Met die laaste sinsnede moet sy weer haar instink om breed te glimlag onderdruk. “… wat hul eie selfmoorde dokumenteer vir die genot van sommige kykers. Ek wil weet: hoekom?”
Dit was heel goed, dink sy. Die man wat oorkant haar sit, lyk egter onbeïndruk. Sy helderblou oë dra ’n boodskap van effense meerderwaardigheid oor, sy stywe glimlag dui aan dat hy niks hoef te bewys nie, maar sou kón indien dit sou nodig wees.
Vir ’n vlietende oomblik is Caroline verlief.
“Hoekom wát, Caroline?” vra hy.
“Hoekom … hoekom doen jy dit? Hierdie webwerf. Moedig dit mense nie aan om selfmoord te pleeg nie? Hoekom sal ons dít wil hê? Hoekom sal ons wil hê mense soos hierdie jong man moet hulself doodmaak vir geen klaarblyklike rede nie?”
Daniël verskuif effens in die groot stoel. Sy voel sy het ’n aar raak geboor.
“Wel, om regverdig te wees,” antwoord hy, “julle het nie juis die beste video gekies om as voorbeeld hier op te sit nie.”
Sy voel aan hoe hy die beëindiging van die kort dog swanger stilte beplan.
“Die meeste van die video’s,” gaan hy voort, “bevat veel meer as dit, soos jy sou geweet het as jy die moeite gedoen het om daarna te kyk of om enige van die inligting op die site te lees. Die genot van sommige kykers, sê jy? Dis meer as net sommige, en genot is net een van die beoogde reaksies, en beslis nie die belangrikste een nie. Hoekom sal jy op genot fokus?”
Caroline het nie dié reaksie verwag nie, maar haar selfvertroue is aan’t terugkeer. “Wel, meneer Roberts, waarop sou jý gefokus het?”
Hy leun na vore. Hy sug en onderdruk blykbaar ’n mate van frustrasie. Dan kyk hy op. “Dis die punt!” roep hy skielik uit en slaan sy regterpalm teen die pienk stoel se armleuning. “Dit gaan nie daaroor om op een ding te fokus nie. Dit is … groter as die som van die dele. Jy kan nie te veel op enigiets fokus nie. Dit verydel die doel.”
“Wat ís die doel dan, Daniël?” vra sy vinnig. Sy hoor die stem van die regisseur in haar oor fluister: “Chill bietjie, chill bietjie.”
Sy onthou dat hulle besluit het om die gesprek nie te filosofies te laat raak nie, aangesien dit die program se lojale gehoor mateloos verward en verwyderd kon laat. Nietemin was sy nog nooit só skielik só nuuskierig oor waarheen iets lei nie. Die vervaardigers wat navorsing oor Daniël en Fermata.com gedoen het, het nagelaat om haar in te lig oor die ondefinieerbare sjarme van die man en die verskynsel. Maar dan, oor die man was bitter min bekend, tot nou. Dit was immers nog nooit bekend wié die webwerf bestuur nie, ondanks (of, bes moontlik, te wyte aan) die wêreldwye belangstelling.
Sy ignoreer die regisseur se bevel. “Wat is die punt daarvan om te kyk na hoe ander mense uit vrye wil doodgaan? Een of ander vorm van projeksie?”
Die stem in haar oor klink weer op, meer dringend: “Projeksie? Wat de fok, Caroline? Chill!”
Daniël kom steeds geïrriteerd voor. Hy haal diep asem en sak terug in sy stoel. “Jy kan nie daarop fokus nie. Dit fokus op jóú.”
Sy kan in sy oë sien hy vermoed hierdie stelling sal die gehoor én haar wat Caroline is geheel en al ontgaan. Hy gaan egter voort: “Laat my toe om ’n video te kies, Caroline – ek sal vir jou een wys wat jou ’n idee sal gee.”
Caroline het dié verwikkeling ook nie verwag nie. Die aard van televisie laat nie in die algemeen ’n afwyking van koers toe nie. Wanneer sy dit die nodigste het, is die stem in haar oor skielik afwesig.
Nie dat Daniël nou gekeer kan word nie. Hy het reeds beheer oorgeneem van die skootrekenaar op die koffietafel, van waar die beelde op die groot skerm geprojekteer word. Hy hamer verwoed aan die sleutelbord tot hy die tuisblad van sy webwerf bereik. Fermata.com, vertoon die groot skerm in goue letters teen ’n donkerrooi agtergrond. Hy kyk op na die skerm en laat sy blik ’n oomblik vertoef. Caroline kan nie bepaal of dít is om seker te maak alles vertoon reg, en of hy bloot in stille trots sy skepping oorweeg nie.
Sy probeer hom keer, maar die regte woorde wil nie kom nie. In die ongemaklike stilte wat hang terwyl Daniël sy gewenste video opsoek, glimlag sy breed vir haar gehoor en laat sy die skouer wat na hulle gedraai is effens sak.
“A,” sê Daniël uiteindelik en voer ’n laaste klik uit. Op die skerm is ’n videoraam op die webwerf sigbaar waarbinne ’n jong meisie, bes moontlik in haar laat tienerjare, verskyn. Sy het lang, reguit swart hare – duidelik goed versorg – en groot, helderblou oë. Haar liggaamshouding verklap dat sy nie oorbewus van haar eie skoonheid is nie – sy leun merkbaar vooroor, met ’n ondeunde gelaat. Sy beweeg weg van waar sy bykans teen haar rekenaar se ingeboude skerm gestaan het en huppel in die rigting van waar klein branders ’n strand op ’n bykans strelende wyse tref. Die pante van haar blommerok wip soos die wind dit trek. Sy tree die water in.
Sy haal ritmies en rustig asem. Met ’n moedswillige, speelse stoutheid in haar stem begin sy praat. Sy praat terwyl sy haar linkerhand oopmaak. ’n Klein lem word sigbaar. Sy praat harder terwyl sy skynbaar moeiteloos die lem deur die binnekant van haar regterarm, tussen die elmboog en die pols, sleep. Al teken van pyn wat sy verklap, is wanneer sy met die verwydering van die lem ’n ligte snak uitlaat en afkyk na hoe die bloed in vinnige strome teen haar arm afvloei en die see in drup. Sy verplaas die lem na haar regterhand en herhaal die proses met haar linkerarm. Sy glimlag steeds skelm, asof sy ’n ongeslypte diamant smokkel. Wanneer sy klaar is, laat val sy die lem in die water en werp haar arms triomfantelik in die lug. Sy roep haar woorde uit, spontaan en stotterend, maar met die luidheid van ’n hamer wat ritmies teen metaal klap. Sy roep en roep tot sy tevrede is, tot haar boodskap oorgedra is. Dan draai sy om en beweeg die water in. Teen die tweede groter brander sak sy weg en verskyn nie weer nie.
Daniël laat die video nog enkele sekondes vertoon voordat hy weer op die skerm klik om dit te laat stop. Hy kyk op na Caroline. “Jy sien?” vra hy.
Caroline, vir ’n oomblik hangend aan haar eie onderkaak, skud haar kop uit die waas van verstomming. Sy leun vorentoe en plaas haar palms teen mekaar. “Hoe werk dit?” wil sy weet.
Daniël plaas selftevrede sy hande agter sy kop. “Dis eintlik heel eenvoudig. Die site het ’n record and upload-funksie, soos jy weet. Enige bydraer wat ’n geregistreerde lid is, kan toegang daartoe kry, solank daar ’n webcam in hul rekenaars is of hul selfone video-opnames toelaat. Daar is ’n app vir slimfone … in elk geval, die upload-funksie beperk die opname tot vyf minute. Jy weet, niemand kan meer langer as vyf minute aandag gee aan een onderwerp of toneel nie …”
Dit herinner Caroline aan haar tydlimiet, maar geen stem in haar oor jaag haar aan nie. Die toestel moet stukkend wees, dink sy.
Daniël gaan voort: “Vyf of vyftig sekondes ekstra sou ook kon werk, maar wat sal dan oor wees vir die kyker om oor na te dink? As dit langer was, sou daar geen ruimte vir verbeelding wees nie … dit sou wees soos om porn aan te sit terwyl jy ’n masturbasiepoging afrond, of om ’n kraan oop te draai terwyl jy pis …”
“Asseblief, meneer Roberts, jou taalgebruik …” Die onderbreking is meganies.
Hy grinnik. “Wel, in elk geval … soos ek gesê het, dit beperk die uploads tot vyf minute. Teen die einde van die vyf minute word die opname direk op die site, of dan eerder die site se databasis, gelaai. Nadat dit opgelaai is, moderate ek die video’s voor dit live gemaak word.”
“Moderate? Wat beteken dit?”
“Moderate. Daar’s heelwat narre daar buite. Poetsbakkers. Idiote. Dan ook – dit wat net pogings is.”
“Pogings?”
“Jy weet … pogings. Die soort ding waar hulle net die video maak in die hoop dat iemand dit sal sien en skielik met hulle simpatiseer, waar hulle hoop dat iemand die eensaamheid in hul oë sal sien en skuld, of liefde, of wat ook al voel … miskien is dit dieselfde ding … maar dít is nie die gees van Fermata nie. Hulle moet ook deurtrek, nie net voorgee om deur te trek nie. Anders