Zmiany społeczne w Japonii w XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia. Elżbieta Kostowska-Watanabe

Miała wyraźny dowód na to, że potrafi zgodnie ze swoją wolą kształtować nastrój całego towarzystwa i sprawiało jej to satysfakcję (AO: 71).

      Pozornie Yōko „gra” dla dużej publiczności. W rzeczywistości jednak rozgrywka toczy się między kobietami – poniekąd mamy do czynienia z powtórką scenariusza małżeństwa Yōko.

      W tym miejscu warto wrócić do historii rywalizacji Yōko i jej matki o Kibe Kokyō. Przyszły mąż Yōko był wówczas wschodzącą gwiazdą japońskiego dziennikarstwa. Spektakularnie rozpoczął karierę w wieku dwudziestu pięciu lat po serii relacji z frontu wojny z Chinami, drukowanych w jednej z dużych gazet. Na fali zwycięstwa Japonii w pierwszym nowoczesnym konflikcie zbrojnym młody dziennikarz stał się kimś w rodzaju bohatera narodowego. Do domu Satsukich sprowadziła go matka Yōko, Oyasa, która działała w katolickim stowarzyszeniu kobiet i była osobą o szerokich kontaktach.

      Yōko w wieku dziewiętnastu lat wyglądała na nie więcej niż siedemnaście, ale według narratora była już doświadczoną femme fatale, znającą doskonale arkana sztuki uwodzenia. Jej uroda w połączeniu z żywą inteligencją i rozlicznymi talentami zauroczyły młodego mężczyznę. Początkowo jednak była uwodzicielska w stosunku do niego w sposób raczej rutynowy, głębsze zainteresowanie nim zaczęła okazywać dopiero w reakcji na zachowanie matki, bowiem na kiełkujące między młodymi ludźmi uczucie matka Yōko zareagowała wrogo i zazdrośnie:

      Matka Yōko wkrótce zauważyła, co się między nimi dzieje. Już wcześniej w różnych sytuacjach wykazywała wobec Yōko wręcz wrogość, tym razem jednak zdawała się w przypływie zazdrości piętrzyć przed młodymi przeszkody tak gwałtowne, że wykraczało to poza granice rozsądku. (…) Zrozumiawszy, że siłą nic nie wskóra, uciekła się do perswazji i pochlebstwa, wykorzystała męża i nawet szanowanego przez Kibe pastora – wykorzystała całą swoją inteligencję – a jednak żadna z jej strategii na nic się nie zdała. Im więcej chłodno kalkulowanych działań, z tym silniejszym uporem Yōko broniła Kibe i walczyła o niego na miarę swoich słabych, kobiecych sił. Wyglądało na to, że nie spocznie, dopóki nie zdobędzie go – wraz z duszą i ciałem – i matka w końcu się poddała. Po pięciu miesiącach ostrych starć, w pokoju wynajmowanym przez Kibe, odbyła się pewnego jesiennego popołudnia cicha ceremonia ślubna bez udziału rodziców. Kibe należał do niej – niczym zdobyte na matce trofeum wojenne (AO: 11).

      Na statku rolę matki przejmuje pani Tagawa, kobieta o wysokiej pozycji społecznej, żona szanowanego polityka, która zresztą przez krewnych bohaterki została poproszona o roztoczenie nad Yōko opieki.

      Znużone monotonią morskiej podróży i silnie wygłodzone na bodźce stado mężczyzn niczym wir bezwiednie kłębiło się wokół obu kobiet. Konflikt między panią Tagawą a Yōko toczył się w ukryciu, nawet przez moment nie wydostając się na powierzchnię, jednak w naturalny sposób oddziaływał na mężczyzn (AO: 86).

      Kobiety rywalizują najpierw o uwagę całego towarzystwa. Narrator jest przy tym zainteresowany jedynie starciem kobiet, mężczyźni są według niego jedynie zwierzęco nieświadomymi uczestnikami zdarzeń. Pani Tagawa dość szybko zaczyna posługiwać się osobą oficera pokładowego – najpierw afiszując się bliskimi z nim kontaktami, później zaś tropiąc jego ślady wokół Yōko. Kurachi wyraźnie jest więc odpowiednikiem instrumentalnie wykorzystanego niegdyś Kibe Kokyō – i stanowi jeszcze jedno wojenne trofeum Yōko w rywalizacji z inną kobietą. A jednak relacja z tym mężczyzną okaże się dla bohaterki przełomowa. Kurachi to oficer pokładowy, który jeszcze w porcie wybawił ją od kompromitacji, bez najmniejszego wysiłku znosząc płaczącego młodzieńca z pokładu statku. Pozornie nie poddaje się on urokowi Yōko i w ogóle nie reaguje na jej obecność. Kurachi nie pozwala sobą manipulować ani się uprzedmiotowić i to do niego Yōko musi zacząć dostosowywać swoje zasady gry. Skupienie na sobie jego uwagi stanie się jej obsesją[90]