Шулвакыт ишегалды капкасыннан ике хатын-кыз сөйләшә-сөйләшә килеп керә.
Ләмига (Нәфискә эндәшеп). Исәнмесез! Редактор йорты шушы буламы?
Нәфис. Әйе.
Ләмига. Сез Нәфис Хаков буласызмы?
Нәфис. Әйе, мин булам. Әллә миңа йомышыгыз бармы?
Ләмига. Бар иде шул…
Нәфис. Әйдәгез, өйгә кереп сөйләшсәк тә була.
Бүлмәгә керәләр, утырышалар.
Тыңлыйм сезне. Башта танышыйк әле, сез кем буласыз?
Ләмига. Мин Ләмига апаң булам, бу – минем кызым Хәтирә. Динар Ишкәевләр килене. Мин – кодагыйлары. Алар шушы Байтирәктә яшиләр. Мин үзем Курбаш авылыннан, шунда яшим. (Кызына ишарәли.) Менә карагыз инде бу балага, коры сөяккә калган, чыкмаган җаны гына бар…
Нәфис. Нәрсә булды соң?
Ләмига (борчылып). Ул хатны кем язган икән?
Нәфис. Нинди хатны?
Ләмига. Менә сезнең «Байтирәк хәбәрләре» газетасында басылган бит. (Газетаны чыгарып күрсәтә.)
Хәтирә. «Байлыкка табынмагыз!» дигән хат.
Нәфис. Әйе, бар иде андый язма, басылды. Шуннан, ул хатка ни булган соң?
Ләмига. Тегеләр, кодаларны әйтәм, «ул мәкалә безнең турыда» дип баралар. Менә шушы баланы нахакка рәнҗетәләр, «син үзең язгансың» дип…
Нәфис (аңлап). Мәхәббәт турындагы андый хатлар безнең редакциягә дә еш килә. Күбесе исемнәрен, адресларын күрсәтми. Күрсәтмәскә махсус та кушалар. Кияүгә чыгып, уңышсыз мәхәббәткә юлыкканнар үкенүләрен, йөрәк серләрен әнә шундый хатларда ачып салалар, бүтәннәргә гыйбрәт йөзеннән киңәш язалар. Монда кемнедер рәнҗетеп гаепләргә урын юк.
Ләмига (Хәтирәне кызганып). Моны шулай иткәннәр шул… «Байтирәктә андый бүтән кеше юк, ул син генә» дип әйтәләр, ди.
Хәтирә (кабаланып). Әти әйтә: «Байтирәктә төзелеш начальнигы Шәйхелисламның да андый малае юк, энем Ибәтнең дә юк», ди. Байтирәк авылындагыларны бөтенесен санап чыкты. Бер кеше дә юк бит андый, ди. Бер мин генә, ди.
Нәфис (үзалдына). Каракның бүреге янган күк була инде бу.
Ләмига (борчылып). Хәзер бу бала ни кылырга да белми. Кода минем үземә әйтте, «Аклансын!..» ди.
Нәфис. Динармы?
Ләмига. Әйе, үземә әйтте. Редакцияне бик әйбәтләп судка бирсен, диде. (Пауза.) Кода хәзер ул хатны «килен үзе язган» дип бара…
Хәтирә. Шулай диләр инде…
Ләмига. Кызым бит ул вакытта Казанда сессиядә укып йөри иде, бернәрсә белми. Шулай булгач, аның гаебе кайда? Нахак сүзне кызым кайткан төшенә чыгарганнар гына… Кода тора да «Судка бирегез…» ди.
Нәфис (торып китә, үз-үзенә). Вәт тешләк! Чыгырыннан чыккан, үчен кемнән алырга белми. Тукбаев кабинетында да, чүмәлә астыннан ут йөртеп, миңа теш кайраган иде. Хәзер киленен, кодагыен утлы табага бастырган. Хөсетлеге әтисе Хамайдан күчкәндер шул. «Редакцияне судка бирегез» диме?
Хәтирә.