“Ekskuus?” Ek is seker ek het dit gehoor, in Afrikaans. Die jong persoon het dit gesê.
Of is my brein besig om goed op te maak omdat ek nie kan sien nie?
“Ekskuus? Praat iemand Afrikaans?”
Lakenman is kwaad. Sy dialek weergalm in die stalagmietdun stemmetjie en ek vang nie eers een woord daarvan nie.
Die jong persoon antwoord en die boot begin beweeg. Dit klink nie of iemand met ’n spaan roei nie, dis in elk geval te vinnig. Ek hoor niks anders as water om my nie, maar nou ruik ek iets …chemies …
Ek het my sekerlik verbeel oor die Afrikaans. Ek mis iets bekends, toe hoor ek woorde in my taal.
Die twee ouer mense praat aanhoudend, nou ver van my af. Hoe groot is die boot? Waar is die jong een? Die gevoel om geïgnoreer te word …ek ken dit nie. Ek hou nie daarvan nie.
Daar is iets klam en koud op my wang. Dit beweeg stadig …’n grotslak …’n grotkrap …’n lopende swam? Nou in die rigting van my mond …My polse is nog vas!
Ek wil my mond toehou, maar die gil begin in my keel …
My mond gaan oop. Iets druk dit toe. Ferm, hard.
“Sj …” Asem in my oor. “Moenie skree nie, mooi meisie. Ek sal jou help, maar die ander mag nie weet nie. Sal jy nie skree nie?”
Ek knik my kop. Die hand los my mond.
“Hoe weet jy …hoe sien jy my?” fluister ek terug.
“Kun het jou oë toegemaak. Ons het wit fosfor. Ek sien jy het ’n groen fosforlig gehad. Kun het dit gevat. Jy sal nog gewoond raak aan wit fosfor.”
“Maak my los, asseblief! Wie’s jy? Waar kom julle vandaan? Waar is ek? Wat wil julle met my doen?”
“Sj …”
Die ander twee stemme kom nader.
“Qù zuò zài qiánmiàn, Johann!”
Dan is sy naam Johann. Lakenman Kun klink nog net so aggressief.
Johann probeer vra vir iets, maar Kun skree hom dood. Ek hoor hoe hy wegloop.
Kun en die ander een praat bo-oor my. Iets van kos en water. Sekerlik verstaan hulle Engels?
“Untie me now! Take off the blindfold!”
“Soon will do that. Not long now.”
Dis nie Kun se stem nie, so dit moet die ander een wees.
“Who are you?”
“Me – Weiyuan. We cave people. Many long times. You safe now.”
Ek wil gil. Hoe kan ek veilig wees?
“Not far. You sleep now. This will help.” Weiyuan smeer iets in die kuiltjie van my nek.
Ek probeer wegruk en hy lag. Hy speel net met my. Goor man.
Kun sê iets en skuifel na die ander kant van die boot. Ek sal moet wag. Hulle gaan my nie losmaak tot ons …is waarheen ons gaan nie.
Ons vaar deur ’n tonnel. Eggo’s korter, lug dikker, klammer. Ek voel honger, duiselig, vaak …so vaak …
9
Shaka
Son. Ek het wragtig geslaap.
Eina, dias! Hoekom onthou ek nie van die stomp in die dak nie? Nou’s my roof seker weer oopgekrap.
Die gloeiende oë wat my heelnag wakker gehou het, waar’s hulle nou? Links van my, ek’t hulle heeltyd in die vuurlig links van my gesien …
Jy’t gedroom, ou. Of dalk was dit net ’n nagdier wat teen sonop gaan slaap het.
Nee, daar is dit nog …Wat het ons hier? Lyk rustig en kalm, nie of sy my gaan bespring nie. ’n Huiskat uit die ou verlede?
Nou moet ek weer daai brein gebruik waarvan Gogo gepraat het. Dias, dis harde werk. Huiskatte, laat ek sien …Troeteldiere …Lyk tog anders, langer bene en stert, dalk bietjie groter.
Kan nie ’n huiskat wees nie. Waar sal ’n huiskat nou ook vandaan kom? Beslis nie uit ||Hui !Gaeb nie. Blaai nog bietjie deur jou breinbasis, broer …
Vaalboskat. Dís wat dit is. Kyk daai oranje ore en die wit ringe om die oë, swart strepe op die stert. Hulle drink feitlik nooit water nie, eet muise, reptiele, insekte en …voëls. Waar’s Manna nou? Die kat sal seker nie ’n valk probeer vang nie?
Beste is om net hier te sit en die kat dop te hou. Sal lekker wees om haar te streel. Wanneer laas het ek aan iets lewendigs geraak behalwe om dit te eet? ’n Ou hoef seker nie bang te wees nie, maar dit sal nie kwaad doen om my visstok naby te hou nie.
Nou lig die kat haar kop effe, mond oop, oë op skrefies … Dit het ek ook iewers op die aardnet geleer. Katte het ’n orgaan – Jakob se orgaan of iets – wat in hulle verhemelte sit. Sy ruik my, asem my in en stuur my reuk na die ding in haar verhemelte wat dit sterker maak en meer inligting gee. So ruik sy my uit, die vaalboskat. Noem haar sommer Vales. Of nee, Gryses. Groues. Ek noem haar Groues.
Rustig sit sy daar. Kyk mens ’n wildekat direk in die oë of nie? Belangrike stukkie inligting vir ’n ou om te onthou. Ek dink leeus nie, maar wat het hulle gesê van katte? ’n Fotografiese brein help ook nie altyd nie …
Nou staan Groues op. Hoop nie sy gaan wegloop nie …Nee, sy kom nader. Oogkontak of nie oogkontak nie? Komaan, ou, dink!
Sy kom lê naby my skuiling. Lyk vriendelik, Shaka. Dias, dis moeilik om vriendelik te lyk as jy soos ek voel. Kyk kalm en gemaklik in haar oë, dis tog maar al wat ek weet om te doen.
Haar pupille raak effens groter. Dit kan twee goed beteken, volgens die aardnet …Sy kyk vir my. Knip dan stadig haar oë. Dís die teken, nou onthou ek. Dit wys Groues hou van my.
10
Kara
Lethe sit die spiraal vol soet, warm tee voor my op die tafel neer. Dan skuif sy haar kasteel in ons skyngram twee vorentoe. Sy maak die lang vlegsel vlamkleurige hare los terwyl sy na my kyk.
“Wat?” vra ek. Want hoewel Lethe geen gesigsuitdrukkings het nie, ken ek haar nou al goed genoeg om te weet iets amuseer haar.
Sonder onnodige, kras geluide kommunikeer?
“Nee. Ek hou van die kras geluide en ek hou van my eie stem. Dit laat my voel ek het nog bietjie beheer oor my lewe. Dat ek nie net ’n bot in julle speelkas is nie.”
Jou keuse. Wat beteken geluid wat jy gemaak het? Onbeholpe, lelike geluid. ’n Vraag?
“Ag, hou op, Lethe. Iets is vir jou snaaks – wat is dit?”
Jou hare vandag los.
“En?”
Orpheus kom vandag.
Ek voel hoe my wange warm word. Jy kan niks vir hierdie wesens wegsteek nie. Sy’t my geleer hoe om my gedagtes te blokkeer, maar duidelik kry ek dit nog nie reg nie. Seker ’n belaglike ding om te doen – jou hare losmaak om ’n man te beïndruk tussen soveel perfekte wesens.
Verkeerde skuif, sein Lethe toe ek my hand na my biskop uitsteek.
Dias. Ek is ’n goeie skaakspeler, maar skaak met hierdie wesens is meer soos ’n vorm van wegkruipertjie.
Jy dink jy onthou alles ná die ongeluk?
Sy is spraaksaam vanoggend,