–Chẳng hay ta và lũ tuỳ tùng có thể ở lại quán qua đêm nay không? Ta sẽ dựng thêm lều trước quán cho đủ chỗ.
Liễu Hạnh đáp lời:
–Thưa vâng, xin mời công tử và mọi người ở lại. Trời cũng đã nhá nhem rồi.
Đến quá nửa đêm, hầu hết mọi người đã say ngủ, chỉ trừ vị hoàng tử háo sắc. Chàng không thể nào chợp mắt được vì hình ảnh cô chủ quán xinh đẹp cứ lởn vởn trong đầu. Không chịu được nữa, hoàng tử trở dậy, đánh bạo rón rén đi vào quán. Chàng lần đến gian phòng nhỏ nơi Liễu Hạnh đang say ngủ và toan giở trò suồng sã. Chẳng ngờ Liễu Hạnh dùng phép thần thông biến mất, làm cho chàng trai ngồi ngơ ngác trong gian phòng vắng lặng. Một lúc sau chàng lủi thủi đi về lều và nằm thao thức cho đến sáng. Khi mặt trời ló dạng, vị thương gia giả hiệu và đoàn tuỳ tùng nhanh chóng dọn dẹp lều và lặng lẽ ra đi, không kịp chào từ biệt cô chủ quán.
Về lại hoàng cung, hoàng tử bỗng như trở thành một người khác. Chàng biếng nói, biếng cười, thường hay ngồi hằng giờ ở một chỗ, mắt nhìn tận đâu đâu. Vua cha và hoàng hậu rất lấy làm lo lắng. Khi ngự y trong triều đã bó tay, nhà vua mời nhiều danh y lần lượt khám bệnh cho con trai mà vẫn không ai tìm ra bệnh gì cả. Sau có người mách nước hãy tìm đến Bát Bộ Kim Cang tức là tám vị tướng của Phật Bà Quan Âm mới may ra chữa khỏi bệnh cho hoàng tử. Quả nhiên, bùa phép của các vị này đã làm cho hoàng tử dần dần hồi phục.
Về phần Liễu Hạnh, một thời gian sau đó nàng sinh được một bé trai. Lúc bấy giờ nàng cũng vừa mãn hạn đi đày ở trần gian nên nàng mang con đến gởi cho một vị sư trong vùng để nuôi dạy. Về lại chốn thiên đình, Liễu Hạnh vẫn tỏ ra là cô công chúa ngang tàng như năm xưa nên chẳng bao lâu nàng lại bị Ngọc Hoàng đày xuống trần gian lần nữa. Lần này, nàng chọn đèo Ba Dội để mở hàng quán, ngày ngày lại tiếp đãi khách qua đường. Ai tử tế, hiền lành thì được nàng trọng đãi, còn kẻ nào bất lương thì nàng thẳng tay trừng trị với nhiều hình phạt khác nhau. Ít lâu sau, nàng lại sinh thêm một đứa con nữa. Lúc hạn đoạ đày đã hết, Liễu Hạnh lại mang đứa con thứ hai đến gởi cho một sư nữ và lần này trở về trời mãi mãi.
Hai người con của Liễu Hạnh lớn lên đều nên người, một trong hai người chính là ông Trạng Quỳnh nổi tiếng khắp đất phương Nam. Dân vùng Thanh-Nghệ-Tĩnh dựng đền thờ công chúa Liễu Hạnh trên núi. Đền thờ uy nghiêm, trang trọng, không ai dám động đến một vật gì trong ấy vì sợ bà chúa báo thù.
Cultural Notes
1 The Jade Emperor is believed to rule the Kingdom of Heaven and is the representation of the first god. He is so named because, according to Chinese mythology, as a crown prince, at birth he emitted a wondrous light that filled the entire kingdom.
2 Kwan Yin, or “Lady Buddha,” is believed to have eight deities (“Bát Bộ Kim Cang”) who surround her and protect her. These deities are worshipped in temples as a symbol of the protection of the teachings of Buddhism. Their statues show them in fighting armor and with weapons. Three of them have their faces painted white, looking compassionate, which represents the idea of “the encouragement of good.” The other five have their faces painted red, looking vicious, which represents “the punishment of evil.”
Vocabulary and Expressions
NOUNS
bùa phép incantation
danh y famed physician
hình phạt penalty
Ngọc Hoàng thượng đế the Jade Emperor
ngự y royal physician
sư nữ Buddhist nun
thiên đình heavenly court
thương gia merchant
vẻ kiều diễm loveliness
ADJECTIVES
giả hiệu phony
háo sắc lustful
ngà ngà tipsy
ngang bướng strong-headed
ngang tàng brassy
ngây ngất ecstatic
ngơ ngác bewildered
nhá nhem twilight
suồng sã flippant
trang trọng solemn
tử tế kind
uy nghiêm grave
vắng vẻ deserted
VERBS
báo thù to revenge
bó tay to have one’s hands tied
chợp mắt to sleep a wink
đánh bạo to make a bold move
đày to exile
giở trò to act up
lởn vởn to linger
mách nước to suggest
mãn hạn to finish a term
nên người to become a decent person
ra công to make an effort
rón rén to tiptoe
thết đãi to treat
toan to attempt
trọng đãi to treat ceremoniously
trừng trị to punish
uốn nắn to straighten
ADVERBS
lần lượt one