Pięćdziesiąt twarzy spychologii
Donieckie Zagłębie Węglowe (Donbas)
Europejskie szlaki przerzutowe węgla z Donbasu
Rinat Achmetow – najbogatszy Ukrainiec, dobrze żyjący z każdą władzą. W początkowej fazie wojny rosyjsko-ukraińskiej starał się grać na obu fortepianach. Skończyło się tym, że separatyści odebrali mu kopalnie, a on sam sprzymierzył się z prezydentem Petrem Poroszenką.
Antracyt – wysokoenergetyczny surowiec zawierający 92–98 procent węgla pierwiastka w węglu surowcu. Więcej miewa go tylko rzadszy od antracytu szungit. W Europie złoża tego rodzaju węgla występują na okupowanych terenach Ukrainy, w rosyjskim obwodzie rostowskim, w Walii i nieeksploatowanym już Zagłębiu Wałbrzyskim.
Doncoaltrade – firma z Katowic, od której zaczęło się nasze antracytowe śledztwo. Spółką kierował → Ołeksandr Melnyczuk, handlarz donbaskim węglem, a gdy ją gruntownie opisaliśmy, Amerykanie umieścili ją na swojej → liście sankcyjnej.
DTEK – energetyczna spółka holdingu SKM → Rinata Achmetowa. To do niej należały wszystkie Achmetowowskie kopalnie węgla na Ukrainie, a także rosyjska kopalnia Obuchowskaja.
Wiktor Janukowycz – prezydent Ukrainy w latach 2010–2014, obalony w wyniku rewolucji godności. Po 2012 roku z pomocą syna Ołeksandra budował własną grupę oligarchiczną, która przejmowała kontrolę także nad nielegalnym wydobyciem węgla.
Ihor Kołomojski – jeden z najbogatszych Ukraińców, rywal → Rinata Achmetowa, większościowy wspólnik prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Niegdyś łączyły go wspólne interesy z → Serhijem Kurczenką.
Dmitrij Kozak – wicepremier Rosji, kurator gospodarek Donieckiej i Ługańskiej Republik Ludowych.
Serhij Kurczenko – najmłodszy ukraiński oligarcha. Przed wojną człowiek z najbliższego otoczenia → Wiktora Janukowycza. Po jej wybuchu uciekł do Rosji, a ostatecznie przejął kontrolę nad znaczną częścią przedsiębiorstw na terenach okupowanych, w tym nad kopalniami → Rinata Achmetowa.
Ołeksandr Melnyczuk – były wiceminister energetyki Ługańskiej Republiki Ludowej, przed opanowaniem rynku przez → Serhija Kurczenkę najważniejszy gracz w handlu węglem z ŁRL, współwłaściciel → Doncoaltrade i wielu innych firm z branży węglowej.
Siergiej Nazarow – wiceminister rozwoju gospodarczego Rosji, przewodniczący Międzyresortowej Komisji do spraw Pomocy Humanitarnej dla Poszkodowanych Terytoriów Południowo-Wschodnich Rejonów Obwodów Donieckiego i Ługańskiego Ukrainy, czyli nieformalnego zarządu okupowanego Donbasu.
Sankcje – Amerykanie objęli nimi niektórych bohaterów naszych tekstów o antracycie z Donbasu. Unia Europejska wciąż się broni przed sankcjami, choć na własną czarną listę wpisała samozwańcze republiki ludowe jako takie.
Władisław Surkow – do lutego 2020 roku pomocnik prezydenta Rosji, kurator okupowanego Donbasu do spraw politycznych. W wolnych chwilach publikuje opowiadania pod pseudonimem Natan Dubowicki.
Ołeksandr Tymofejew – były wicepremier i minister dochodów i podatków Donieckiej Republiki Ludowej. Znany pod pseudonimem „Taszkent”. Przed opanowaniem rynku przez → Serhija Kurczenkę kontrolował handel węglem z DRL. Uciekł z Doniecka w 2018 roku po śmierci przywódcy republiki → Ołeksandra Zacharczenki.
Wniesztorgsierwis – powiązana z → Serhijem Kurczenką, zarejestrowana w Osetii Południowej firma, której separatyści przekazali zarząd kopalniami należącymi do → Rinata Achmetowa i niektórymi innymi wielkimi kopalniami Donbasu.
Ołeksandr Zacharczenko – przywódca Donieckiej Republiki Ludowej od 2014 roku do śmierci w 2018 roku, razem z → Ołeksandrem Tymofejewem kontrolował także biznes na Donbasie.
Gdzie górnikowi będzie lepiej niż na Donbasie?
Sidor Gorowoj, dyrektor kopalni w filmie Donieckije szachtiory [Donieccy górnicy] z 1950 roku
„Dawno, dawno temu żyli sobie staruszek ze staruszką, a mieli oni trzech synów – pierwszego Jegoruszka Zalota, drugiego Miszę Kosołapego i trzeciego Iwaszka Zapiecznika” – pisał w XIX wieku rosyjski baśniopisarz Aleksandr Afanasjew.
Jak to w bajce, staruszkowie wysłali po kolei synów w świat, by znaleźli sobie żony. Każdy z nich szedł i szedł, ale żadna nie wpadła im w oko, aż spotkali Żmija, gadziego potwora o trzech głowach, jakich pełna jest wschodniosłowiańska mitologia. Żmij obiecał pomoc, jeśli któremuś z młodzieńców uda się odsunąć sprzed wejścia do podziemnego świata zagradzający je głaz. Ta sztuka udała się tylko najmłodszemu.
– Siadaj, Iwaszko, na pasy, spuszczę cię po nich i tam pójdziesz, i dojdziesz do trzech carstw, a w każdym z nich spotkasz dziewicę – powiedział Żmij.
I faktycznie, w Miedzianym Carstwie Iwaszko znalazł przepiękną dziewczynę, która przyjęła go chlebem i solą, nakarmiła i napoiła, ale oświadczyny odrzuciła, wskazując za to drogę do drugiej podziemnej monarchii i obdarowując srebrnym pierścieniem. W Srebrnym Carstwie sytuacja się powtórzyła i choć najmłodszy syn wzbogacił się o kolejny, tym razem złoty pierścień,