Сайланма әсәрләр. Том 5. Сөембикә ханбикә һәм Иван Грозный. Айбиби / Избранные произведения. Том 5. Мусагит Хабибуллин. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Мусагит Хабибуллин
Издательство: Татарское книжное издательство
Серия:
Жанр произведения:
Год издания: 0
isbn: 978-5-298-02349-8, 978-5-298-02496-9
Скачать книгу
кил, эчләр бушанганчы сөйләшеп утырырбыз.

      – Рәхмәт, – диде Искәндәр һәм ишектән сак кына чыкты да воевода бүлмәсенең ишеген ачты.

      – Мөмкин булырмы?

      – Кер әйдә, кер, тартынып торма. Лександр бит әле син. Әйе, Лександр Глазатый. Ишеттем, җиткерделәр. – Воевода ишарә белән генә аңа урын күрсәтте. – Утыр, әүвәл ашап алыйк.

      Ул да түгел бавырчы коштабак белән түтәрәм-түтәрәм ит китерде, бер кувшин эчемлек куйды.

      – Аша, соңыннан эчәргә салырмын. Чучка итен күптән ашаганың юктыр.

      – Юк, – диде Искәндәр, иткә үрелә-үрелә.

      – Тәмам татар булып беткәнсең бит, Лександр. Сакалың да, кыяфәтең дә. Монысы әйбәт. Шулай кирәк. Син аларның кешесе булырга тиешсең. Тәмам үз кешесе. Менә шундый боерык сиңа воевода Василий Пенковтан.

      – Кем боерды?

      – Анысы сиңа кирәкми, мин боердым. Ә боерыкны үтәргә тиешсең. Шулай, Лександр, шулай. Мин дә монда кеше боерыгы белән килдем, үзем теләп түгел. Ашап кына утырма, эч тә. Эч, эч, мондый эчемлек сиңа тимидер әле.

      – Кирәге дә юк, мин гомумән эчмим, – диде Искәндәр, майлы кул-авызын чүпрәккә сөртә-сөртә.

      – Миңа килгәч эчмичә булмас, брат. Тот! – дип, кырыс кына кружканы сузды Василий Пенков. – Мин бер утырганда дүртәр кружка чөмерәм. Һәм күземә дә төшми. Тот бер кружка, соңыннан күз күрер.

      – Мин чынлап та эчмим, воевода. Эчмим, ярамый миңа.

      – Басурманмы әллә син?! Эчәсең, урыста эчмәгән кеше юк, булмас та. Ходай аны үзе безгә кушкан. Эчәргә, кирәк икән – эчеп үләргә. Тот, диләр сиңа! – дип кычкырды воевода.

      Искәндәр аның калтыранган кулыннан кружканы алды, авызына китерде.

      – Менә шулай, урысмы син, юкмы?! Син тәмам шаккатырдың әле мине, Лександр. Чынлап. Ярты гасырым тутырып барам, синдәй урысны күргәнем булмады әле, билләһи. Беләсеңме нәрсә, Лександр, урыс кешесе эчеп батырая, эчеп батыр була, эчкәч куәт керә аңа. Әйтәм бит, Хода безгә шулай кушкан, һәм без аны рәнҗетмәскә тиеш, Христосны, дим, Аллабызны. Аннары, бүген бәйрәм. Покров көне. Бавырчы! – дип кычкырды Василий Пенков. – Хак әйтәмме?!

      – Шулай, шулай, хуҗам, сез хаклы.

      – Әнә бит, бавырчы да раслый. Ул чын урыс, бирсәң, улда эчә. Эчәсең бит, холоп? Эчәсең, эчәсең. Кил, үзең салып эч. Ә син мине тыңла, Лександр. Син мине исерек дип уйлама. Баш эшли минем, ничек кенә эшли әле. Митрополит Даниил юк ителгәч… ни, хаталанам бугай, аны, миңа калса, монастырьга озаттылар, аннары җан тәслим кылды диячәкләр. Ул, беләсеңме, нишләгән? Яшь кенәзгә комачаулаган. Әйе, сүзен бирмәгән, гүя аркылы төшкән. Шуннан митрополитны алыштырганнар, Новгородтан башканы китергәннәр. Аты Макарий, диделәр. Каты куллы зат, диделәр. Безнең халыкка шундый кирәк тә, башкача тыеп булмый башлый аны. Син инде, Лександр, ил башында сабый кенәз утыра дип уйлыйсыңдыр, хаталанма, тәхеттә кенәгинә Елена Глинская утыра, ул хакимлек итә хәзер, һәммә нәрсә аның кулы белән эшләнә. Әлбәттә инде, митрополит Макарий да читтә басып тормыйдыр. Кыскасы, яшь кенәзнең дә, кенәгинәнең дә язмышы хәзер митрополит кулында, ә синең язмышың, Лександр, минем кулда. Искәрдең? Менә шулай. Мин – кенәз, ә ул – хан. Ә сине миңа ханбикә колы, диделәр.

      – Колы