Van waar hy onder die sand gelê het, kon Janek ná ’n ruk hoor hoe ’n soldaat ’n bevel op sy trompet blaas wat almal beveel om na die kamp terug te keer. In sy herinneringe beskryf Janek sy ervaring:
Ek had ’n handdoek om my kop en ’n hol waterplant as asembuis in die mond. Die sand was heeltemal droog wat gemaak het dat dit bly afloop het as gevolg van beweging van die borskas by asemhaling. Daarom het die kamerade meer sand op my gehoop as wat noodsaaklik was en dit het hewige pyn in die bors veroorsaak. Die toestand waarin ek ná anderhalf uur van sowel liggaamlike as geestelike transpirasie was, is makliker om te verbeeld as om te beskryf.36
Nadat hy hom uit die sand gewikkel het, moes hy nog deur die Britse kamp gaan wat teenaan die krygsgevangekamp was. Burgerlikes het die Britse offisiere dikwels besoek, wat sy teenwoordigheid in die kamp nie so ongewoon sou gemaak het nie. Hy kon egter nie sonder ’n pas by die hoofhek uit nie. Hy sou boonop twee keer deur die Britse kamp se draadheinings moes gaan. Hy het gesorg dat hy vir dié doel netjies aangetrek is.
Janek is terug na die strand waar die soldate geswem het en vind ’n plek waar struike hom buite sig van die soldate laat. Op ’n geleë tyd kruip hy deur die eerste draadheining aan die see se kant, waarna hy onopgemerk deur die kamp stap. Van sy maats het eenkant in die hoek van die krygsgevangekamp langs die soldate se kamp rondgestaan. Hulle het hom opgemerk toe hy in sy netjiese donkergrys pak met die gewilde strooihoed van die tyd op sy kop en sy handdoek oor sy skouer doodluiters verby hulle stap en hulle ongemerk toewink. Daarna het hy ook daarin geslaag om deur die draadheining aan die land se kant te glip. Janek het uitgekom op die pad wat na Simonstad lei.
Kort daarna het hy hom in Simonstad bevind. Op ’n sypaadjie moes hy verby ’n Britse offisier, kapt. James Perkins37, beweeg wat met ’n ander offisier gestaan en praat het. Janek was goed aan Perkins bekend omdat die kaptein die kamp gereeld besoek het. Gelukkig het Perkins hom nie herken nie en selfs opsygestaan sodat hy kon verbybeweeg. Janek noem hy het voor sy onsnapping ’n boordjie met stropdas en ander kleiner items met geleende geld gekoop om sy voorkoms te verbeter as hy sou uitkom. Sy ongewoon netjiese voorkoms was waarskynlik genoeg om Perkins te flous.
Om nie verdag voor te kom nie het hy by die spoorwegstasie ’n retoerkaartjie na Wynberg gekoop. Van Wynberg is hy met die sneltrein na Kaapstad. Daar het hy ’n Sweedse tandarts opgesoek met die hoop dat dié hom kon help.38 Dit was te gevaarlik om by die tandarts oor te bly, maar hy kon Janek darem van inligting voorsien oor ’n Sweedse skip, die Maria M, in die hawe. Nadat Janek die grootste deel van die nag in die strate van Kaapstad rondgeloop het, was sy voete vol blase van die skoene wat hy by ’n medegevangene gekry het. Uiteindelik het hy saam met ’n besope boemelaar op ’n bankie langs ’n houtskuur by die hawe aan die slaap geraak.
Die volgende oggend het Janek aan boord van die Maria M gegaan, maar die kaptein was te bang om hom te versteek. Die skip was volgens die kaptein te opsigtelik van die kaai af en mense het gedurig daarop kom besoek aflê. Twee Finse kapteins het hulle daarna oor hom ontferm en hom om die beurt op hul skepe versteek. Janek het 17 dae gewag vir die Franse skip die Caravellas wat na Lourenço Marques sou gaan. Op die Caravellas ontmoet hy ’n mede-Sweed, die 29-jarige Charles O. Johansson, wat ook uit South Camp ontsnap het deur hom twee dae ná Janek se ontsnapping op dieselfde wyse op die strand te laat begrawe. Johansson was ’n sersant in die Skandinawiese korps en is vroeër by Magersfontein gewond en gevange geneem. Ná sy ontsnapping het pro-Boere hom in Kaapstad versteek.39
Die krygsgevangenes in Simonstad het daarin geslaag om die twee mans se afwesigheid drie dae lank geheim te hou tydens die aftelling van die name. Leendert Ruijssenaers vertel hoe hulle die Britse wagte in al twee daaglikse inspeksies geflous het: “Toe die sersant-majoor met die luitenant by tent nommer 1 verby was, het soveel mense as wat daar ontbreek het langs die tente gesluip na die plek van diegene wat gevlug het sodat die sersant-majoor tog die volledige aantal gevangenes gekry het. Later, toe dit uitkom, is soldate tussen die tente geplaas wat toegesien het dat elke man op sy plek bly totdat die inspeksie klaar was.”40
Toe die Caravellas sy anker lig om uit Tafelbaai te vertrek, het Janek en Johansson die Transvaalse volkslied gesing, tot die vermaak van die ander passasiers. Daar was Amerikaanse Iere op die skip wat hulle as lede van die Rooikruis voorgedoen het terwyl hul eintlike doel was om aan die kant van die Boeremagte te gaan veg. By Lourenço Marques het hulle die skip saam met Janek en Johansson verlaat en na Pretoria gereis.
Janek en Johansson se ontsnapping het die onversetlike krygsgevangenes wat agtergebly het met trots vervul. Soos een opmerk: “Die ontsnapping van ons Skandinawiese broers het ons baie moed gegee.”41 Die Britte het naarstiglik gesoek na tonnels en wegkomplekke waardeur die twee kon ontsnap het. Tente moes afgeslaan word. In die proses het die soldate afgekom op ’n pasbegonne tonnel in die slaghuis.42
In Pretoria ontmoet Janek en Johansson nog ’n Skandinawiër, Carl Hultin, die man wat van die Manila ontsnap het. Die drie het weer by ’n Boerekommando onder kmdt. Ferdinandus Potgieter van Wolmaransstad aangesluit en aan verskeie gevegte deelgeneem. Later het Janek van die ander twee verwyderd geraak. Verdere besonderhede oor hul betrokkenheid tot aan die einde van die oorlog is nie bekend nie.
Op 4 Junie 1900 is Janek na Pretoria gestuur vir mediese behandeling nadat sy lewer in ’n ongeluk beskadig is. ’n Muil het hom geskop toe hy die harnas van ’n kanonmuil wou verwyder. Hy is weer gevange geneem nadat lord Roberts se magte Pretoria ingeneem het. Nadat hy herstel het, is hy onder sterk geleide per trein na Kaapstad gestuur om weggestuur te word. In Bloemfontein is hy in die tronk toegesluit omdat die brug by Springfontein opgeblaas is en eers herstel moes word. In daardie stadium is die ander krygsgevangenes buite in die binnehof aangehou. In ’n nalatige oomblik is sy seldeur oopgelos en hy het die geleentheid aangegryp om uit te glip en met die groep gevangenes in die binnehof saam te smelt.
Die aand van 2 Julie 1900 is dié groep krygsgevangenes per trein na Kaapstad gestuur. Vroeër is die krygsgevangenes teen die tronkmuur laat staan en hul name afgelees. Die Britse offisier moes toe uitvind daar is 138 gevangenes, in plaas van 137, maar hy het die teenstrydigheid nie opgevolg nie, moontlik omdat dit swaar gereën het. By die stasie het dieselfde probleem opgeduik toe die gevangenes weer getel is. ’n Ingenome Janek skryf in sy herinneringe: “Waarskynlik het die offisier gedink dat die jas wat te lank is wel op die een of ander manier reggemaak sou raak, want hy het ons sonder meer in die kompartemente van die wagtende trein na Kaapstad laat stuur.”43
Janek het hom voorgeneem om by die regte geleentheid van die trein te spring wanneer die wagte in die vroeë oggendure die vasste geslaap het. Teen 02:30 het hy eers die kompartement se lamp afgeskroef om deur die opening op die dak te probeer kom. Toe dit blyk die gat is te klein vir hom het hy besluit om deur die venster te gaan. Hy het ’n kombers by ’n medegevangene gekry en dit om sy linkerarm gedraai om die impak van die val te absorbeer:
Die nag was so donker dat mens nouliks die naaste soldaat op die balkon kon sien. Die trein het met groot vaart gery, maar daar was geen keuse nie en daarom het ek die boonste slaapplekke vasgegryp en my met die voete vooruit na buite geswaai. Ek het met die arm op ’n los dwarslêer neergekom, enkele male omgerol en onbeweeglik bly lê.
Sekondes later het die trein verbygestorm en ek was vry, ten minste voorlopig. Eers het ek geglo dat my linkerarm gebreek is, maar dit was gelukkig nie die geval nie. My elmboog het hewige pyn veroorsaak en die arm het opgeswel. Origens was ek onbeseer.
Dit was bitter koud, alle struike was met ryp bedek; ek het koud gekry soos ’n hond, maar desondanks het ek ’n onbeskryflike gevoel van voldoening ervaar by die gedagte aan die provoos in Pretoria wat my so stellig ’n reis na Ceylon beloof het. Ek was egter nog ver van veilig.44
Janek het te voet aangesukkel en moes die Britse wagte by die brûe ontduik. Gelukkig kon hy hulle van ver sien vanweë die vure wat hulle teen die snerpende winterkoue gemaak het. By die klein stasie Nelspoort noordwes van Beaufort-Wes het die wagte hom egter raakgesien. Toe hy nie op hul bevele reageer nie, het hulle op hom geskiet, maar hom nie getref