“Jy praat snert …” sê hy grootoog.
“I promise,” vervolg Rocco. “You see, there was a German architect called Pius Pahl. Some of his drawings of the Mies van der Rohe buildings are still in the Bauhaus Museum in Berlin. He married a South African woman and after they moved here, he opened a practice in Stellenbosch. The result is that Stellenbosch now has one of the biggest collections of residential homes in the Bauhaus style.”
“That is incredible,” sê Katrin. “Dieter, wir müssen nach Stellenbosch gehen ein Blick auf diese Häuser zu nehmen.”
“But the surrounding houses look really kak,” borduur Rocco voort, vol bravade na die bier op sy leë maag. Almal bars uit van die lag. Hy vat nog ’n sluk bier en kom agter dat hy Helga se volle aandag het. Dat sy blykbaar nie meer kwaad is vir hom nie, laat hom goed voel. Hy’s lief vir hierdie lenige Duitse meisie, al is dit nie altyd maklik om te verstaan hoe haar kop werk nie.
Verder gesels hulle oor ditjies en datjies. Rocco se Duits is goed genoeg dat hy die strekking van Helga en Katrin se gesprek kan volg – dat laasgenoemde sukkel om organiese en vegetariese kos in Kaapstad in die hande te kry.
Hy is nog besig om aan groente en vrugte te dink, toe Carl half spottend opmerk: “Rocco, Helga het my vandag gebel en vertel jy was gisteraand lekker laat uit.”
“E … ja, ek het bietjie probeer inhaal met ’n ou vriend.”
“Watse soort vriend?”
“Ag, sommer ’n ou army-pel.”
“Nee, ek hoor dan jy’t lekker dronk teruggekom!”
“Ja, wat, ons het lekker gekuier.”
“Aag, kom nou, dis niks om oor skaam te wees nie,” sê Carl lighartig. “Ek het steeds kontak met sommige van my weermagpelle.”
Rocco forseer ’n glimlag. Hy voel eensklaps stoksielalleen hier waar hy op La Perla se patio met ’n duur stuk tuna steak voor hom sit. Met ’n duur motor en ’n mooi Duitse verloofde. Hy kan nie die gevoel mooi kleinkry nie, maar dis asof hy op ’n ander plek behoort te wees.
“Regtig?” vra hy.
“Ja, ek het mos eers gaan swot voor ek army toe is. Ek wou glád nie army toe nie. Ek het my oë amper uitgehuil voordat ek op daai trein Heidelberg toe geklim het.”
“Wat was vir jou die ergste?”
“Al die nutria-bruin! Jirre, ek ken die verskil tussen mauve en taupe, maar in die army is dit net bruin, bruin, bruin!”
“In watter eenheid was jy?”
“Ek het JL’s by Leërgimnasium gedoen. Ek was ’n luitenant in die Seiners. Dalk nie die paraatste een nie, maar definitief die een met die beste dress sense!”
Rocco kan nie anders as om te lag nie. Hy leun vorentoe en klink glase met Carl voordat hy ’n sluk vat, terugsit in sy stoel en weer stil raak.
Hy ken hierdie klompie al ’n paar jaar. Hulle is dierbare mense wat baie vir hom beteken. Maar hulle is naïef oor geweld en die papierdun skeidslyn tussen ’n sorgelose aand by ’n duur restaurant waar die meeste mense sandale dra, en ’n wêreld waar mense mekaar moet doodmaak om te oorleef.
Hy voel skuldig dat hy sy vriende so beoordeel, maar kan dit nie onderdruk nie. Sy emosies verwar hom. Op ’n rasionele vlak weet hy dis onregverdig om dit te doen, maar op ’n instinktiewe vlak weet hy daar is diepgesetelde verskille tussen hom en hulle.
Net Malan sal dit verstaan. As hy hom nie bietjie vir Malan sou geskaam het in hierdie geselskap nie, sou dit heel goed gewees het om hom sommer nou te bel en te vra om by hulle aan te sluit. Die gedagte laat hom nog meer alleen voel.
“Why are you so quiet, Rocco?” vra Katrin.
“Ag, I’ve got so much on my plate lately. So much to do, so little time.”
“You and Helga must come visit us again sometime. Then you can do a braai for us again. Dieter can’t braai, he just burns the meat.”
Rocco lag. Dieter weet self watter slegte braaier hy is, maar dit keer hom nie om kwansuis verontwaardig “Ach, quatsch!” te sê nie.
Hierdie mense is wonderlike, goeie siele, dink Rocco. Eintlik beny hy hulle die naïewe onskuld.
“Raait, dis sulke tyd!” hoor die jong luitenant die kompanie-sammajoor skree. Die Dakotas se enjins het pas ’n ent van hulle af begin grom en die spanning is al ’n hele ruk aan die opbou. En opbou.
Kort voor lank marsjeer die twee valke valskermsoldate na die wagtende vliegtuie. Toe hulle inklim, gaan sit hulle op die voorafbepaalde plekke – bakboord, stuurboord, bakboord, stuurboord, bakboord – totdat Valk 3 en 4 van Delta-kompanie almal aan boord is.
Daarna gespe hulle die sitplekgordels vas en haak die soldate aan die stuurboordkant hulle valskerms se statiese lyne vas aan die stroppe verbind met ’n kabel wat die lengte van die vliegtuig loop. Toe hulle klaar opgehaak het, gee elk die tweede strop aan vir die soldaat oorkant hom. Een vir jou, een vir my. Daar is ’n strop vir elkeen, in ’n presiese volgorde wat al vir die jong soldate tweede natuur is.
In die twee Dakotas se rompe is daar ’n oorverdowende dreuning soos die twee motore langsaam spoed optel. Dit is soos die gegrom van gode wat woedend baklei teen die mag van die aarde se aantrekkingskrag. “One-two! One-two-three! One-two-three-four! Let’s go!” skree hulle terwyl hulle ritmies hande klap. Dan lig die Dakotas se sterte en agterwiele stadig en skree hulle: “Up! Up! Up!” terwyl hulle met hulle duime na bo wys. Sekondes later word uitbundig “Airboooorne!” geskree toe die logge metaalrompe met hulle swaeltjievormige vlerke uit die aarde se greep ontsnap en boontoe beur.
Dis al sterk skemer en deur die vensters kan die jong luitenant Ondangwa-lugmagbasis se ligte honderd meter onder hulle sien. Daar is rye tente, hangars, tydelike geboue, ’n paradegrond of twee, alles perfek georden en in skrille kontras met die roekelose gelatenheid van die omliggende landskap. Die Dakota klim grommend en langsaam tot op duisend voet. Die wêreld wat onder die vliegtuig verbyskuif, bestaan uit wit sand, makalani-palmbome en nedersettings met hutte en krale waar vure brand en oerliedere in die aand opklink. Hier en daar is ’n tweespoorpaadjie die enigste sigbare teken van modernisering. Geleidelik verdwyn die son se ligstrale, vervang deur die sagter lig van die maan.
In Ovamboland met sy wit sand is daar baie lig wanneer die maan skyn, en van waar die luitenant skuins oorkant die Dakota se oop deur sit, kan hy goed sien hoe die landskap onder hulle verbygly. Hy voel verwyderd daarvan, amper soos ’n waarnemer, en wonder wat dit beteken. In die vliegtuig is daar ’n skemer effek, want die binneligte is met groen maskeerband toegeplak sodat hulle nie nagblind sal wees wanneer hulle uitspring nie. Daar is net genoeg lig om oor die weg te kan kom.
Hier en daar verstel ’n soldaat sy valskermharnas of verskuif sy geweer. Plek-plek vee een die sweet van sy bolip af met die rugkant van ’n jong, bruingebrande hand. Dis net in ’n oorlogsituasie wat jy soveel jong mans bymekaar sal kry waar hulle so lank in amperse stilte sit. Elkeen weet hoe om te maak. Al weet hulle nie noodwendig wat hulle hier doen nie. Of wie se besluit dit was nie.
Hulle weet hulle gaan ’n Swapo-basis aanval. Hulle het dit al die afgelope maand ingeoefen op Oshivelo, die SAW se opleidingsterrein in die noorde van Suidwes-Afrika. Hulle weet hulle gaan vanaand land en dan twintig kilometer stap voordat hulle met eerste lig aanval, net nadat die vegvliegtuie die teiken gebombardeer het. Hulle gaan nie deel van die hoofaanvalsmag wees nie. Hulle gaan aan die basis se noordelike kant stoppergroepe opstel.
Die doel van die stoppergroepe is om stellings in te neem om vlugtende Swapo’s te stuit. Wat met stuit bedoel word, is dat hulle die Swapo’s gaan doodskiet. En daarna, wanneer die hoofaanvalsmag die vyand se weerstand geknak het, gaan hulle help om die basis op te ruim.
Die hoofaanvalsmag bestaan uit soldate van 101 Bataljon in Casspirs saam met Spesmagte-operateurs