Toe mevrou Albu Cornelia ná ete versoek om vir hulle ’n klaviersolo te lewer, stem sy onmiddellik in. Gewoonlik sou sy te beskroomd gevoel het om voor so ’n klomp onbekendes te speel. Maar nou het alles verander, dink sy terwyl haar geoefende hande soos vlinders oor die swart en wit klawers vlieg. Vanaand speel sy vir een enkele mens, ’n man wat binne ’n sekonde van haar bestaan vergeet het, maar wat onafwendbaar haar hart verower het toe hy soos ’n sprokiesprins haar lewe binnegeloop het. Dis aan hom, Kit Malloy, dat haar musiek ’n boodskap moet uitdra.
Kit sit vasgevang en luister na die jong meisie se vertolking; hy voel vreemd ontroer. Hy is geen kenner van musiek nie, maar hy het nog nooit tevore musiek so suiwer en so soet gehoor nie. Dit is asof Cornelia Bailey voor die klavier deur haar musiek getransformeer word na ’n hoër sfeer waar haar alledaagsheid omskep word in ’n poëtiese skoonheid. Cornelia … sy moet Bailey se jongste dogter wees. Kit het kort gelede in die koerant gelees van haar aankoms in die stad, en haar akademiese prestasies aan een van die beste en duurste afrondingskole in Europa. Hoe verfrissend is sy nie, veral in teenstelling met haar ouer suster Elizabeth, wat ongetwyfeld rak se kant toe begin staan. Hy kan sy hoed daarop verwed dat die jonge Cornelia nie ’n soortgelyke probleem sal hê nie. Na alle waarskynlikheid sal ou Bailey se drumpel binnekort deurgetrap word deur die stadjie se windmakerige jonkers!
Gou verskuif sy aandag egter na dringender sake. Hy is bly dat hy en Robinson die openingskuiwe gemaak het. Getrou aan sy reputasie was Robinson ’n gedugte teenstander, maar Kit sien kans om met die man oor die weg te kom. Moeilik en uitgeslape soos wat J.B. mag wees, is hy een van die mees gerespekteerde myneienaars. Sy kennis en reputasie sal beslis gewig dra in hul beplande maatskappy. Hy kyk op sy sakhorlosie. Sodra die klaviersolo verby is, sal hy so ongemerk moontlik padgee. Dit is nog vroeg genoeg om Mac raak te loop in die Red Hussar, waarvan Kit sedert verlede week nie meer die eienaar is nie. Dit behoort nou aan die trotse Smith-susters, Gladys en Delphine. Kit het Gladys die geld voorgeskiet om die Jolly Mermaid en die Hussar by hom oor te neem. Hoewel Gladys aanvanklik steeks was omdat hy, volgens haar, die salonne uit liefdadigheid op ’n skinkbord aan hulle wou skenk, het hy haar tog op die ou end oorgehaal deur enkele aandele in die twee salonne vir homself te behou.
Kit is bly dat sy dit oorgeneem het, en hy is daarvan oortuig dat Gladys met haar koel sakekop ’n uiters suksesvolle saloneienares sal wees. Ná al die jare beskou hy die susters as sy familie, en daarom wou hy hulle graag onafhanklik en goed versorg sien.
Toe die gehoor in luide applous uitbars, kom Kit saggies orent en sluip geluidloos om die dekoratiewe pilare na die agterste uitgang.
Buite in die kil, sterbesaaide winternag, bestyg hy sy nuwe rytuig. Ter wille van die sosiale gebruik en sy nuwe status, het hy sy barouche laat inspan. Sy Mosambiek-fortuin het hom skielik uiters gewild gemaak onder die Johannesburgse gasvroue. Die afgelope week of wat is hy, ten spyte van die insident in die Theatre Royal, oorlaai met uitnodigings waarvan hy skaars die helfte kon of wou aanvaar. Geld het vir hom sedert sy terugkeer ’n vastrapplek in die Johannesburgse sosiale hiërargie besorg, ’n status waartoe hy as saloneienaar nooit verhef sou word nie, dink hy met selfspot en ’n goeie dosis minagting toe hy April aansê om hom na die Red Hussar te neem.
April is nou meestal sy koetsier wanneer hy sy rytuie gebruik. Die oorlamse ou perdeman voor wie Deborah grootgeword het, is goed gevestig in Kit se lewe, al is dit dan ook net omdat April hom aan haar verbind. Deborah. Hy wonder wat sy vanaand doen. Sou sy haarself in daardie onvriendelike ou huis van Kurt Mannheim bevind? Waar anders. Karl Mannheim word immers nog steeds vermis.
Sou sy ooit as sy opkyk na die sterre, soos wat hy nou maak, aan hom dink? wonder hy treurig. Sou sy ooit die somernag onthou toe hy haar ná die bal in sy arms geneem en die eerste keer sy liefde aan haar bely het? Die nag toe hy haar gevra het vir die voorreg om haar die hof te maak? Sy hart mis ’n slag oor die felheid van die emosie wat die blote herinnering aan daardie magiese somernag verlede November by hom opwek.
Kit staar melancholies voor hom uit terwyl hulle die dorp binnery. Maandag sal Cohen haar inlig oor sy skenking. Cohen het hom laat weet dat sy ingestem het om sy kantore om nege-uur te besoek. Hy sal miskien teen daardie tyd al brandend van ongeduld by Onderkopjes op haar koms wag. Sal sy kom? Sal sy brief haar hart genoegsaam versag om hom te vergewe? Hy het daarin ’n uitdaging aan haar gerig en nou wonder hy opnuut of sy die moed sal hê om dit te aanvaar.
* * *
Die huishorlosie slaan talmend twaalf slae. Middernag, die uur van spoke, die donker duiwelsuur, dink Kurt Mannheim waar hy moeg sit en wag met sy kop aangeleun teen die hoërugstoel se rugleuning. Sedert hy en Deborah tuis gekom het, sit hy hier in hierdie stoel en wag op nuus uit Karl se kamer. Vader John was twee maal hier, een maal om Karl se toestand aan hom te verduidelik en later om van die omstandighede waarin hy gevind is, te vertel. Hy het ook gesê dat hulle Karl se maag gespoel het en hoop om hom uit die koma te haal. Indien hy verder verswak, moet hy hospitaal toe. Kurt wonder hoe dit moontlik is dat sy seun se toestand nog verder kan verswak sonder dat hy sterf.
Die skok wat hy ervaar het toe hy sy seun se uitgeteerde gesig gesien het was onbeskryflik, want juis op daardie oomblik het ’n erge spierspasma Karl se liggaam beetgepak. Die jong man is in die klem van die stuiptrekkings agteroor getrek totdat sy kop feitlik aan sy hakke geraak het. Deur sy saamgeklemde kake het vreemde, dierlike krete gekom wat Kurt Mannheim so ontstem het dat hy uit die kamer gevlug en hier kom wag het. Deborah het hom kort daarna gevolg. Dit was draagliker saam met haar, om saam met haar te waak, al het hulle in stilte teenoor mekaar gesit voor die kaggelvuur. Sy is nou weer by Karl. Vader John het haar kort gelede kom roep, want Karl het sy bewussyn herwin en na haar gevra. Hy moes ten alle koste kalm gehou word en haar teenwoordigheid skyn die gewenste uitwerking te hê. Dit is nou al ’n hele ruk vandat die geskreeu uit die siekekamer verstil het.
Kurt kom sugtend orent. Dis sinloos om langer hier te sit en wag. Daar is drie mense om sy seun se bed geskaar, dis nie nodig dat hy ook wakker bly nie, dink hy en voel uitgestoot toe hy met swaar treë gangaf loop.
Voor Karl se kamer huiwer Kurt ’n oomblik. Dan maak hy die deur saggies oop en gaan in. Vader John en die twee vroue kyk swygsaam na Kurt waar hy in die deur aarsel, maar hy kom nie nader nie, kyk net enkele oomblikke na sy seun wat nou in ’n diep slaap verval het. Karl se hand is soos dié van ’n kind geklem om Deborah s’n.
Ontroering dwing ’n mistigheid na Kurt se oë wat hom beskaamd laat wegdraai. Jutta … so onthou hy haar ook. So was sy ook teen die einde toe hulle haar pal onder verdowingsmiddels moes hou. Sy blik verstar momenteel op die skildery van sy vrou wat Karl se suite domineer.
Vader John kom sag orent en beduie dat hy buite met hom wil praat. Kurt knik, draai om en verlaat die vertrek. Buite die deur spreek vader John hom gedemp aan.
“U moet rus kry, gaan slaap nou, meneer Mannheim. Karl is deur die ergste … wel, vir nou altans, hy sal waarskynlik deurslaap tot dit lig word. Ons drie sal om die beurt by hom waak.”
“U het gesê vir nou altans. Watter ander gevaar is daar?”
“Longontsteking, en natuurlik die onttrekkingsimptome. Wanneer dít die opiumslawe beetpak, kan dit hulle na waansin dryf. Ek glo nie ons sal vannag nog daardie probleem hê nie, maar ons moet by hom bly om seker te maak.”
Kurt kyk stil na die priester, en sy streng gesig verraai nie wat in sy hart omgaan nie. Hoe verduidelik hy watter pyn dit hom as vader veroorsaak het om te hoor dat die naam van sy seun gekoppel word aan die woord “opiumslaaf”. Dit is wat hy is. Dit is wat Karl geword het. Woordeloos knik hy.
Die