Kurt knik uiteindelik na Sam om die borde weg te neem. Hy kyk ’n oomblik stilswyend na Deborah.
“Bly vandag tuis, jy het min rus gehad,” beveel hy dan grof.
Deborah se blik is onleesbaar. “Ek makeer niks,” sê sy stil. “Maar ek sal dit tog waardeer as u my vandag sal verskoon. Ek het nie kans gehad om u te sê nie, maar meneer Cohen het Saterdag ’n versoek aan my gestuur om hom vandag te kom spreek.”
“Cohen? Wat wil hy van jou hê?”
Sy haal haar skouers op en bly hom ’n antwoord verskuldig.
“So?” Die enkele woord hang oomblikke lank die vertrek vol. Sy vraende blik probeer ’n antwoord uit haar dwing, maar die afgetrokkenheid waaragter sy haar verskans, gee hom geen aanmoediging om verder uit te vra nie.
“Hoe laat moet jy hom sien?” vra hy uiteindelik stil.
“Om nege,” antwoord Deborah.
“Ek sal teen elfuur by Jutta’s Rand wees. Ek het gehoop dat ons daarna die Kettings kon besoek,” sê Kurt hoopvol. Sy kan hom by Jutta’s Rand ontmoet, dink hy. Maar Deborah knik net afgetrokke, sonder om te reageer op sy uitnodiging.
Vasgevang in haar gedagtes kyk sy na die wit damastafeldoek waarop ’n see van rose en wit swane gebosseleer is. Sy weet maar te goed wat Kurt van haar verwag, maar sy kan nie. Vandag moet sy op haar eie wees, anders sal sy waarskynlik ook gek word, en iets onverantwoordeliks aanvang waaroor sy later spyt sal wees. Sy gaan ook nie naby Karl se kamer kom nie, al weet sy maar te goed waar haar plig lê. Na die duiwel daarmee, besluit sy rebels. Laat hulle almal na die duiwel vlieg! Hy ook, ou Kurt Mannheim, wie se broeiende blik steeds op haar rus. Karl se optrede die vorige middag het ’n opstandigheid by haar ontketen. Dis die tweede keer dat hy haar te lyf gegaan het, en hierdie keer was dit voor Sam en vader John. Die vernedering daarvan het haar haar laaste simpatie met Karl laat verloor.
Ná die traumatiese naweek sien sy Karl in ’n geheel ander lig. Hy is nie veel meer as ’n bedorwe kind nie, wat mense om hom manipuleer en boelie om sy sin te kry. Deborah weet almal in die huis moes die naweek deurloop onder sy selfbeheptheid en gejammer, maar sy weet ook dat die ander mense minstens sy ontboesemings gespaar is. Sy was nie so gelukkig nie. Sy wou later verstik aan die deurmekaar belydenisse oor sy studentelewe in Oxford en sy ervaringe in die ellendige opiumhool. Een ding weet sy nou, en dit is dat die man met wie sy getrou het, radikaal verskil van hierdie Karl. Daarby is sy gewalg deur sekere van die dinge wat hy haar vertel het. Sy het sy vertellings toegeskryf aan die opium, maar die afstootlikheid van sekere insidente het hinderlik in haar kop bly vassteek. Dit sal vir haar moeilik wees om ooit weer respek vir hom te hê.
Sy sien nie kans om vandag weer langs sy bed te sit nie. Vir minstens hierdie een dag wil sy verlos wees van die neerdrukkendheid van daardie vertrek waar die skildery van sy ma alles oorheers en waar Karl met sy eindelose gebrabbel dreig om haar in sy morsige sielekolk in te suig.
“Deborah …” dring haar skoonvader se stem uiteindelik tot haar deur. Sy kyk op. Kurt het opgestaan, sy skouers geboë. “Dink na en onthou waaroor ons gepraat het … Saterdagaand, op pad na die Albu’s se huis.” Hy bly stil, vind niks meer om te sê nie, wink dan vir Sam om sy jas en wandelstok te bring en verlaat die vertrek sonder ’n verdere woord.
Deborah luister hoe hy afskeid neem van Sam in die voorportaal, en oomblikke later hoor sy die wiele van sy koets oor die gruis. Sy is sielsdankbaar dat die ontbyt uiteindelik verby is. Sy kom orent en haas haar na haar kamer om haar retikule te kry. Dis nog meer as ’n uur voordat sy by die prokureur se kantoor moet wees, maar nou wil sy net ten alle koste uit hierdie donker, benouende huis kom.
“Jy het haar gesê? Jy het haar die brief gegee?” vra Kit gespanne, sy donker blik vraend gerig op Cohen.
Die regsman knik. “Ek het, ja, presies soos u beveel het. Daarby het ek ook, soos u aan my voorgeskryf het, seker gemaak dat sy u brief lees.”
“En?” roep Kit gespanne uit.
Cohen haal sy skouers op.
“Wat kan ek sê? Ek kan u niks meer vertel nie. Mevrou Mannheim is ’n dame – sy stel nie haar emosies ten toon nie.”
Kit knik toegewend. “Ek is jou baie dankbaar, Cohen.” Maar Cohen se openlike ongemaklikheid laat hom vermoed dat iets skort. “Is daar iets verkeerd? Is daar iets wat jy nagelaat het om my te vertel?”
“Nee, nee!” Cohen se hande waaier voor sy gesig. “Maar ek is in ’n predikament, meneer Malloy … ek hoop u sal verstaan. Tot dusver was u en die Mannheims beide my kliënte. Ek kon altyd al twee partye se sake met gemak hanteer. Maar noudat julle belange … ’m … sake met mekaar bots … ek kan tog nie vir beide partye optree nie, dit sou uiters oneties wees.”
“Wat probeer jy sê? Dat ek vir my ’n ander prokureur moet soek?”
“Ja, meneer Malloy, ek sal dit waardeer.”
Kit glimlag sardonies. “So, die Mannheim-fortuin weeg steeds swaarder as dié van Malloy, die entrepreneur en dobbelsaloneienaar!”
“Probeer tog verstaan in watter situasie ek is. Ek is ’n regsman, meneer Malloy, nie ’n jenta of marriage broker nie. As juris durf ek nie op twee stoele probeer sit nie.” Hy sug swaar. “U sien, op ’n manier het ek die huwelik aangemoedig …” Hy hou sy hande verskonend op toe hy sien dat Kit hom in die rede wil val. “U was lank weg, dood gewaan …” Hy vertel Kit van die testament se bepalings wat Karl sou verhoed het om sy erfporsie te bekom.
“Ek was daarteen toe ou meneer Mannheim dit gestipuleer het, en daarom het ek die jong man verseker dat ek nie in sy pad sal staan om met die meisie van sy hart te trou nie. Veral nie aangesien hy sy leefwyse drasties verander het nie. U sal nou kan verstaan hoe ongemaklik die aangeleentheid vir my is, gesien in die lig van u en mevrou Mannheim se vroeëre verhouding. Hoe kan ek as u tussenganger optree en daardeur ’n ander kliënt se belange ondermyn? Dit was presies wat ek vanoggend moes doen. Nee, nee – ek kan tog nie een kliënt teen ’n ander afspeel nie!”
Kit kom orent en tel sy hoed op.
“Ek verstaan jou dilemma, Cohen. Ek sal jou nie weer in die verleentheid stel nie. Daar is ’n nuwe kêrel in die dorp. ’n Boertjie, ek verstaan hy is briljant. Sy naam is Johannes Wessels – weet jy iets van hom?”
Cohen se verligting is so ooglopend dat dit byna komieklik is. Hy slaan sy hande saam in entoesiasme. “Hy is briljant, meneer Malloy! Hy is geniaal! Baie beter as ek. Ek sal persoonlik u sake aan hom oorhandig en verduidelik …”
“Nee dankie, ek kan namens myself praat.” Kit steek sy hand na Cohen uit. “Dankie vir wat jy gedoen het. Ek beskou jou steeds as ’n vriend.” Hulle skud hand en dan plaas Kit sy breërandhoed op sy kop en loop deur toe. Voordat hy die kantoor verlaat, draai hy vir oulaas om. Hy kyk Cohen nadenkend aan, asof hy na woorde soek.
“Jy is reg … Jy kan nie vir my én die Mannheims optree nie, want daar sal altyd gramskap tussen ons wees. Deborah is wat my aanbetref in die verkeerde kamp. Ek gaan my uiterste bes doen om die saak reg te stel. Slaag ek nie, is jy die enigste een wat werklik na haar belange kan omsien. Doen dit vir my, Cohen. Enigiets wat jy vir háár doen, sal my in dankbaarheid in die skuld plaas by jou.”
Cohen knik swygend.
Sonder ’n verdere woord verlaat Kit die kantoor.
Cohen sug. Hy is verlig dat Malloy so redelik en begrypend was, maar hy voel nietemin bedruk toe hy om sy lessenaar loop en gaan sit.
Kit Malloy het die laaste klompie jare ’n indruk op Cohen gemaak as ’n intelligente man. Op sy ongeslypte manier is Malloy ook onbesproke in sy eerbaarheid. Hy is ’n uitsonderlike mens, dapper en flink van verstand. Hoe weerloos en veranderlik is ’n man nie as die liefde hom verstrik nie!
* * *
Drie