By die tafel langsaan sit ’n groepie mense gesellig en kuier. Die een ou se gesig lyk vir Rocco bekend. Hy dink hulle’t ontmoet toe hy saam met een van sy pelle in die advertensiebedryf hier kom kuier het. Sover hy kan onthou, is dit die skeppende hoof van een van die advertensie-agentskappe hier naby. Die man het ’n hipster-haarstyl met ’n langerige kuif en ’n stywe T-hemp met Che Guevara se gesig op. Hy kyk op en hulle knik vir mekaar.
Malan merk dit op. “Dit lyk my jy is nou ’n tipiese Kapenaar.”
“Hoe so?”
“Jy groet die moffies – en daai een is nogal ’n Kubaanse moffie daarby!” Daarop bars Malan uit van die lag.
Rocco hoop niemand het dit gehoor nie.
“Wanneer laas het jy met luitenant Cameron gepraat?” vra hy vir Malan.
“Het jy nie gehoor nie? Hy’s dood, so sewe jaar gelede.”
“Waaraan?”
“Kanker. Fok, die ou het net skielik sleg begin voel en toe kak hy ’n maand of twee later.”
“Jirre, dis blind.”
“Kan jy vir stafsersant Homberg onthou?”
“Dis mos hy wat kruppel was na die antipersoneelmyn?”
“Ja, die einste! Hy’s ook op sy laaste bene, lyk dit my.”
“Hoe so?”
“Fokken alles. Suikersiekte, hartmoeilikheid, rumatiek … Ek hoor die ou sukkel ook maar finansieel.”
Die donkerkop-kelnerin verskyn langs hulle. “Two draught beers for you.”
“Muito obrigado!” sê Malan.
“Prazer.” Sy loop glimlaggend weg.
“En wat het geword van sersant Meiring – daai kortgat?”
“Ja, die klein doos. Hy’t mos saam met ons begin werk by Strategic Solutions. Kan jy onthou van daai fokop by Soyo, toe ons en Unita die kak uit mekaar geskiet het?”
“Ja, toe Heyl se broer doodgeskiet is?”
“Einste. Wel, hy’s mos eers agterna dood in Suid-Afrika nadat hulle sy een long moes uitsny. Maar hulle sê dat Meiring kak aangejaag het daar en toe fire hulle hom.”
“Watse kak?”
“Jy weet hy’t mos maar altyd gehou van suip?”
“Jy kon dit seker van ons almal sê …”
“Ja, maar Meiring kon nou behóórlik suip. En hy was verantwoordelik vir die radiokamer. En toe kom daar die een of ander kak met die komms. Daar was rumours dat hy skelm gesuip het net voor die ops. Dat hy eintlik nog gesuip was toe die ops aan die gang was. En toe Greyvenstein en Van Dalen en van die ander diknekke eers daarvan hoor, toe spat die kak. Hulle het hom op die eerste vliegtuig huis toe gesit.”
“En nou?”
“Laas wat ek gehoor het, is hy ’n total alkie. Hy’t seker al so drie of vier keer probeer ophou drink. Maar dit hou net vir ’n jaar of twee. Hy’t al omtrent alles verloor – vrou, kinders, die hele fokken lot. Laas wat ek gehoor het, het hy in ’n karavaan in iemand se agterplaas gebly.”
“Het jy al besluit wat jy wil eet?” vra Rocco.
“Jirre, ek het nog nie eers my tweede bier in nie en jy wil al eet,” terg Malan.
“Nee, jislaaik, maar ek raak nou erg dun, man.”
“Oukei, wat beveel jy aan?”
“Kyk, hulle het specials op die swartbord – kyk daar oorkant teen die muur – maar alles is eintlik oukei. Ek hou nogal van die geroosterde sardyne en die trinchado.”
“Maar waar’s die vleis?”
“Jy’s ’n regte Dutchman, Malan.”
“En jy’s ’n regte snobberige moffie-Kapenaar!”
Rocco lag gedemp, maar skielik voel dit weer vir hom asof daar ’n duisend myl tussen hom en Malan is. Hulle het mekaar hoe lank gelede leer ken? Twee- of drie-en-dertig jaar? Hoeveel water het nie intussen in die see geloop nie?
“Maar vir wie werk jy in Afghanistan?”
“Man, ek werk vir Sallyport. Dis … dis ’n klomp Amerikaners. Ons verskaf close-quarter protection for USAID. Opheffingsprogramme, daai soort kak. En hulle installeer ook generators. Maar nie hierdie klein generatortjies wat jy ken nie. Ek praat van groot fokken generators wat soos ’n huis lyk.
“Want sien,” en dan kyk Malan oor sy skouer asof in ’n refleksaksie, “die plekke is obviously fucked-up geskiet, oukei? So hulle het nie krag en daai soort ding nie. Die camel jockeys is moerse taai – hulle kan oorleef op brood, sigarette en lou tee – maar as daar nie elektrisiteit is nie, dan bly die plek in die fokken donker eeue. En, wel, dan gaan dit nie die Amerikaners baie goed laat lyk nie, gaan dit?
“So, ons job is om die ouens van USAID op te pas waar hulle ook al gaan, sodat hulle alles wat fucked-up is, kan fix. Of eerder, minder fucked-up maak.”
“So ek neem aan julle is gewapen?”
“Tot die fokken tande toe, tjom.”
“Waarmee?”
“Kyk, ons dra Beretta 9 mils, Glock 17’s, M4’s en M203’s – daai M16’s met ’n veertig-millimeter-granaatlanseerder onderaan. Party ouens gebruik ook Heckler & Koch 516’s. En ons het meer ammo as wat ons sal kan uitskiet in ’n kontak! Maar eintlik probeer ons kontak vermy. Want as jou kliënt kak stamp, is almal se dag bederf.
“Ons ry sulke Chev Blazers, dis ’n SUV, met bietjie bulletproofing in. So meestal doen ons konvooie. En dis waar die fokop inkom. Want die slegte ouens weet presies hoe so ’n konvooi lyk. So, ons probeer om nie twee dae dieselfde roetine te volg nie. Want as daai klomp lapkoppe dit eers uitgefigure het, het jy groot kak.”
“Hoe bedoel jy?”
“Check, as hulle ons ge-ambush of in ’n hinderlaag probeer lei het, het ons nog ’n kans gestaan. Maar hulle looi ons met IED’s.”
“IED’s? Wat’s dit?”
“Improvised explosive devices – afstandbeheerde bomme langs die pad. En hulle kan jou slég opfok. So ons bly maar wakey-wakey. Ons gebruik ook jammers wat selfoonseine jam, want ons het agtergekom die konte gebruik selfone om die bomme te detonate. Maar nou gebruik hulle weer ander maniere. Dis eintlik maar altyd ’n fokken lottery.”
Rocco voel hoe die tweede bier na sy kop toe gaan. Half duiselig, maar op ’n goeie manier. Nou voel hy weer nader aan Malan as ’n ruk gelede. Hy leun vorentoe.
“Hoe werk dit? Hoe het jy by Sallyport uitgekom?”
“Kyk, die meeste ouens ken mekaar van die army af. Nadat ek in ’95 weg is by 4 Recce, is ek mos Strategic Solutions toe. Reguit na groot kak in Sierra Leone. Wel, toe daai job klaar is, het ek mos huise begin bou saam met my neef. Wel, dit was nou ’n fokop. En toe die kak stamp in Irak en hulle private kontrakteurs begin soek, het baie van ons ouens die kans met al twee hande aangegryp.
“Onthou jy vir Kevin Kennedy? Hy was ’n kaptein by 4 Recce. Hy’t my gekontak. Hy’s nou ’n diknek daar by Sallyport.”
“En hoe’s die geld? Jy sal dit mos nie vir peanuts doen nie?”
“Kyk, die geld is goed. Maar die werk is tos. Ek bedoel, ons kan nie eers drink nie. Jissis, weet jy hoe hartseer is ’n steakbraai saam met Coke? Ons is twee maande aan, een maand af. Fok, soms wil ek net ’n Pommie of ’n Yank bliksem. Die fokken goed werk na ’n maand verskriklik op ’n mens se tiete.”
Die