#
terwyl hulle nog uitfigure is jy al
#
weg kyk die oopvou o ja in ’n gholfsak dalk jy kan sê jy’s ’n caddy oopvou en span is so vier minute as jy aan die begin is maar jy kan dit afoefen piek sê jy kan viool speel so jy ken van oefen
#
een minuut tien sekondes is my beste tyd dalk kan jy beter dan is hy oop hier kyk só voel bietjie só hy tel dit op dis swaarder as wat die gesig voorgee as jy die stringer span jy hom so
#
sit die safe af haal die stringer af hier is ook ’n ekstra snaar
#
dis deel van die kit en dis die visier kyk in brass beter nagsig klein teleskopie ons skroef hom so aan kry die reuk eers ligweg van stof en veraf die blaftjank agter sink en honde opgesluit in warm hokke teen die bult raak mal soos hulle mekaar ruik teen sink hamer met hul borse hamer
#
die sink stormloop hul kwyl kyk tot manshoogte teen die sinkplate uit soos dit spat kyk dié stuk skuim uit daai mongrel se bek hy’s meer rottweiler as rhodesian ridgeback kyk sy stert maar die boude is rottweiler
#
luister jy waar’s jy luister jy kyk ek wys jou nou kyk nou man ons gaan nou-nou practise tot 50 tree maar staan eerder nader vir sekerte
#
kry die kwaad in jou opgestook kry dit hoogwarm leer jouself hoe om die kwaad te kook dan nader vir die sekerte
#
met die doodskoot.
#
“Jerome, as jy middestad se kant toe bly, kan ek jou ’n lift gee,” sê Ian Brand my die Vrydag. Hy kom staan hier by my. Ons is besig om ons goed te pak; doktor Eliot se seminaar is klaar. Eliot se laaste woorde: “Jeepers, guys, this crossbow assassin that’s on the loose, one can’t help feeling an itch between your shoulder blades, no?”
Dit was ’n intense seminaar. Thuli het behoorlik uitgepak oor hoe belangrik ontkolonisering is vir die academic project.
“Waarmee is ons besig hier op die universiteit? Wat is die doel van ’n universiteit?”
Ian Brand het vir die tafelblad voor hom gekyk.
“Wel,” het Eliot dadelik geantwoord. “Ons akademici voel ook die universiteit het te veel bes gegee aan managerialism en kommodifisering.”
Maar dit het hom niks in die sak gebring nie, want Thuli is op volspoed. Hierdie seminaargroep het sy behoorlik gecapture. “Those are academics’ proxy debates which in fact you are hiding behind, Doctor Eliot,” het sy vinnig geantwoord.
Die wind was uit doktor Eliot se seile.
“Slam dunk,” het Ian Brand saggies gesê, maar dit het gelyk of net ek dit hoor.
Thuli het aangehou Molotov cocktails gooi. “You academics set yourselves up as victims of the university run as a business. You say the old university ideal is dying. You say you have no time to read. But these arguments allow you to stay in hiding.
“You complain that you have no time to read, and this you say while there are people out there,” en sy beduie met die arm af Cape Flats toe, “who can’t eat.
“You say the library is threatened, but you evade the real issues.
“What the university in fact needs, is deep change. Not spoilt academics moaning about luxuries.
“Al hierdie fakulteitsvergaderings wat julle personeel alewig aan die hou is,” stoom Thuli voort, en haar Britse aksent slaan nou kwaai deur haar Engels, nes dit altyd maak as sy erg agitated raak, “al hierdie vergaderings oor gelykheidsteikens en toelatingsbeleid en praatjies oor kwantiteit of kwaliteit … dis als ’n getjommel wat die wáre kwessies vermy.”
Doktor Eliot het gekug, en weer probeer: “Wel, as UCT ’n wêreldklasuniversiteit wil wees …”
Thuli: “Dis ’n ingevoerde maatstaf. Wie besluit wat is wêreldklas? Die markte? Grootkapitaal? Dis waar julle suiker eet.
“Maar dit traak julle nie hoe jul studente woel met die sorge van ons demokrasie en die geskiedenis nie, heelpad terug tot by koloniale tye.
“Julle is nie bekommerd oor die daaglikse leefervaring van jul studente nie.
“Hoeveel studente sit honger in jou klasse? Weet jy? Het jy al gevra?
“Vra bietjie hier vir Jerome Maarman of hy vanoggend brekfis gehad het.”
Ek krimp terug, soos altyd wanneer Ian Brand of Thuli Khumalo oor my praat in die seminare. Ek kry altyd die gevoel hulle gebruik my vir hul argumente. Hulle stoot my rond op die skaakbord.
Gebrúik my.
“Don’t personalise this,” het doktor Eliot gekeer.
“Ons moet, ons móét. Ons móét die vrae vra. In fact, it’s time to start calling out errant academics.
“As jy die fout is, of die beweging teenstaan, moet jy blootgestel word.”
#
Ian Brand hover hoopvol hier by my. “… kan ek jou ’n lift gee,” het hy nou net gesê. Almal het al geloop. Die aircon skop in noudat die deur na die warm gang oop is.
“Nee, dankie.”
Sy skaduwee val oor my. Gaan net weg, wil ek hom sê. Moenie my jou tjommie probeer maak nie. Just go away.
Ek wil nie te lank saam met jou gesien word nie. Ek hou nie van jou klewerigheid nie. Jy soek praatjies. Altyd in Afrikaans. Highly embarrassing hier. Upper Campus. Net nie cool nie, man. Loop met Die Burger onder jou arm, só dat almal kan sien jy’s Afrikaans.
Is dit aspris? Of uit domgeid?
Seker ál Afrikaanse koerant op hierdie kampus vandag.
En jy wil seker nou vir my ’n takeaway gaan koop vir brekfis. Vir jou wit skuld.
“Nee, dankie,” sê ek weer.
Ek kyk Ian Brand se hardegat stappie agterna. Hy klap-klap met die koerant teen sy been soos hy loop.
#
Lank, lank stel ek al hierdie humiliation uit.
Baie kere het ek al daar in Main Road op daardie hoek gaan rondstaan, my asem opgehou, die deure van die bank dopgehou, en dan maar weer shelter toe gestap waar ek ingekruip het en Fanon en Biko gaan lê en lees het.
Voetsek. Futsek.
Ek staan nou weer lank onder die boom oorkant die straat en hou die bank se deure dop. Ek tel hoeveel wit mense gaan daar in en kom uit. Hoeveel swart en bruin.
Not a privilege, but a right.
Ek hoor Thuli se stem in my ore. Ek stap oor die straat en gaan die bank in.
Stoot die glasdeure oop. Voel die security guard se oë oor my gly, van my kop tot by my tone. Hy skryf almal wat hier kom, se name op ’n clipboard.
“Jerome Maarman.”
Daar is die bordjie.
Student Loans.
Die bank klou soos Fort Knox hier vas op Main Road se taxiroete, hier op die rand van die Obs, en as jy hier binne is, voel jy die burglar bars om jou toevou. Jy’s like in ’n hok.
Die tellers agter glas kyk my agterdogtig op en af. Hulle kan dit seker nie help nie. Die rowers kom hier, hulle bars in met guns, swaai die ysters diékant toe en daai kant toe en steel daai cash-laaie in ’n jiffy leeg.
Net ’n drie minute en hulle is weg, in hulle splinternuwe gesteelde