Hennerik tel spoed op teen die afdraand en die gesels is vir eers verby.
Laatmiddag staan Hennerik op sy werf en hou die termiete se werksaamhede dop. Eintlik kyk hy al die laaste paar dae aandagtig vir hulle. Bou vreeslik nes buite om, maar dra nie die grassies binne die gat in nie. Dis hulle manier om te sê hier kom wind. En wind is goed, enige wind. Solank die veld nie stilstaan nie, sal die reent op sy tyd kom.
“Hennerik, jy sal onthou om van Oerson te loop vra? Streepmuis het mos al lank voor Krismis gekalf en sy kan weer bul kry. Oerson is baie beter vir haar. Hy gooi immers hanteerbare kalwers, al is hy so beneuk. Foeitog, daardie laaste kalf van Ratelpan se bul het Streepmuis amper laat loop vrek. Hy suig haar in elk geval ook sommer verlep uit. Dit sal nie deug om weer so ’n kalf te maak nie.”
“Ek sal so maak, Mieta. Het jy jou lysie vir die dorp? Ons gaan môre sommer nadat ons klaar gepraat het in dorp toe.”
Mieta gaan sit by die kombuistafel en skryf haar lysie af. Dit help altyd as Geelsuiker so ontydig dorp toe gaan. Maandeind sal sy die hamper en ander grootgoed koop.
| meel | Miziena |
| suiker | breigoed |
| braai spaaises | Jamaaika gemmer |
| Cool Aid | roesynkies |
| Kloof | potlode |
| twak | Borstol |
| snuif (mentol) | blyds |
| Disprins | asyn |
Nadat sy die lysie uitgeskryf het, stuur sy vir Milano om ’n eier te gaan soek. Sy kap ’n ui fyn en sny ’n blikkie tamatievis oop, roer dit bymekaar en gooi ’n groot lepel bruismeel by. Toe wag sy vir Milano om die eier te bring.
“Mamma, die bont hen het begin broei daar onner die bos in. Ek het haar opgelig, daar’s nege eiers onner haar.”
“Nou hoop ek nie jy het van haar eiers loop vat nie?”
“Net een.”
“Maar my sône! Jy kan mos nie daar loop vat nie. Die goed is klaar deurgelê. Gaan sit terug en loop soek ’n anner eier.”
Milano weet ’n paar henne lê so al om die ander dag in die hoenderhok, maar hy hou net mooi niks daarvan om daar in te gaan nie. Dit raak egter al sterk skemer en hy sal maar net moet. Eers stap hy om die hok en loer agter by die sinkplaatgleuwe deur om te sien of daar ’n eier lê, en tot sy spyt sien hy twee. Toe hy in die hok inkruip, voel hy sommer hoe die luise op hom klim. Laas keer het hy nie geweet wat met hom aangaan toe hy so begin jeuk het nie, maar nou weet hy. Hierdie keer gaan hy nie in die hok talm en al die ander neste bekyk en nog ’n hoender ook oplig om te sien wat onder haar aangaan nie.
Hy mik direk vir die nes met twee eiers en kan nie gou genoeg weer uit die hok kom nie. Vies kom hy met die twee eiers by Mieta aan. Sit hulle op die tafel neer en stap dadelik na die buitekraan met die koekie Sunlight.
“En nou dat jy jou so vreeslik was?” vra Hennerik so van die stoep af.
“Pappa, die hoenders het luis! Hulle kruip op my. Kan ons nie maar die hok uitbrand nie? Ek wil nie weer daar in nie.”
Hennerik bedink eintlik ook nou al ’n paar weke die ding, maar hy speel vir tyd. Die henne lê nie op die oomblik te sleg nie. As hy nou uitbrand, ontstel hy hulle uit hulle lêery. Van volgende maand af sal hulle in elk geval begin verveer en sommer vanself minder lê. Maar hy reken die kind het ’n punt. Die luis ís erg vanjaar.
Toe die olie warm is, bak Mieta tydsaam die viskoekies. Milano kom sit skoongewas met sy storieboek by die kombuistafel. Trek die paraffienlampie nader en lees hardop voor: “Porkie se kampie was binne-in ’n groter kamp – die bergskilpaaie se kamp. Daarin het ’n wil-depies … wil-de-pies-ang … wildepiesangbos gestaan en twee groot bome … Hoe lyk ’n wildepiesangbos, Mamma?”
“Hoe sal ek dit nou weet? Piesangs koop ons mos maar in die winkel. Ek ken net van ’n turksvybos. Lees verder, ek wil hoor.”
*
Douvoordag die volgende oggend is Hennerik te perd oor na Geelsuiker om die moontlikheid van die bulletjie te bespreek. Milano ry saam met Hennerik in die saal tot by die woonhuis. Van daar af kan hy self oorry na die Goeiemans, waar Robyn in die huiskampie kan wag tot die skool weer uitkom. Milano kan nie wag om vanmiddag met die perd terug huis toe te ry nie.
“Kan ek en Niklaas nie saam in die saal ry tot by die skool nie, Pappa? Daar is ook ’n staankampie met water en als by die skool vir Robyn.”
“Maar dit sal mos nou nie deug met Rensie en Boetie-hulle saam nie. Hoe kom die twee kleintjies dan nou by die skool as julle met die perd staat en ry? Onthou, Rensie het maar dié jaar beginne met skool. Julle moet agter haar kyk, veral smiddags wanneer die son sy hitte neergooi.”
Hulle kom net voor ses by Geelsuiker se huis aan. Milano ry dadelik verder, want as hy vroeg by Niklaas is, kan hulle nog ’n rondte alies speel. Hy wil hoeka sy mooi milkies van laas terugwen, en dan het Niklaas gister ’n mooie van Arrie gevat. Dalk is die wen aan sy kant en rob hy hóm ook nog vanoggend.
Elke Woensdagoggend gaan Geelsuiker na die groot plaashuis sodat Ben Human hom uit die Kaap kan bel om die boerdery te bespreek. Dit kom nou al jare so aan. Ben Human het voor Geelsuiker grootgeword, maar ná skool het hy gaan studeer en hom in die stad gevestig. Sy ouers het Huurkop aan die buurman verhuur en by die see gaan aftree. Geelsuiker word toe weer voltyds jakkalsjagter en swerf rond van plaas tot plaas. Dis eers die laaste nege jaar dat Ben weer die leisels op Huurkop kom oorvat het. Vir Geelsuiker het hy opgespoor waar hy sit en wegkwyn het in die lokasie. Vier jaar gelede kom die buurplaas Spookwerwe in die mark, en Ben koop. Met die ekstra grond het die Kaliempies plaas toe gekom.
Geelsuiker en Hennerik stap rustig oor na die woonhuis. Geelsuiker draai die sinkdam se stopkraan oop en vat die graaf om die vrugtebome nat te lei. Hy hoor hoe die windpomp skwiek vir ghries. Die ooreenkoms met Ben Human is dat hulle vrylik van die vrugte kan pluk as hulle die bome versorg en aan die lewe hou. Die heerlike soet kalkwater gee suikersoet lemoene en nartjies in die wintermaande, kwepers en granate Aprilmaand, vye in die somer, en deur die jaar is daar altyd een of ander groentetjie wat versorg word.
Die water kom eers stadig in die leivoortjie aangekruip, maar kry gou sy loop. Geelsuiker hou die watervlak fyn dop en gooi net betyds ’n keerwalletjie, herlei die water in die volgende voortjie af en laat dit weer opdam.
Hennerik haal ’n paar knoffelhuisies uit sy broeksak en druk hulle sommer so op ’n natgeleide plekkie in die grond. Hulle het by die huis begin uitloop en Mieta is tog te erg vir die uitjies. Smaaklik so saam met ’n vleiskossie. Hennerik staan en rol vir hom ’n zol. Trek so hier en daar ’n onkruidjie uit terwyl hy rook.
Hulle wag vir die sentrale se luitoon: drie kortes en een lange. Ben het die slingerfoon buite op die stoep in ’n staalboks staangemaak sodat die huis nie elke keer oopgesluit hoef te word nie. Die afgespreekte tyd is sesuur soggens in die somer en wintertyd halfagt.
Mieta kom so een keer in ’n maand om die huis binne af te stof, geitjiemis teen die mure af te was en die stoepe te vee. Augustusmaande, as die stofstorms verbykom, kom sy maar meer gereeld. En as lentetyd kom, is dit weer die swaels wat so kan kom mors op die stoep.
Toe die telefoon lui, gee Geelsuiker vir Hennerik die graaf en drafstap stoep toe.
“Môre, baas. Nee, die dinge is nog reg hier …
“Ja, baas, die gustrop kry goed lyf. Hulle vreet nou tog te gulsig aan die gannabosse …
“Ja, baas, die veld hou nog goed …
“Reg so, ek sal so maak.
“Baas, daar is nog so ietsie te bespreek. Streepmuis het al November haar kalf gegooi. Sy kan weer bul vat. Maar daardie vorige kalf van Ratelpan se bul is darem te vreeslik groot. Mieta het nou gemeen of ons nie maar weer vir Oerson aan Streepmuis kan voorstel nie? …
“Nee, maar baie dankie, baas …
“Reg so, ons sal mooi agter die skape kyk, en ek sal vir Mieta sê baas-hulle kom oor die Paasnaweek. Sy sal die huis mooi maak voor die tyd …
“Nou