“Dit klink of skarlakenkoors baie aansteeklik is,” praat Jacob oplaas.
“Ek het klein Jo-Anne se hand heelpad vasgehou. Siestog, sy het so gehuil toe die dokter sê sy moet daar bly.”
“Ek het gesien jy is so gaaf met haar.”
Hitte styg op van Mary se hals tot in haar haarwortels. Gelukkig is dit donker.
“My ma glo aan heuning en suurlemoensap om alle siektes gesond te maak. En rou uie. Ek dink ek moet vir die dokter heuning vat,” verander sy die onderwerp.
“Waar kry jy heuning?”
“Ek weet waar daar ’n verlate byenes is in ’n hol krans daar agter die skool.”
“Sal jy my gaan wys? Sommer môremiddag?”
Toe sy bietjie lank stilbly omdat sy nie kan praat nie, sê hy: “Ons moet dit so gou as ons kan vir die dokter vat.”
“Ek kry jou by die agterhekkie ná skool,” sê sy gesmoord.
Dit is koud en die wolke hang laag toe hulle mekaar die volgende dag by die hekkie kry. Mary stamp haar skoen teen ’n klip in die paadjie waarlangs sy al dosyne kere gestap het. Sy vergeet van die lae tak net voor die krans en raak kortasem terwyl Jacob haar hare uit die takke moet losmaak.
“Ons moet gou maak,” sê sy, “hier kom reën.”
Met stokke krap Jacob en Mary die heuningkoeke los tot in die emmer wat hulle saamgebring het. Die koeke is al swart van ouderdom, maar steeds gevul met heuning so soet dat dit hulle kele brand.
“Dit is so lekker, ek kan dink dit maak mens sommer dadelik gesond,” sê Jacob terwyl hy sy vingers een vir een aflek. “Te veel hiervan sal mens dalk siek kan maak,” lag Mary en vee haar taai hande aan die rotswand af.
Hy is opeens by haar en druk haar vas teen die krans, sy lyf hard teen haar. Sy proe die heuning op sy lippe en vir ’n oomblik is sy so verbaas dat sy doodstil bly staan. Toe druk sy hom weg en vou albei haar vuiste voor haar mond, haar oë verskrik op hom.
“Ek is jammer, Mary. Ek het gedink jy hou van my.”
Toe sy nie antwoord nie, sê hy half binnensmonds, “ … want ek hou van jou.”
Sonder ’n woord tel sy die emmer op. Sy weet nie hoe om te antwoord nie. Sy kyk op na hom en hy soen haar weer saggies voordat hy sy hand om hare vou oor die hingsel van die emmer. So, sonder woorde, stap hulle tot waar hulle die skool se dak kan sien.
Dit begin sag reën en hulle hardloop verder tot by die hekkie. “Ek sal die heuning later na die dokter vat. Sien jou môre.” Hy druk haar voorarm vlugtig en verdwyn in die mistigheid wat saam met die reën gekom het. Sy bly staan, die wonder van haar eerste soen soos ’n veld vol skoenlappers in haar binneste. Alles ruik anders, lyk anders, ís anders. Lyk sý anders? Gaan almal aan haar gesig sien hoe sy voel? Is sy nou ’n slegte meisie? Erger nog, dink hý nie dalk so nie?
Sy weet sy is nie meer dieselfde Mary as wat sy gister was nie. Sy is dan gesoen.
Hulle sien mekaar dikwels, maar hy soen haar net een keer weer agter die koshuis. As hy vir haar kyk bloos sy, as hy vir haar glimlag klop haar hart vinniger. Sy sukkel om haar glimlag wat kort-kort soos die son tussen vlieswolke wil deurbreek, te beteuel. Haar lyf voel anders, ligter, asof sy sweef. Haar oë kyk anders en alles is mooi en sy lag haarself wakker in die nag. Sy wens soms sy kan iemand vertel van Jacob, maar meestal koester sy die gedagte aan hom en aan sy lippe op hare soos ’n kosbare geheim wat sy nooit wil deel nie.
Ek en Rob is al van standerd agt af saam in die geskiedenis- en biologieklas en ons gesprekke was altyd oor werk of die onnies, maar dis eers in ons matriekjaar wat daar ’n nuwe element inkom. Rob kan verbasend lekker gesels.
“My ma wil hê ek moet ’n dokter wees, maar ek wil eintlik ’n navorser word – ’n kuur uitvind vir kanker, of kindersiektes uitwis … so iets, klink seker simpel.” Hy speel met die strooitjie, trek sirkels in die melkskommel se skuim.
“Glad nie, Rob, jy kan dalk eendag ’n tweede Chris Barnard wees.”
Sy glimlag is soos sonskyn. “En jy, Veda, wat wil jy met jou lewe doen?”
“Ek wil ’n veldwagter word en stories skryf, dalk eendag ’n boek?”
“Waar gaan jy swot?” vra hy.
Op daardie oomblik stap van die ander matrieks by die kafee in en hoef ek nie te antwoord nie. Ma het klaar gesê daar’s nie geld vir verdere studies nie, tensy ek ’n beurs kan kry of nauurs gaan leer.
Ek hou van Rob, en ek weet hy hou van my, maar dit voel nie soos ’n romanse nie. Ek voel gevlei eerder as verlief. Ons het vir ’n paar weke aan die begin van matriek gaan melkskommels drink, saam gesit by atletiekbyeenkomste, pouses gesels en in die klas oor werk gepraat. Toe nooi hy my na sy ouers se huis vir sy verjaardagete. ’n Vrydagaand. Net ek.
Ek trek die rok aan waarin ek aangeneem is en Ma draai my hare in ’n Franse rol agter my kop en leen vir my haar pêreloorbelle. “Dit pas mooi by die roomkleur van jou rok.” Ek voel mooi.
Rob dink ook so. “Sjoe, jy lyk mooi!” sê hy toe hy my kom oplaai in sy ma se Mercedes.
Ons ry op teen Northcliff se hang uit tot amper heel bo op die koppie. Asof die dubbelverdiepingpilare by die ingang, die groot voordeur en die marmervloer en -trappe in die ingangsportaal nie al genoeg was om my heeltemal verbouereerd te laat voel nie, laat sy ma, in ’n lang, groen satynaandrok, se groetwoorde my bietjie selfvertroue heeltemal verbrokkel.
“Is jy nou Veda? Goeiste, maar jy is klein teen Rob. Ai, seun, het jy nie vir haar gesê ons trek aan vir aandete nie? Aandklere, nie kerkklere nie.”
“Kom kyk die uitsig,” stuur Rob my uit na die stoep – wat seker twee maal groter is as ons hele woonstel. Soveel weelde het ek nog nooit gesien nie. Selfs Rob is anders, styf en gespanne. Ek besef glashelder dat ons net sowel op verskillende planete kon bly – ons wêrelde is onversoenbaar.
Ek het nog nooit so baie messe en vurke gesien nie, kon skaars die geregte wat een na die ander deur blanke kelners bedien is, baasraak. Die wyn proe suur, maar ek wil nie lyk asof ek wyn nie gewoond is nie en vat weer ’n slukkie, net toe Rob se pa sy lang relaas oor die ekonomiese vooruitsigte van ons land te midde van sanksies onderbreek om met my te praat.
“En toe, juffrou, wat dink jy hou die toekoms vir Suid-Afrika in?”
Alles trek toe: my verstand, my are, my keel. Ek stik so dat een van die kelners my na ’n kleedkamer moet begelei. Tussen marmer en spieëls en goue krane soos swane sit ek op die toiletdeksel en wonder of ek deur die venster kan uitklim. Teruggaan kan ek nie. Ek het so ’n gek van myself gemaak en nou het my kerkrok nog rooiwynvlekke ook op. Ek moes nooit gekom het nie.
“Veda? Voel jy al beter?”
“Rob, kan jy my asseblief huis toe vat?”
“Maar … my ma het spesiaal ’n verjaardagkoek laat bak. Wil jy nie net daarvoor bly nie?”
“Asseblief, Rob?”
Ek gaan vra darem verskoning, sê ek voel nie lekker nie, maar dankie vir alles.
Ons ry in doodse stilte terug Linden toe. Hy hou in die straat stil en draai na my toe.
“Ek is jammer, Veda, my ma is so—”
“Sjuut.” Ek hou my vinger voor sy mond. “Ek pas nie by jou nie, ek is jammer.”
Voordat ek die deur kan oopmaak, trek hy my nader en soen my. Sy stem is skor en hy vryf aanhoudend oor my arms. “Ek hou van jou, Veda. Jy is slim en jy weet van dinge. Anders as meeste van die ander matriekmeisies kan jy gesels en … jy is