Tłumaczenie pisemne na język polski. Zofia Kozłowska. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Zofia Kozłowska
Издательство: OSDW Azymut
Серия:
Жанр произведения: Языкознание
Год издания: 0
isbn: 978-83-01-19779-7
Скачать книгу
территории) курить строго запрещено! – palenie surowo zabronione; zakaz palenia na terenie obiektu (z tablic informacyjnych)

      Tu właściwie transpozycję mamy podwójną, ponieważ dotyczy również czasownika czy szerzej – predykatu (запрещается, запрещеноzakaz).

      O innych, typowych transpozycjach, które należy zastosować w takich sytuacjach, jak na przykład specyficzne dla rosyjskiego użycie liczby pojedynczej (zamiana na liczbę mnogą), charakterystyczne przypadki zastosowania bezokolicznika (przekształcenie schematu składniowego), formy bezosobowe (choć podobne są w języku polskim, to mają inny zakres użycia, więc konieczne jest przekształcenie składniowe), przymiotniki złożone (przekształcenie polegające na zestawieniu dwóch przymiotników lub przymiotnika z przysłówkiem) będzie mowa szerzej w poświęconym problemom językowym w tłumaczeniu rozdziale V.

      Zmiana perspektywy. Tłumaczenie antonimiczne. Niekiedy z różnych względów wygodniejsze może być użycie formy twierdzącej zamiast przeczącej lub odwrotnie, choć trzeba liczyć się z ewentualnym wzmocnieniem lub osłabieniem intencji czy też przerysowaniem treści tekstu wyjściowego:

      нельзя не упомянуть в этой связи – w związku z tym trzeba koniecznie wspomnieć… (zamiast dosł.: w związku z tym nie można nie wspomnieć…).

      Podwójne przeczenie jest stwierdzeniem, więc komunikaty te – w oryginale i w tłumaczeniu – są całkowicie równoważne.

      Я вообще не танцуюkiepski ze mnie tancerz

      Oczywiście równie dobre będą odpowiedniki w ogóle nie tańczę, nie umiem tańczyć, które nie są antonimiczne w stosunku do wyrażenia z oryginału.

      Konwers. Jest to szczególny przypadek zmiany perspektywy, gdy tę samą sytuację lub czynność da się opisać z dwu stron. Poza klasycznym podręcznikowym sprzedać komuś – kupić od kogoś czy też w języku francuskim prêter à (pol. pożyczyć komuś) – emprunter à (pol. pożyczyć od kogoś), można przytoczyć inny przykład:

      (они) не спешат браться за низко- и среднеквалифицированные позиции [www11]

      (dosł. nie kwapią się do zajmowania stanowisk wymagających niskich lub średnich kwalifikacji)

      i tłumaczenie:

      wolą pracować na stanowiskach wymagających wysokich kwalifikacji.

      Jest to przedstawienie sytuacji z przeciwnej strony. Treść nie zmieniła się w zasadniczy sposób, natomiast został podkreślony – zamiast wydźwięku negatywnego – aspekt pozytywny opisywanej sytuacji. Inna rzecz, czy jest to zmiana w pełni uprawniona. Stosowaniu takiego rodzaju transformacji powinna zawsze towarzyszyć dogłębna analiza tekstu oryginalnego i jego przesłania.

      Transformacje składniowe. Podział. Najczęściej stosowaną transformacją składniową jest podział bardziej złożonych struktur – zdań złożonych lub obciążonych rozbudowanymi pobocznymi częściami zdania (w rosyjskim najczęściej są to przydawki wyrażone imiesłowami wraz z dopełnieniami lub okolicznikami) – na zdania pojedyncze. Ułatwia to czytelnikowi śledzenie toku wywodu. Zazwyczaj temu zabiegowi towarzyszy nieznaczne poszerzenie (amplifikacja – zob. s. 76) tekstu, jednak bilans korzyści jest zdecydowanie pozytywny.

      Конец ознакомительного фрагмента.

      Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

      Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

      1

      Wystarczy wymienić tomy pokonferencyjne (publikowane np. po sympozjach ILS z lat 1972–2001), np.: Przyczynki (1993), Języki specjalistyczne (1994), Język rodzimy a język obcy (2001), Teoria i dydaktyka przekładu (2003); czasopisma „Lingua legis”, „Przekładaniec”; serie Między oryginałem a przekładem, biuletyny TEPIS, STP itp.

      2

      Nazwa wylansowana przez prof. Franciszka Gruczę, obecnie wypierana przez nazwę przekładoznawstwo, zob. chociażby tytuły publikacji z tej dziedziny: Współczesne teorie przekładu (2009), Mała encyklopedia przekładoznawstwa (2000) i Nowa encyklopedia przekładoznawstwa autorstwa U. Dąmbskiej-Prokop (2010). Chyba ostatni raz nazwa translatoryka pojawiła się w 2009 r, w tytule tomu 50 lat polskiej translatoryki (2009), red. K. Hejwowski, A. Szczęsny, U. Topczewska. Inne nazwy – traduktologia, translatologia, teoria przekładu – są używane środowiskowo.

      3

      Alicja Pisarska i Teresa Tomaszkiewicz (1998: 78) tłumaczeniem nazywają „całość operacji, które pozwalają na przekazanie w języku A tekstu sformułowanego w innym języku”.

      4

      Polecamy już opracowane spisy bibliograficzne, zob. np. Polska bibliografia przekładoznawcza (przekład pisemny) w: Piotrowska (2007: 184–196).

      5

      Wtręty w pierwszej osobie liczby pojedynczej (pamiętam, miałam, zdarzało mi się…) pochodzą od Z.K.

      6

      Zob. więcej na ten temat w podrozdziale Kompetencja społeczna, czyli postawa tłumacza, s. 34–37.

      7

      Więcej o etyce zawodowej tłumacza ustnego (m.in. o przestrzeganiu zasad wierności, odpowiedzialności, normie dyskrecji, dążeniu do kompletności i zrozumiałości, normie neutralności, subiektywnych wyborach tłumacza, odmowie politykom, budowaniu mostów) w: Tryuk (2012).

      8

      Oto niektóre z nich: Wolańska i in. (2009), Kamień (2015), Maćkiewicz (1999, 2010), Oliver (1999), Osuchowska (2005), Wolański (2008).

      9

      Więcej piszemy na ten temat w podrozdziale Zasady tłumaczenia, a także w podrozdziale Techniki tłumaczenia, pod hasłem Kalka.

      10

      W Tezaurusie terminologii translatorycznej (1998) uwzględniono 11 typów kompetencji.

      11

      Por.: