“Nee, man!” Mignon se ligbruin kop ruk terug deur die vensterraam. Haar gesig is blekerig, nog witter as wat haar ligte vel gewoonlik is. Rondom haar tieroog-oë is die wit die ene rooi aartjies.
“Wat is dit? Hoekom huil jy?”
“Niks nie.” Mignon draai haar kop heen en weer sodat haar poniesterte skud. “Jy moet ingaan. Die klok gaan nou lui. Juffrou sal sê ons het buite staan en praat, en dis klaar erg genoeg. Los my net.”
Maggie loop na die klaskamerdeur. Sy moenie verder vra nie; dis of Mignon besig is met iets waarvan niemand mag weet nie. Soos wanneer Maggie self in die sleuteldagboekie wat haar niggie vir haar verjaardag gegee het agter ’n toe kamerdeur sit en skryf.
“Gaan my nie verby, o, Heiland,” sing die kinders toe sy by die klas inloop. Die klok lui; die kinders buk na hulle tasse en haal hulle boeke en potlode uit vir die geskiedenisles.
Mignon druk die deur oop, vinnig, asof sy nie wil hê die ander kinders moet haar sien nie. Voordat sy by die agterste bank kan kom, steek Bertie sy been voor haar in die gangetjie. Haar knie knak sodat sy nie kom sit nie, maar hard en skeef in die bank val. Sy kyk met haar geel oë na Maggie toe die seuns se spotstemme onderlangs begin: Mignon van Mechelen, die Jehovas is gekkelen.
Die res van die dag praat sy nie. Aan haar onderlip is ’n bloedstippel waar sy haar stukkend gebyt het.
Die melk in Maggie se koffie het ’n vel gevorm in die tyd dat sy die gordyn terug op die stok en weer teen die muur gekry het. Sy trek dit met die agterkant van die teelepel oor die rand sodat dit nie aan haar mond moet raak nie; drink dan ’n slukkie. Dis koud. Lou. Omdat jy lou is, sal Ek jou uit my mond spuug.
Die muskiete is erg, die warmte en die vogtigheid van die reën bring hulle die huis in wanneer jy die deure oopmaak. Daar is donderweergoggas wat om haar voete swerm en teen haar bene oploop toe sy op die stoep gaan staan en uitkyk na die plataanbome en huise rondom haar. Dis net na ses, maar die verkeer is klaar woelig. Onder in ’n dwarsstraat loop ’n bergie met ’n winkeltrollie met alles wat hy bymekaargemaak het om te kan slaap en oorleef. Teen die voorkant van die waentjie het hy vir hom ’n nommerplaat vasgesit: CA 007.
Dalk moet sy vir Jan Staal bel. Dis die enigste persoon aan wie sy kan dink wat haar dalk kan help om met Bea kontak te maak. Veral omdat sy die vrou hoegenaamd nie ken nie. Maar eers moet sy die twee weke se opgehoopte wasgoed in die masjien sit en die velle papier wat oor haar lessenaar verstrooi lê probeer orden.
En die herinneringe aan haarself, Maggie McKairn die rooikophen, die onthou van Mignon van Mechelen, die aanhoudende, venynige uitjouery deur die kinders destyds – die Jehovas skiet spekkelen. Die dink aan die groot oordeel wat op elkeen wag. God Almagtig wat donder en bliksem oor jou uitroep, wat jou straf as jy sondig, tot in die derde en vierde geslag.
Nou, nadat Mignon dood is, het sy weer begin lees in die boeke wat sy aangedra het wanneer Maggie vrae gevra het wat sy nie self wou antwoord nie. Trombley se Kicked out of the Kingdom en Why I Left Jehovah’s Witnesses van Ted Dencher. Schnell se Thirty Years a Watch Tower Slave.
“Dalk verstaan jy beter as jy nog mense se verhale hoor; dis by verre nie net ek wat onder hierdie ding gely het nie,” het Mignon gesê toe sy die boeke in Maggie se hande gedruk het. “Maar ons wat kinders was rondom ’75, ons het met bewing die einde van die wêreld afgewag. Want ons sou daar wees – ons sou sien hoe alles tot niet gaan. En hoe die dooies lewend raak met ’n volledige liggaam en siel. Vir my en my broers en susters was dit ’n feit. Die Bible Students en die Russelliete, die Zion’s Watch Tower het hierdie dinge glo heel aan die begin as openbarings van Jehova self gehoor. Wie was die gewone mense om te stry? Hulle het soos bedelaars op die straathoeke na die waarheid staan en vra, en die antwoorde weer vir hulle kinders ingegee. Sommige meer fanaties as ander, dis waar. Sommige soos my ma.”
Sy het lank stilgebly voor sy weer gepraat het: “Weet jy hoe het ek nagte lank in vrees gelê en wonder oor wat met my oupa gaan gebeur? Hy is dood nadat hy gangreen in sy been gekry het. Waar moes sy gesonde been vandaan kom; wat het die dokters daarmee gemaak toe hulle dit afgesny het? Het hulle dit êrens in ’n yskas gebêre sodat dit nie vrot sou wees as hy dit weer terugkry nie, of sou dit die ou, dooie gangreen-been wees wat teruggeplak word?”
Mignon het ’n kort laggie uitgestoot. “Vandag weet ek dit was laf, maar as jy klein en nog dom is, is dit hoe jy kyk. Letterlik. Hoe ook, die idee van die siel en liggaam wat onskeibaar is, is baie oud. Die Getuies se hoofindoenas het dit uit die ou antieke geskiedenisse gaan haal. En natuurlik het hulle dit saam met ander sogenaamde openbaringe saamgeflans om ’n eie ideologie te vorm.
“Maar toe ek weggebreek het …” Mignon se stem het ’n verlangklank gekry, “toe het ek hulle soms ook gemis, Maggie. Die tannies wat Sondae geruik het na poeier en die geur van skottelgoedseep nog aan hulle hande. Die gemeente wat op doopdae almal saam met die nuwe dopelinge bly was; die saamteedrinkery en die Jehova-seën-jou’s wat saam met hulle soene op ons gereën het.
“Behalwe die Getuies het ek nêrens vriende gehad nie. As jy uitgaan, is jy ’n weesling in die buitewêreld.”
Dis Mignon se manier om die Getuies die een oomblik te kon verdoem en dan met ’n handomkeer ’n ander beeld voor te hou, waaraan Maggie dink toe sy die volgende dag op pad is na Jan Staal se kantoor. En die onherroeplikheid waarmee sy in ’n paar woorde Bea se lot op haar afgeskuif het.
“Jan Staal is nou ’n grootkop,” het een van hulle klasmaats teenoor haar staan en skinder in die kleedkamer toe sy en Frans haar matriekklas se reünie ’n klompie jare vantevore bygewoon het. “Hy’t goed gedoen; ek het nooit gedink hy het dit in hom nie.”
Dit het warm geraak in Maggie se nek. Die vrou was as kind al só. Maggie sou haar kop op ’n blok sit dat Gwen die een was wat haar man gedwing en gemanipuleer het om politikus te word. Nie omdat hy noodwendig ’n betekenisvolle rol kon speel nie, maar omdat dit die nuwe rigting was. Iets belangriks vir sy statusbehepte vrou om oor te praat.
Maar sy moet toegee, Jan Staal het ook haar verwagtinge oortref. Die boerseun met die geen-nonsens-houding en die groot hande het ver gekom. Sy kon nie glo die afgeronde, effens formele persoon was dieselfde mens as die boerseun met die bruuske manier van praat nie.
Ná die reünie het hy haar by die huis kom opsoek toe hy later van Frans se dood gelees het. Anders as die meeste mense het hy ’n egtheid gehad waarmee hy sy medelye uitgespreek het; anders as die gladde plastiekkranswoorde van die meeste ander mense.
By Monte Vista draai sy oor die brug, ’n entjie verder is die Engengarage. Te gou is sy verby die Chinese winkeltjie waarvan Jan Staal gepraat het. Sy kyk in die spieëltjie, ry effens links van die pad af en maak ’n vinnige U-draai om terug te ry na die hek waar die gronde van die Wes-Kaap se Korrektiewe Dienste begin.
Jan Staal se stem was vriendelik, hartlik, oor die telefoon toe sy hom geskakel het.
“Ja, natuurlik. Ek sal jou help waar ek kan. Kom praat met my by die kantoor, dan kyk ons wat ons kan doen. Ek het soggens so ’n klein stukkie tyd los voor ek met vergaderings en dinge begin. Gewoonlik is ek sesuur al op kantoor.”
Sy woorde het die skooljare se herinneringe in haar wakker gemaak. Hy was nog steeds die boerseun. Vroeg wakker, vroeg uit. Destyds moes hy soggens help lusern baal vir die buurman en dan nog hulle eie beeste gaan klaar melk en kool vir die mark sny voordat sy pa hom en sy broer met die bakkie by die skool kom aflaai het.
Die hek voor die rooi facebrick-gebou met die geel strepe is toe. ’n Wag met ’n uniform laat haar in nadat hy seker gemaak het haar besoek is vooraf goedgekeur. Buite hang die vlag van die Korrektiewe Dienste en die landsvlag. Stormvlae wat die wind kan trotseer.
Die sekuriteitswag by die deur neem haar na ’n kantoor waar ’n jong vrou in ’n kakieuniform agter dik glas vir haar beduie hoe om die besoekersboek in te vul. Haar hand wys in die gang af: “Mr Wandermurphy,” sê sy. Dit klink vir Maggie of die stem saam met haar treë in die lang