Ләмига. Хамай бабай!.. Син болай кем белән сөйләшәсең? Яныңда беркем дә юк бит. Сиңа беркем дә тими. Курыкма!..
Хамай (сагаеп). Син кем?..
Ләмига. Мин Ләмига булам.
Хамай. Ләмига?
Ләмига. Әйе, Ләмига кодагый.
Хамай. Син каян килеп чыктың?
Ләмига. Үзебезнең Курбаш авылыннан.
Хамай. Ә-ә, мин күчеп килгән авылдан икән. Анда безнекеләр исән-саумы?
Ләмига. Кемнәр ул?
Хамай. Мәрьям…
Ләмига (үз-үзенә аптырап). «Ай Аллам, ун ел элек бу фани дөньядан киткән хатынын да хәтерләми…» Саулыкларың ничек, Хамай бабай?
Хамай. Үлеп булмый бит…
Ләмига. Үләргә ашыкма әле…
Хамай (мөкиббән калып тынып тора, аннан хәтерләп). Ләмига, хәл белеп керүеңә рәхмәт… Миңа инде күп калмады… Мине Курбашка, Мәрьям янына алып кайтып җирләсеннәр, яме.
Ләмига. И-и Хамай бабай, үләргә ашыкма әле…
Хамай җавап бирми. Ләмига аңа сәер генә карап тора. Хамай урын өстендә талпына-калкына утыра. Аптырашта калган Ләмига читенсенеп чыгып китә. Ялгызы калган Хамай, калтыранып, бер ноктага текәлеп, үз-үзенә сөйләнә башлый.
Хамай (колак салып). Әнә атым кешнәде. Димәк, «Карлыгачым» исән икән… Болынга тышаулап җибәрелгән җиреннән Байтирәк кырына барып чыккан булган… Сез мине Шабай, Сәрмәния, зинһар, кичерегез инде. Гомерләрегезне кыеп, үземә күпме гөнаһ алдым. Мин гаепле, мин… (Шулвакыт Хамай янында кара киемнән өрәк сурәтендә Хәйбул шәүләсе пәйда була, Хамай куркып кала.) Син кем?..
Хәйбул (өрәк-шәүлә телгә килеп). Йә, җавап бир, бәдбәхет?! Абыем Шамай башына син җиттеңме? Син, син… Аның яраткан хатыны Сәрмәния апа гомерен син кыйдыңмы? Син, син. Дәшмә, кирәкми. Аларның нарасый баласы Шәйхулла гомерен син өздеңме? Син, син…
Хамай (калтыранып). Син кем? Хәйбулмы?
Хәйбул. Дәшмә, хаин!.. (Чыбыркысын шартлата.) Син абыемның икенче малае Шәехне дә тереләй күммәкче идең, әгәр ул Аксай елгасы буендагы арыш басуы арасына качып өлгермәгән булса… Ник абыема атымны урладың дип яла яктың, хәсис?.. Ат кирәк булдымы сиңа? Әнә минем атымны ал, тик син миңа туганнарымны кайтарып бир…
Хамай. Юк, миңа хәзер ат та, берни дә кирәкми… Зинһар, тимәгез миңа?
Хәйбул. Мин сиңа тимим, кагылырга җирәнәм. Син, хәсис, үз-үзеңне хөкем кыл…
Хамай (көттереп). Ничек?
Хәйбул. Анысы синең эш… Синең ише кабахәт җанны ничек җир күтәреп йөрергә тиеш? Юк, юк! Син – корбан! Намусың корбаны…
Хамай. Мин… мин… Гөнаһыннан куркам…
Хәйбул. Син – ерткыч… Җинаятьләр кылганда ник гөнаһыннан курыкмадың? 1924 елны абыем гаиләсен тереләй күмдергәндә дә, сугыштан кайткач, мине гаепсезгә төрмәгә утыртканда да…
Хамай (пауза). Ялгышлык булган…
Хәйбул. Ялгышлык?! Мондый ялгышлыкны кичереп булмый…
Хамай. Миңа нишләргә соң? (Пауза.)
Хәйбул. Шәһит кит… (Чыбыркысын шартлата һәм китеп бара.)
Хамай