Heinrich besef met toenemende ongemak dat die twee mense saam met wie hy in die studeerkamer ingehok is, op die punt staan om mekaar te vernietig. Sy suster slaan weer met die wreedheid van ’n jagdier op Karl toe, haar stem steeds toonloos, minagtend.
“Ek wens jy kan jouself sien soos ek jou sien, Karl, ’n armsalige dronklap! Nee, nog beter: ’n mislukte dronklap, een met ’n af arm. Foeitog! Dis al waarop jy teer, twaalf jaar lank al, sedert die oorlog verby is, want Karl Mannheim is mos die enigste wat ooit vermink is! Ha!” lag sy honend. “Wat sou jy doen as jou arm nog daar was? Watter verskoning sou jy dan kon aanvoer vir jou hopeloosheid as mens en as man? Man? O nee, ’n man is jy nie, jy is die naam nie waardig nie!” Met afsku tree sy weg van hom. “Jou selfbejammering vreet jou op. Daar is ander wat veel meer verloor het as jy, Karl!”
Haar stem is kil, en haar woorde tref Karl soos vuishoue. In sy verbeelding sien hy hoe elkeen van hulle inwendig bloed trek, wonde wat soos fonteine in sy ingewande opstu en dan wegborrel in ’n rivier van pyn.
Stadig draai hy na haar toe. Vir die eerste keer in ’n lang ruk sien Deborah weer emosie op Karl se gesig. Hy haat haar, besef sy. Dit wys onverbloem op sy gesig, sy blik is koud, moorddadig op haar gevestig. Dit verbaas haar, maar raak haar nie werklik nie. Waarom sou dit? Wat hy vir haar voel, maak al jare lank nie meer vir haar saak nie. Sy gee nie ’n duim bes toe hy met afgemete treë na haar loop nie.
Karl kom voor Deborah tot stilstand. Iewers waarsku die stem van rede hom dat hy hom moet inhou, dat hy die woorde wat reeds tot vlymskerp dolke op sy tong geslyp lê, moet terugsluk, want dit gaan die laaste flenters van hul reeds wankel verhouding vir goed vergruis. Hy besef dit, maar hy kan homself nie meer keer nie. Miskien sal dit vir albei ’n verlossing wees om los te spat uit die Gordiaanse knoop waarin hulle lewenslank saamgesnoer was.
Sy gesig verraai niks van hierdie botsende emosies nie. Hy betrag haar ’n paar oomblikke met duidelike minagting. Toe hy praat, is sy stem stil, so stil, minder as die ruising van ’n windjie deur verdorde blare, die sagte geritsel van ’n slang deur gras.
“Daar is jy sekerlik wéér reg, my liewe vrou. Wat is die verlies van ’n arm in vergelyking met wat jou oorgekom het?” Hy draai effens, sodat hy Heinrich ook kan betrek. “Verkragting! Ja, het jy dit geweet, Heinrich? Weet jy dat ’n hele korps verkenners jou formidabele suster deurgedraf het?”
Deborah snak na haar asem, die laaste druppel bloed dreineer uit haar bleek gesig. “Dis ’n leuen!” prewel sy, haar lippe stram van skok. “Hoe durf jy!”
Hy lag saggies, spottend. “’n Leuen? Gedink ek het nie geweet nie? Stories versprei, my liewe vrou. Daar was baie bespiegelinge, mense wat vrae gevra het toe die een ná die ander van die Rimington Tigers so gewelddadig omgekom het. Sê my, was dit jou minnaar? Dit wás mos Kit Malloy se werk, nè? Mense het nogal gepraat … soveel stories, soveel gerugte.”
Karl voel lighoofdig noudat die woorde uit is, hy voel ’n triomfantlike dronkheid. Hy het haar gekwets, tot op die nerf. Daar loop nou bloed. Net soos sy hom al soveel male vergruis het, staan sy nou ook daar, weerloos en naak in haar pyn. O, dit voel goed. Here, dit voel so goed om een maal oor Deborah die oorhand te hê!
’n Eienaardige laggie borrel skielik uit sy keel. “Snaaks, ons het nooit daaroor gepraat nie, prinses. Miskien het jy … ek wonder, miskien het jy dit selfs geniet? Want dit is soos jy sê, ek was nog nooit veel van ’n man vir jou nie.”
“Karl, asseblief!” soebat Heinrich, nou heeltemal verbouereerd.
Maar nie een van hulle hoor hom nie, want man en vrou is so ineengestrengel deur die haat van soveel jare. En nie een kom agter dat Heinrich uiteindelik stil-stil die aftog blaas nie.
Uiteindelik kan Deborah weer praat, maar haar stem klink vir haar soos dié van ’n vreemdeling. “Jy het my lank gelede misbruik, Karl. Ek kon jou dit vergewe. Baie van jou dinge het ek oor die jare oorgesien, jou onbetroubaarheid, jou flankeerdery, jou swakheid en jou monumentale selfsug. Vir alles het ek ’n verskoning probeer vind, maar dit wat jy nou hier aan my gedoen het – en dit voor Heinrich – is onvergeeflik.” Sy tree agtertoe, weg van hom. “Jy walg my! Ek sal naar word as ek een oomblik langer in jou gesig moet vaskyk!” Sonder ’n verdere woord loop sy by die vertrek uit.
Soos ’n oop, kloppende wond tamboer die besef in Karl se brein dat alles verby is. Sy drif verlaat hom soos wind wat skielik uit ’n ballon gelaat word. Sweet pêrel op sy voorkop, en byna onmiddellik is sy hele gesig blink en nat. Morfien. Dis altyd so wanneer hy dit gebruik. Maar tog gee dit hom ook moed, daarsonder kom hy nie meer deur nie. ’n Loodswaar moegheid oorweldig hom en dwing hom om te gaan sit. Hy kyk op en sien in die laaste suinige lig wat flou deur die venster sypel die skildery van sy pa wat verwytend na hom staar. Dis asof die ou man weereens wil uitroep: Het ek jou nie altyd gesê dat jy ’n misbaksel is nie, Karl … dit is wat jy is, jou ma se kind, ’n swakkeling!
“Vuilgoed!” fluister Karl. “Jou siek, gemene ou reptiel!” Hy haat hom! Haat haar! Hoe haat hy haar nie. Sy asemhaling versnel. Hy haat haar genoeg om … om haar … Hy prewel, bewus van die sweet wat op hom uitslaan. Hy sit baie stil, want plotseling tower sy verbeelding ’n tafereel op. Hy sien dit soos ’n visioen: Hulle is saam, hy en Deborah, saam vir ’n laaste maal. Sy hart klop oorverdowend, dis die morfien … Nee, nee, dis ekstase, beter as seks! Karl glimlag, hy kyk triomfantlik op na ou Kurt Mannheim se afbeelding en spreek die woorde uit wat sy gedagtes vul. “Ek haat haar … soveel, Pa, dat ek haar … dat ek haar gaan doodmaak!”
Karl voel skielik verwese. Hy is te moeg om op te staan, daarom laat sak hy maar sy kop op sy arms … en ’n bedwelmende loomheid suig hom onverbiddelik in ’n wit stroom in, diep, vertroostend. Dit keer dat hy, soos toe hy nog ’n kind was, huilend aan die slaap raak.
“Genugtig, Heinrich. Wat de duiwel skort met julle almal?” roep Kurt ongeduldig uit. “Jy kan nie net so uitloop nie – jy hoort hier, dis jou huis! Jy steur jou te veel aan Ma, môre sal sy daarmee vrede maak, jy moet haar net tyd gee.”
Heinrich knip sy tas toe en glimlag vir Kurt se besorgde gesig. Hy klop hom op die skouer. “Dis beter so. Oor drie dae vertrek ek in elk geval. As ek weg is, sal dinge weer normaliseer. Sê asseblief vir Deborah wanneer sy kalmer is dat ek nie weg is uit nukkerigheid nie, dis maar net omdat daar sake is wat ek nog moet afhandel met vader John.”
“Dit gaan haar net seerder maak, Heinrich. Sy sal wil hê dat jy jou laaste dae hier moet deurbring.”
“As sy wil, kan sy my by die kerk kom sien.”
Kurt kyk hom ’n paar oomblikke omgekrap aan. “Heinrich, dink aan … Nee, wag, ek sal jou gaan aflaai,” kapituleer hy.
“Nee, dan is jy laat vir ete. Ek sal vir Moses vra.”
“Sal ons mekaar sien voor jy weggaan?” vra Kurt nou opnuut onthuts.
“Natuurlik! Soveel kere as wat jy wil.” Heinrich lig sy tas op en probeer om te glimlag toe hy sy hand na Kurt uitsteek. “Gee my ’n goeie vier en vyf vir geluk, neef! Ek het dit nodig.” Hulle groet op hul tradisionele wyse, dan druk Kurt Heinrich teen sy bors vas.
“Ek weet dis jou roeping,” mompel hy gesmoord. “Ek weet dat jy nie anders kan nie, maar ek gaan jou mis, Heinrich! Magtig, hoe gaan ek jou nie mis nie!”
“En ek vir jou. Loop saam met my ondertoe en hou op om sentimenteel te wees, maat. Ek gaan in die kerk in, nie die leër nie!”
“Ek weet nie watter een die ergste is nie. Dit voel of ek my beste vriend aan iets … ’n ander lewe moet afstaan!”
Deborah wil verstik, verstik in die Januarie-nag se hitte wat soos ’n kombers oor die stad hang. Al dae lank hou Johannesburgers die suiderkim dop waar belowende wolke telkens in die laatmiddag begin opbou en weerlig snags in kettings uitslaan. Maar elke keer steek die nagwind op en verwaai die wolke. Dan breek die môre weer wreed en helderwarm aan, net soos gister en die