“Nes jy wil.”
Sy lê na die gehoorbuis en kyk nadat hy afgelui het. Sy het lank en diep nagedink die afgelope week. Waarom hy haar weer wil sien, weet sy nie. Waarom sy hom toelaat om dit te doen, weet sy nog minder. Vriendskappe van enige aard is nie iets wat sy die afgelope jare aangemoedig het nie. Ester is ’n uitsondering. Ester het self besluit. Ester doen wat Ester wíl doen en luister nie na teëpraat nie. Maar dié man is iets heel anders. Sy hou van hom, ja, dit lei geen twyfel nie, en op ’n manier geniet sy die ure saam met hom, maar wat sy weet – of vermoed – wat hy nie weet nie, is dat die vriendskap geen toekoms het nie. Daar bestaan nie meer ’n toekoms nie, en sy raak moeg. Moeg vir baklei. En dis nog iets wat sy nie begryp nie. Al die jare toe daar nie regtig iets was om voor te veg nie, het sy geveg. Nou dat dit wil lyk asof daar iemand is wat haar welsyn op die hart dra, raak sy moeg. Nee, dis nie so eenvoudig nie. Sy dink nie dit het regtig iets met hom te maak nie. Dis maar toevallig dat hy juis op hierdie stadium in haar lewe beland het. Sy is gewoon moeg. Sy het gewoon nie meer die krag om verder te veg nie, en as sy John kan glo, lyk dit asof die einde in sig is. Asof die geveg byna verby is. Hy wil wag vir die finale toetse oor twee weke of so, maar die laastes was positief. Of negatief, afhangende van die oogpunt waarna jy daarna kyk. Sy behoort te jubel. Sy behoort beter te voel en beter te word en sy het nie die sterkte daarvoor nie. Sy kan nie meer slaap nie en sy weier – soos sy nog al die jare geweier het – om pille daarvoor te drink. Dis met moeite dat sy nog eet. As sy geweet het van ’n verlate strand iewers op die aardbol, het sy soontoe gegaan en opgekrul op die laagwatermerk gaan lê sodat die see haar kan wegspoel as dit hoogwater word. Dis waarvoor sy lus is. Dis ál waarvoor sy nog lus of krag het.
Maar toe Charles voor haar staan met ’n ruiker blomme, vrolik sy tog effens op. Dit is per slot van rekening haar verjaardag en dis lank laas dat iemand vir haar blomme gebring het. Hy staan op die mat en wag terwyl sy hulle in water sit.
“Mag ek jou badkamer gebruik?” vra hy skielik. “Ek het direk van die kantoor hierheen gekom en ek sou graag my gesig wou afspoel.”
Toe hy weer uitkom, sit sy op die rusbank en kyk na die blomme. “Jy hoef dit nie te doen nie, weet jy,” sê sy gelykmatig. “Om reguit van die kantoor hierheen te jaag net omdat ek vroeg in die bed wil kom, is belaglik. Jy moet saamstem. Waarom gaan jy nie liewer huis toe nie?”
“Ek sal besluit wat belaglik is of nie,” sê hy en sy stem is merkbaar kouer.
“Jammer.”
“Dis nie belangrik nie.”
Nee, dink sy, maar dis ook nie ’n besonder goeie manier om die aand te begin nie. “Ek is jammer,” sê sy dus weer. “Kan ek dalk vir jou iets gee om te drink? Ek dink hier staan nog iewers ’n bottel whisky of so iets. Gerrie het dit gebring en hier vergeet.”
“Ja, dankie,” verras hy haar.
Sy loop na die kombuisie en terwyl sy ’n glas uithaal en ys uit die bakkie skud, kyk sy ongemerk na hom oor die toonbank wat hulle skei. Hy staan skuins gedraai deur die venster en uitkyk, en sy besef weer eens hoe sterk sy gesig is. Al lyk hy moeg. En dit laat haar glimlag. Wat ’n paar is ons nie! Die invalide en die moeë sfinks wat haar wil oppas.
“Ek hoop dis nie te sterk of te flou nie,” sê sy toe sy die glas vir hom gee. “Ek het nie die vaagste benul hoe om dit te skink nie.”
Hulle sit oorkant mekaar, en om te vergoed vir haar suur houding van vroeër, vra sy gemaak opgewek: “Waarheen gaan ons?”
“Ek het nie bespreek nie. Ek het gedink ek hoor by jou waarvoor jy lus is.”
Sy dink ’n rukkie. “’n Hamburger.”
Hy staar na haar. “’n Wát?”
“Hamburger. Dis twee broodjies met ’n stuk vleis tussenin. En ek ken ’n plek wat dit baie lekker maak met ’n spesiale sous en allerhande ander dinge by. Heerlik. En dan ken ek ’n ander plek wat die lekkerste roomyse maak. Hoë torings met sjokolade bo-oor.”
Hy het sy glas neergesit. “Is dit regtig waarvoor jy lus is?”
“Ja.” Maar in werklikheid wil sy in die bed klim en huil. Sy het net nie die moed om dit te sê nie.
“Waar is die plek waar mens dit koop?”
“O, sommer op straat,” antwoord sy ligweg. “Jy kan sit op die terras of jy kan dit so in die stap opeet. Veral die roomys.”
Hy lyk oorbluf, en toe hulle eers by die plek aankom en oorkant mekaar sit op ongemaklike ysterstoeltjies met ’n kartonbakkie voor elk, weet sy dat dit die verkeerde ding was. Hy staar met soveel misnoeë na sy hamburger dat sy nie eens daaroor kan lag nie.
“Hou jy nie daarvan nie?” probeer sy spot.
“Ek weet nie. Kry ’n mens nie ’n mes en vurk hierby nie?”
“Nee. Jy vat dit vas dat niks uitgly nie en jy hap. Het jy nog nooit vantevore een geëet nie?”
“Nie sedert ek op kosskool was nie.”
Sy byt ’n hap uit hare en dit smaak na saagsels, maar sy weet ook dat dit geen maatstaf is nie; alles smaak vir haar na saagsels. “Dis lekker,” sê sy onoortuigend.
Hy eet syne ook en alhoewel hy kennelik dink dis barbaars, lyk dit tog asof hy dit geniet. “Ja,” sê hy toe hy sy hande en mond deeglik aan die verpotte papierservetjie afgevee het, “dit was nie sleg nie. Kry mens die roomys ook hier?”
“Nee,” sê sy en sluk aan die trane. “Dis hier oorkant die plein. En jy kan nie sit nie, dis net ’n kraampie.”
“Goed,” sê hy sugtend. “Kom ons loop soontoe.”
Maar toe hulle elkeen met die verspotte horinkies in die hand staan, begin sy huil. Sy draai vinnig weg van hom, gooi die roomys in ’n oorvol asblik wat dreig om die roomys op die sypaadjie uit te kantel, en begin terugloop na die motor. Hy haal haar vinnig in – ook sonder sy roomys – en help haar in die motor.
“Wat makeer?” vra hy.
“Ek wil huis toe gaan,” sê sy wanhopig. “En jy moet huis toe gaan. Wat doen ons hier? Waarom wil jy my uitneem? Los my uit. Jy kan mos sien dit werk nie.”
Hy antwoord haar nie op een van die vrae nie en neem haar reguit huis toe. Hy maak nie verskoning nie, en sy ook nie. Sy groet hom net en klim in die bed waar sy huil tot sy naar is en van die hamburger ontslae raak.
Vir die volgende twee weke hoor sy nie van hom nie en alhoewel sy vaagweg droewig voel, voel sy oor die algemeen te sleg om lank daaroor te dink. Sy slaap stukkies in die dag of nag en as sy nie by die hospitaal is nie, lê sy in die bed of op die wit rusbank.
“Wat het gebeur?” vra John vir haar. “Wat het van jou positiewe houding geword? Veral nou. Dit lyk asof ons gewen het, en in plaas daarvan dat jy sterker word, versleg jy nou.”
“Ek kan nie meer nie,” sê sy vir hom deur geklemde kake. “Ek kan eenvoudig nie meer aangaan nie.”
“Ek gaan vir jou iets gee om jou te laat slaap,” sê hy beslis.
“Moenie, John,” smeek sy. “Ek kan nie sulke goed in die woonstel aanhou nie. Ek sal dit almal gelyktydig drink.”
“Lize!” sê hy streng. “Ek ken jou nie so nie.”
“Ek het nou eers agtergekom wat ek kan verloor,” probeer sy verduidelik. “Al hierdie jare het ek daarvan vergeet.”
“Ek gaan jou laat opneem.”
“Nee!” Sy spring op en moet aan sy lessenaar vashou om nie om te val nie. “Los my uit. Ek is nie jou verantwoordelikheid nie.” Dan skrik sy vir haar woorde. “Ek is jammer. Ek is jammer. As dit nie vir jou was nie …”
Terug in haar woonstel lê sy ineengekrimp op haar bed en klou aan ’n kussing. Sy weet self nie wat gebeur het nie. Sy verstaan haar gedrag net so min as wat John dit verstaan.