Maria het nie van die juffrou gehou nie. In die stilligheid het sy haar juffrou Snip voor Colet genoem, en dan wou hy hom so doodlag daaroor. Hulle het al twee ’n behae daarin geskep om op al haar eienaardighede te let en dit dan vir mekaar oor te vertel in die aand. “Het jy al opgelet hoe blou haar naels is? Hulle sê dis ’n teken van iemand wat nie heeltemal … wit bloed het nie …” “Sy sê nou die dag vir my, verbeel jou, asof ek haar bediende is, sy sê vir my sommer: ‘Maria, bring my wasgoed kamer toe!’ Ek sê toe niks nie. Ek vat net die wasgoed en gooi dit op haar bed neer.” … “En weet jy, Colet, sy hou nie van jou nie. Sy sê Kosie is baie slimmer as jy. Sy sê jy is nie so slim as wat hulle dink jy is nie …”
Maar tog in die laatnag, net voordat hy aan die slaap raak en Mariet weer vol en prikkelend in sy gedagtes was, het hy aan juffrou Du Toit gedink en, ten spyte van sy renons in haar, haar soms in allerhande situasies voorgestel wat sy hart vinniger laat klop, en ’n brandende gevoel in sy bors laat ontstaan het.
Theuns en Suzanne het intussen heelwat meer tyd gehad om uit te gaan en vriende te besoek. Hulle het stadigaan verdwyn uit die intieme ritueel van Colet se lewe. Die tye wanneer hy by hulle was, het ook eenvormig geraak en deel geword van ’n ordelike sisteem. In die oggend as hy wakker word, het Suzanne hom kom groet en ’n rukkie later het hy môre gaan sê vir Theuns en vir ’n tydjie in sy arm gelê op die bed. In die aand het Theuns en Suzanne na die spens gegaan om te kyk of hy al sy kos opgeëet het, en dan opmerkings gemaak oor sy benerige voorkoms. Net voordat hy gaan slaap, is hy toegelaat om vir ’n rukkie in die sitkamer op die rusbank te sit terwyl hulle oor alledaagse, onbekende dinge gesels. Wanneer daar gaste gekom het, is hy ingeroep en ten toon gestel terwyl hulle met oordrewe vermaak elke stamelende sin volg en hardop lag oor ’n grappie wat hy sou gemaak het. Die tyd wat hulle van die huis af weggebly het, het ook al hoe langer begin word.
Intussen het Colet ongemerk groter geword sonder dat daar ’n verandering in die ritueel gekom het. Omdat hy ’n enigste kind was, het hy ’n Peter Pan in hulle oë gebly. Hulle het gevoel dat alles mooi gereël is, dat hy in veilige hande gelaat word – geborge in sy Never-Never Land.
Eenkeer het hulle vir ’n hele week weggegaan. Hulle het hom gedurende die skoolure gaan groet en die hoop uitgespreek dat almal soet sou bly terwyl hulle weg is. Toe die skool verby was, het Colet in die leë huis rondgestap. Die gordyne van Theuns en Suzanne se kamer was toegetrek en dit het alreeds, nadat dit slegs ’n oggend toegestaan het, daardie reuk van ’n onbewoonde kamer gehad, behalwe dat die geur van Suzanne se skoonheidsmiddels nog soos rafels in die lug gehang het. Hy het doelloos in die kamer rondgedwaal, in die laaie gekrap en hom verlustig in die mengsel van geure wat daaruit opslaan. Daar was iets in die eksotiese walms wat herinnerings aan die Kaap meegebring het, en hy het meteens ’n knellende heimwee gevoel na daardie dae toe hy geluister het na die vishorings en Suzanne hom in haar arms geneem het. Hy het in die laaste tyd al hoe meer daarvan bewus geword dat hy werklik alleen is. Die effenheid van die lewe, wat daardie onwerklike aspek van dinge laat verdwyn het, het hom laat terugverlang na iets wat nie meer daar is nie. Nadat hy al die laaie deurgekyk het, het hy die klerekas oopgemaak en hom op sy tone uitgerek om in die heel boonste rakke te kyk. Regs in die kas het Suzanne se rokke gehang. As hy sy kop daarin steek, kon hy dit sag en welriekend teen sy gesig voel. In die rakke langsaan het haar handsakke in ’n bonte hoop opmekaar gelê met veelkleurige serpe tussenin geprop. Elke rafeltjie, elke dingetjie wat hy optel, het ’n besondere betekenis. Die dinge wat hy dikwels bedags in die huis sien rondlê het – miskien ’n baadjie wat Suzanne op ’n stoel neergesit het of ’n hoed wat sy afgehaal het – het hier in die hangkas heeltemal ’n ander aansien. Dis asof daar ’n voorkoms van verganklikheid aan alles vaskleef; asof Suzanne, wat die dinge elke dag dra, nie meer daar is nie; asof dit alreeds met ’n eienaardige, muwwe, ontbindende reuk vergaan.
Die gedagte daaraan raak meteens só oorstelpend, dat hy die kas onmiddellik toemaak en op die bed gaan lê.
Die heerlike, sagte dubbelbed. Terwyl hy daarop lê en heen en weer rol, gaan die deur meteens oop en kom Maria met verkwikkende, babbelende beweginkies die kamer binne.
“En toe!” sê sy, terwyl sy op die voetenent van die bed gaan sit en hom aan die been gryp. “Wat maak jy hier so alleen?”
“Ek het niks anders gehad om te doen nie,” sê hy.
Sy wieg op en neer en kyk met wakker oë in die kamer rond.
“As die kat weg is, is die muis baas,” sê sy. Sy lê meteens agteroor met haar kop op sy voete terwyl sy haar bene heen en weer swaai. “Ek dink ons gaan ’n lekker tyd hê.” ’n Oomblikkie stilte. “Ons sal laat kan lê en gesels in die aand. Dit wil sê as juffrou Snip haar nie groot hou noudat jou mammie-hulle weg is nie.” Sy sit weer regop en kyk in Colet se gesig. “Dink jy nie so nie?” Haar oë het ’n eienaardige glans, effentjies blink en lewendig.
Hy gaan ook regop sit, maar kyk nie na haar nie. Sy oë is gevestig op die deur in die verste hoek. Dit was asof hy iemand hoor aankom het, maar hy was nie seker nie. Toe hy sien dat aan die deurknop gedraai word, weet hy dadelik wie dit is.
“Wat sê jy?” vra hy. Dan sagter: “Wat van haar …?”
Hy weet dat sy nie bewus is van die deur wat oopgaan nie. Onmiddellik toe hy dit gevra het, voel hy jammer, maar ook darem nie spyt dat dit te laat is nie.
“Ek sê …!” skree Maria, “as juffrou Snip ons nie lastig val nie …!”
“En toe!” sê juffrou Du Toit. “Wat gaan hier aan?” Sy staan met haar hande in haar sye. “Het jy nie werk nie, Maria? Is dit nie al tyd dat jy op die ete moet let nie?”
Haar oë, twee kooltjies vuur, brand in die halfskemer op hulle.
Maria het intussen verward van die bed af opgespring en stap nou, met haar kop in die lug, by juffrou Du Toit verby. Toe sy die deur agter haar toemaak, is daar stilte vir ’n paar oomblikke. Colet kan sy eie asemhaling duidelik hoor, asook dié van die vrou voor hom. Daar gaan ’n paar minute verby voordat sy praat. Intussen sit hy op die bed en kyk na haar met groot, niksseggende oë. Dis asof sy hier in die kamer – in die allenige kamer in die groot, stil huis – al die gesag verloor het wat sy in die klas het. Hy hou sy oë nie lank op haar gerig nie, maar kyk skuins by haar verby, alhoewel hy elke beweging uit die hoek van sy oog kan sien.
“Wat doen jy in die kamer, Colet?” vra sy meteens.
“Niks nie,” sê hy. “Ek het net hier ingekom en … rondgekyk.”
Sy wil iets sê, maar bedwing haarself merkbaar, en gaan dan op die stoel langs die bed sit.
“Kyk, Colet,” sê sy, “jy is mos al ’n grootman, nè? Jy weet dit is nie mooi vir ’n man … ek bedoel, kyk, ’n man is altyd hoflik teenoor ’n dame …”
Hy staan stadig van die bed af op en wag ongeduldig vir haar om verder te praat. Sy voltooi nie die sin nie, maar staan meteens op en sê met ’n opgewekte stem: “Hoe lyk dit, wil jy nie ’n entjie saam met my kom stap nie? Die son gaan netnou onder, en dis só mooi tussen die berge.”
Terwyl hulle al met die veldpad langs stap, gesels sy aanhoudend oor allerhande dinge. Toe hulle by ’n mooi boom kom, gaan sy daaronder sit en wys vir hom om langs haar plaas te neem.
“Hoekom speel jy nooit met Kosie en Joan-hulle nie, Colet?” vra sy.
“Ek het nie juis lus nie,” sê hy. “Hulle is so … so kinderagtig.”
“Kyk,” sê sy meteens, “mens kan te groot vir jou ouderdom wees …”
Dan besef sy dadelik aan sy houding dat sy alle