•Geurmiddels: karamel (E150); MNG – mononatriumglutamaat (MSG of mono sodium glutamate, E621).
Etikettering van voedselprodukte
Die etikettering van voedselprodukte bly ’n eindelose proses en die samestelling van produkte kan van tyd tot tyd verander, daarom is dit belangrik om jou te vergewis van enige veranderinge op die etikette van produkte wat jy gewoonlik gebruik. Dit is ook raadsaam om die etikette te lees vir versteekte bestanddele waarvoor jy allergies of gevoelig is.
Die meegaande tabel behoort jou te help met die lees van etikette vir bestanddele waarvoor jy allergies of gevoelig is.
| Voedselsoort/ bymiddel | Teenwoordig as die etiket aandui | Voedselsoorte om te vermy | Kan versteek wees in |
| Koring | Wheat flour, gluten flour, hydrolysed vegetable flour, vegetable protein derived from wheat, wholewheat, wheat starch, wheat protein, edible starch, wheatgerm, wheat bran, flour, starch, thickener, wheatgerm oil, durum flour, semolinaProdukte met hierdie bestanddele moet vermy word indien jy allergies of sensitief is vir koring | •Koringsemels•Ontbytgrane met koring•Koekmeel, broodmeel•Brood, broodrolletjies•Koek, koekies•Beskuit, kraakbeskuitjies•Kitskoek- en -poedingmengsels•Pasta•Couscous•Pakkies soppoeier•Pakkies kitspoeding•Kommersiële sop of souse | •Nagemaakte room•Geprosesseerde kouevleis, bv. polonies, worsies, ingemaakte vleis•Wors, vleiskoekies•Pasteie•Souse•Pakkies soppoeier wat in kosmaak gebruik word•Patee•Geprosesseerde kaas |
| Gluten | Soos vir koringGort, rog, hawermoutProdukte met hierdie bestanddele moet vermy word indien jy allergies of sensitief is vir gluten | •Soos vir koring•Rog, rogmeelprodukte•Gort, gortmeel•Hawermout, hawersemels | •Soos vir koring |
| Mielies | Maize, corn, corn oil, corn syrup, cornflour, cornstarch, vegetable oil, vegetable fat, maltodextrin, xanthan gumProdukte met hierdie bestanddele moet vermy word indien jy allergies of sensitief is vir mielies | •Mieliemeelprodukte soos mieliemeel, mieliegruis, stampmielies, suikermielies, pitmielies, springmielies•Mielieblom•Vlapoeier•Kitsmielievlokkie- ontbytgraan•Mielievlokkiekrummels | •Verdikte souse•Vlasous•Kitspoedings•Kunsmatige versoeters in poeiervorm•Versiersuiker•Strooisuiker |
| Eiers | Egg, egg white, egg yolk, albumin, egg lecithin, vitelline, ovo-vitelline, livetin, globulin, ovomucoid, ovomucin, egg lysozymeProdukte met hierdie bestanddele moet vermy word indien jy allergies of sensitief is vir eier, eiergeel of eierwit | •Eiergeregte•Koek, tert, kleinkoekies, beskuit, muffins, skons•Nagereg met eier•Souse met eier•Lekkers met eierwit, bv. malvalekkers, nougat, meringue•Egte mayonnaise | •Deegmengsels•Koek, koekies, brood•Slaai met slaaisous•Suurlemoensmeer (lemon curd )•Mousse•Roomys, sorbet•Patee•Slaaisous |
| Melk | Milk of animal origin, milk powder, cream, butter, margarine, buttermilk, yoghurt, cheese, milk solids, whey, curds, lacto-globulin, casein, caseinate, lactate, lactic acid, whey syrup, lactoseProdukte met hierdie bestanddele moet vermy word indien jy allergies of sensitief is vir melk en melkprodukte | •Melk•Karringmelk, dikmelk, jogurt•Ingedampte melk, kondensmelk•Maas, roomkaas•Harde kaassoorte•Melkpoedings, vlasous•Roomys, sorbet•Witsous•Soufflé, mousse•Botter met melkvastestowwe | •Deegmengsels•Koek, koekies, tert, brood•Geprosesseerde vleis•Pakkies soppoeier•Kitsontbytgrane•Kitskapokaartappel-mengsels•Koffie- en tee- verromers |
| Laktose (melksuiker) | Milk of animal origin, milk powder, cream, buttermilk, yoghurt, milk solids, whey, curds, lacto-globulin, lactate, lactic acid, whey syrup, lactoseProdukte met hierdie bestanddele moet vermy word indien jy allergies of sensitief is vir laktose/melksuiker | •Melk, tensy laktosevry•Karringmelk, dikmelk, jogurt•Ingedampte melk, kondensmelk•Maas, roomkaas•Melkpoedings, vlasous•Roomys, sorbet•Witsous•Soufflé, mousse•Botter met melkvastestowwe | •Deegmengsels•Koek, koekies, tert, brood•Geprosesseerde vleis•Pakkies soppoeier•Kitsontbytgrane•Kitskapokaartappel-mengsels |
| Soja | Soya flavouring, soya flour, soya beans, soya milk, soya sauce, soya lecithin, soya sprouts, soya bean curd, tofu, soya-based margarines, dehydrated or hydrolised vegetable proteinProdukte met hierdie bestanddele moet vermy word indien jy allergies of sensitief is vir soja | •Sojamelk•Sojamelkprodukte, bv. roomys, sorbet, sojajogurt, tofu•Geprosesseerde vleis, wors, worsies•Sojakrummels, sojablokkies, sojabone•Sojasous•Donkersjokolade | •Deegmengsels•Koek, koekies, brood•Chinese voedsel•Teriyaki-sous•Spekvleis, ham•Patee•Geprosesseerde vleis, wors, worsies•Vegetariese voedsel•Melksjokolade |
Hoe om die resepte in hierdie boek te verstaan en gebruik
1.By elke hoofstuk is daar ’n afsonderlike reseptelys met ’n aanduiding van watter van die agt bestanddele die resep “vry van” is.
Voorbeeld 1: Proteïengeregte vir ligte en hoofmaaltye
| Naam van gereg | Vry van:K = Koring; G = Gluten; Mi = Mielies; E = Eier; Me = Melk; L = Laktose; So = Soja; K+P = Kleur- en preserveermiddels | |||||||
| K | G | Mi | E | Me | L | So | K+P | |
| Pangeroosterde vis | • | • | • | • | • | • | • | • |
| Oondgebakte witvis | • | • | • | • | • | |||
| Gebakte tunagereg | • | • | (•) | (•) | (•) | • | ||
•Indien ons na Oondgebakte witvis kyk, dan is die gereg vry van koring, gluten, eier, soja en kleur- en preserveermiddels.
•By Gebakte tunagereg is daar hakies (l) by melk, laktose en soja. As die melk in die resep deur sojamelk vervang word, is die gereg melk- en laktosevry, maar nie sojavry nie.
2.By elke resep word die inligting van die “vry van” ook verskaf.
Voorbeeld 2: Gebakte tunagereg
| Vry van: | K | G | Mi | E | Me | L | So | K+P |
| • | • | (•) | (•) | (•) | • |
3.Aan die einde van die resep sal die vervangings bespreek word, byvoorbeeld:
| VOORSTELLE EN VARIASIES•Vervang die melk deur sojamelk, dan is die gereg melk- en laktosevry maar nie sojavry nie. Gebruik laktosevrye melk (soos Parmalat Easy Gest), dan is die gereg laktosevry maar nie melkvry nie.•Crosse & Blackwell Trim-laeolieslaaisous is melk- en eiervry, maar bevat mieliestysel as stabiliseerder. Dit bevat kaliumsorbaat as preserveermiddel, wat meestal nie ’n allergiese reaksie veroorsaak nie. |
Wenke om jou maaltydplan meer prakties te maak
•Beplan ’n spyskaart vir elke dag van die week om voedselaankope en -bereiding te vergemaklik. Beplan die spyskaart só dat die geregte sover moontlik vir die hele gesin geskik is en slegs geringe wysigings vir die persoon met die voedselallergie of -onverdraagsaamheid nodig is.
•Vervang slegs die ontoelaatbare geregte deur ’n aanvaarbare alternatief sodat die persoon met die voedselallergie of -onverdraagsaamheid nie afgeskeep voel nie en gevolglik langer kans sien om by die beperkings van sy of haar maaltydplan te hou.
•Maak voorsiening vir die dae wanneer daar min tyd vir voedselbereiding is deur geregte tydens rustiger tye te berei en dit te verpak, te verseël en te verkoel of vries. By elke resep is daar ’n “Kan ek dit bêre?” waar jy kan vasstel of die gereg geskik is vir bevriesing of vir hoe lank die gereg verkoel kan word.
•Maak voorsiening vir ingepakte etes weg van die huis deur ’n voorraad broodjies, muffins, sop en/of ligte etes te berei en in gebruiksporsies te verkoel of te vries.
•Merk die geregte wat gevries of verkoel word en bêre dit op ’n spesifieke plek in die vries- of yskas. Merk elke gereg met ’n etiket met die volgende inligting:
–Naam van gereg
–Datum van bereiding
–Porsiegrootte/aantal porsies