Meneer Gerritson is besig om een van die klimtoue te toets. Toe hy die onderhoofseun sien, gly hy met die tou af.
Krynauw sit die skinkbord op ’n bank neer en stap tot by die onderwyser.
“Môre,” sê albei tegelyk. En dan weer saam: “Ek wou net sê …” Hulle albei lag hardop.
“Wel, wat wou jy sê?” vra meneer Gerritson.
“Dat ek ’n aap was. Ek hoop meneer sal my gedrag verskoon.”
“Natuurlik. Ek is self ook jammer oor wat gebeur het. Ek wou gesê het dis belangrik vir die skool se sport dat jy om verskoning vra. Aangesien ek dit nou eenmaal geëis het, sal doktor jou nooit los voordat jy dit gedoen het nie, al wil ek ook.”
“Nee, natuurlik nie.”
“Wel, dis verby so kom ons vergeet dit. Het jy al tee gehad?”
“Nee, meneer, maar dit maak nie saak nie.”
“Natuurlik maak dit saak. Ek gooi die suiker in die beskuitbakkie en skink vir jou tee in die suikerpotjie. Hulle bring altyd vir my ’n yslike pot tee; nugter weet hoekom.”
“Baie dankie, meneer!”
Toe die hoof op een van sy gevreesde rondes, wat hy gewoonlik onverwags op die skoolterrein doen, die gimnasium se deur oopmaak, sit die sportonderwyser en die onderhoofseun gesellig en tee drink. Krynauw het so pas iets snaaks gesê en albei brul van die lag. ’n Vreemdeling sou moeilik geweet het watter een die jongste is.
Hulle sien die hoof eers toe sy: “Verskoon my, meneer Gerritson,” hulle regop laat wip asof die bank aan die brand is.
“E, g- … goeiemôre, doktor,” stamel die jong onderwyser asof hy weer twaalf jaar oud is.
Krynauw kom baie gouer oor die skok. “Ek het om verskoning kom vra, meneer,” sê hy.
“Is die tee ’n vredesoffer?”
“Dis omdat hy nie gekry het nie,” sê meneer Gerritson verskonend.
“Hy’s gelukkig om op so ’n dag warm tee in plaas van koue melk te kry.”
“Ja, dis nogal koud.”
Meneer Gerritson is vies vir homself dat hy soos ’n skoolkind optree.
“Het doktor al tee gehad?” vra hy.
“Nee, ek drink nie elfuur iets nie.”
“Maar wat van nou, doktor? Dis dan so koud!” nooi Krynauw hartlik. “Meneer Gerritson het syne klaar gedrink. Ek sal die koppie gou gaan was.”
Hy draf weg na die kleedkamer waar daar warm water is.
“Alles nou in orde?” vra die hoof vir die onderwyser.
“O ja … tot my verligting!”
Die hoof glimlag.
Die onderhoofseun kom op ’n draffie met die skoon koppie terug. Hy skink die tee swart en bitter soos die hoof daarvan hou. Dis nog lekker warm.
“Drink nou jou tee klaar,” sê die hoof vir Krynauw. “As jy laat is vir klas verwag jy verniet spesiale behandeling. By wie is julle die volgende periode?”
“Meneer Weyers, doktor. ’n Mens soek nie by hom ’n guns nie. Hy behandel almal presies dieselfde.”
“Ek het die klok hoor lui.”
“Ek is weg. Tot siens, doktor … meneer!”
2
DIE WILDE SEUN
Die volgende middag kry die hoof ’n oproep van die skool af.
“Dis Burger,” hoor hy. “My broer-hulle het aangekom.”
“Kom gerus dadelik hiernatoe.”
Dominee Burger lyk na sy broer, met dieselfde ronde, simpatieke gesig – en dieselfde skewe bril!
“Waar is die seun?” vra die hoof nadat sy vriendelike vrae oor die reis beantwoord is.
“In die motor. Hy wil nie uitklim nie. Nugter weet hoe ek dit reggekry het om hom te bring. Ek wil nooit weer so ’n nag deurmaak nie! Hy’s vreeslik vuil, doktor. Hy laat nie water naby hom kom nie.”
Danster verskyn met die skinkbord.
“Burger, skink jy asseblief die tee,” vra die hoof. “Ek sal die kind gaan haal.”
“Nee, laat ek saamgaan. Jy is vir hom heeltemal vreemd,” sê die dominee.
“Toemaar. Hy sal kom.”
Doktor Serfontein gaan uit en die broers kyk betekenisvol na mekaar.
Die seun met die breë skouers lyk eerder sestien as dertien. Sy broek en ou hemp is flenters, en sy vel is skurf en vuil. Sy stowwerige hare is ’n wildernis. Die sole van sy voete lyk so hard soos leer.
Toe die motor se deur oopgemaak word, trek hy sy lippe op en wys dreigend tande van vrees.
“Kom,” sê die hoof rustig. “Jy moet uitklim. Ek sal nie aan jou raak nie.”
Die seun krimp ineen en skuif sover moontlik van die deur af weg, maar die hoof se oë hou syne gerusstellend vas. Hy begin geleidelik ontspan, maak die deur groter oop en klim dan versigtig uit. Toe hy staan, lyk hy nog groter en langer as in die motor, maar sy skouers is krom en sy ken rus byna op sy bors.
“Jy is baie sterk,” sê die hoof.
“Ja, ek is sterk,” kom die antwoord. Sy stem is mooi en gemoduleer en die paar woorde is suiwer uitgespreek. Sy pa was dus ’n opgevoede man.
“Hoekom is jy bang? Jy is dan so sterk.”
Die seun antwoord hierdie keer nie, maar hy kom nader.
“Niemand kan jou seermaak tensy jy dit self toelaat nie,” sê die hoof gerusstellend. “Kyk, jy is byna so groot soos ek.”
Meneer Burger en die dominee wat deur die venster loer, is verbaas toe doktor Serfontein na die huis begin stap sonder om terug te kyk en die seun hom volg.
In die studeerkamer gaan die hoof op sy stoel sit, terwyl die seun net-net binne die deur staan en wantrouig rondkyk.
Hy het nog nooit ’n vertrek met sulke mooi meubels en so ’n weelderige mat gesien nie.
“Wat is jou naam?” vra die hoof.
“Wentzel,” kom die antwoord dadelik.
“Wentzel Elsenach,” sê die dominee.
“Aha. So dis sy plase daar naby Mooirivier?”
“Dis reg, ja.”
“Hier sal jy Elsenach genoem word,” sê die hoof. “Ons gebruik nie voorname nie … Is jy honger?”
“Ja.”
“Hier is eetgoed.”
Die seun kyk na die fyn toebroodjies en koek asof hy dit nie as kos herken nie.
“Ek wil vleis hê.”
“Jy sal later vleis kry. Jy moet eers leer om ander kos ook te eet,” sê die hoof.
Hy neem sy koppie tee by meneer Burger en gesels daarna met sy gaste oor algemene sake.
Wentzel staan eers doodstil. Dan kom hy geleidelik nader, tot by die hoof se stoel. Skielik gaan sit hy daar op die vloer.
Die hoof se hand sak baie stadig totdat dit op die bos hare rus. Dis asof ’n jong, wilde perd mak gemaak word. Die kind se liggaam ontspan geleidelik.
Hulle sit later nog steeds so toe die hoof meneer Burger vra om sy broer na sy kamer te neem en Krynauw na hom te stuur.
Buite praat dominee Burger vies met sy broer. “So dis die man wat kastig