandes getoon nie. Nou wil hy by my huis kom kuier? Oor ’n uur?
Alle gedagtes aan Carlos en my gestoei met my gewete gedurende die nag is vergete. Onder die stort werk ek in my kop deur die groen lêer op my lessenaar, probeer dink wat ek kon gemis het.
Onvermydelik speel die gebeure van daardie laatmiddag weer voor my af. Die oproep van Liesl se selfoon, die verrassing toe ’n manstem in plaas van hare met my praat. Die onmiddelike lamheid in my knieë toe ek hoor, baie jammer, sy is op die toneel dood. Die skok wat my laat terugsteier het tot by die sitkamerbank.
Ek was beswaarlik bewus van my gejaag na die moordtoneel. Iets in my het seker geglo as ek vinnig genoeg ry, sal ek haar nog lewend sien. Die Superspar se parkeerterrein was afgesper, maar ek het ’n pad tussen die uniforms deur oop baklei tot by die hopie onder die groen laken langs haar kar.
Met bloed wat soos vingers oor die teer na my uitgestrek is. Haar laaste, teer uitreiking.
Ek onthou die hopie waarby ek gekniel het, nie die mens onder daardie gevlekte laken nie. Dis die afstand wat ek tussen my en die dood moes plaas om die finaliteit daarvan te probeer uitstel. Daar was niks in my nie: geen geruk, geskud of geskree nie. Ek, wat al langs soveel lewenslose liggame was, was nou sonder emosie. Noudat ek wóú voel, wóú afskeid neem, kon ek nie.
Hulle het my uiteindelik weggelei. Ek het in die waas van skok daarna gehoor Liesl het in die parkeerterrein stilgehou, uitgeklim … toe ’n man haar trompop loop en in die bors skiet. Twee keer. Toe weggejaag.
Die polisie het aangeneem dit was ’n poging tot roof wat skeefgeloop het. Volgens ’n speurder op die toneel is onervare rowers dikwels senuagtig en wanneer ’n slagoffer weerstand bied, skiet en vlug hulle. Meestal sonder om iets te vat, wat kan verklaar hoekom niks uit haar motor gesteel is nie.
Ek het geknik, voor my bly staar. Toe gevra wie dit gesien het. Geen verklaring is toe nog geneem nie. Die ooggetuie kon blykbaar geen beskrywing van die aanvaller of sy voertuig gee nie, behalwe dat die motor donkerkleurig en skoon was.
Skoon. Nie dat dit ’n Mercedes of Toyota was nie. ’n SUV of ’n sedan nie. Nee, “skoon”. Wat ’n vreemde ding om van ’n moordtoneel te onthou.
Die polisie het my in my eie motor huis toe geneem en seker gemaak ek is oukei. Ek was, soort van, ná ’n derde stewige whisky. Dis toe my brein begin werk het, dat die vrae na vore gekom het.
Liesl, weerstand bied? Maak nie sin nie.
Sy was ’n opgeleide intelligensie-offisier. Wapenkonfrontasie was deel van die standaardopleiding. Bly kalm, praat sag, moenie oogkontak maak met die aggressor nie. Stel eers vas hoeveel opponente en wapens daar is, of die wapens gespan is, vingers op die