Лаьмнашкахь ткъес. Абузар Абдулхакимович Айдамиров. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Абузар Абдулхакимович Айдамиров
Издательство: Автор
Серия:
Жанр произведения:
Год издания: 2023
isbn:
Скачать книгу
махка тIе ваьлча, хIор а йуьртара цIейоккху нах а, милцой а шена тIаьхьа а хIиттош, капитан Ножин-Юьрта чувулуш, хIокхунна тIаьхьа гIеххьачул отряд йара. Бакъду, пурстoп шеквара оцу отрядан муьтIахьаллех. Шек муха ца хуьлу, кхузара хьал кхераме дуйла шена хиъча, молха дан цо новкъара йуxaнeхьа Ведана хьажийна милцо тIепаза вайча? ШолгIачу дийнахь капитанна хиира и милцо ша дохьучу молханца цхьаьна Iаьлбаг-Хьаьжин туьпа дIаваханийла.

      Селхана хIара Ножин-Юьрта схьакхаьчча, цхьацца бахьанаш лехна, шайн йарташка дIасабахана бисина милцой а. Сийсара кхyьнца висинарг виъ стаг вара. Царах хIун хилла а хаацара.

      Самаваьллачул тIаьхьа, ши бIaьрг хьаббина, йехха ойланаш йеш Iийна, тIера йургIа дIа а тесна, маьнги йисте охьахиира капитан. Улло стоьла тIехь гIорасиз Іyьллура туррий, тапчий. Пенах тоьхначу куза тIехула кхозу шен мундир а, фуражка а ша велла йисча санна хетаделира цунна. ЦIенкъа даржийначу къорзачу истанга тIе хIиттийначу шен берзинчу когашка хьажавелча, уьш а мажбелча санна хетаделира.

      «Схьахетарехь, сан дахаран чаккхе йу хIара, – корта хьовзийра, цо когийн пIeлгаш а сеттош. – ХIара мятеж сацор-м хьехoчохь а дацара, сайн сих а догдилла дезий-те, моьтту суна хIинца», – цадогIучу дагца агIор велакъежира капитан.

      Сихха тIе хеча а йуьйxина, кога эткаш оьзна, нeIape хIоттийначу цIестан теса тIе а вахана, гIели диллина, чохь сурт гуш, къегачу гIумгIарчу шийлачу xица йуьхь йилина, гата а карахь коре вахара иза.

      Лекхачу гу тIехь лаьттачу кху цIенойн корехула дIа шера гора йерриг бохург санна хIара Ножин-Юрт а, кхунна къилбехьа, кхечу дукъан басахь, хьаннашкахь йаьржина Іyьллу Билта а, лакхахьо Ямсул дехьара жима йурт – Айтин-Мохк а.

      Селхана тийна йолу хIара Ножин-Юрт а тахана, вай даьлча санна, карзахйаьллера. Герзах боттабелла, урамaшкaхула дIасалелара гIашлой а, дошлой а. MaьI-маьIIера схьахезара вовшашка детта маьхьарий. Даьхний а, башха тIаьхьаволуш стаг воцуш, йуьртах арадуьйлу. Пурстоьпан тидам хилира дехьа регIарчу кхаш тIехь аддам а дацaрaн. Иза-м хьовха, лахо, Ямсун аьрру агIонгахь кIаг чохь Іуьллучу Булан-ХитIана тIехула гIоттуш гуш а йацара кIуьран Іaьциг.

      Булан-ХитIа жима йурт йу. Мацах цкъа обарго Арчакха йиллина, боху, иза ша санначарна. Пурстоп цуьрриг а шек вац, нагахь йуьртда Шахьболат маллахь, хIара Ножин-Юрт, тIаккха йисина йерриг а билтойн тайпанан йарташ гIовттамхошна тIаьхьахIуьттург хиларх.

      Лахо чохь йаьллачу тоьпан тата, Пруссаковн дог дахьош, регIa кхерстира. ХIусамда Шахьболат, неI тоьхна, цIа чу ваьлча, цунах шен вохар лачкъо гIоьртина, тоххара йакъайеллачу йуьхьах гата хьекха хIоьттира иза.

      – Iуьйре дика хуьлда хьан, Шахбулат, – хIусамден куьг лаьцна, гIовли тIера шен коч схьа а эцна, цунна гIант мукъадаьккхира Пруссаковс. – XIун ду кeрла?

      Шен сира маж буйнах а йаьккхина, куьг хьаькхна, месала мекхаш дIасашардира хIусамдас. Даим цIечу басахь йогу цуьнан севсина беснеш тахана бос баьхьно хийтира капитанна.

      – Диканиг кIезиг ду, Павел, – доккха садаьккхира хIусамдас. – ГIаттам баьржаш бу, Iаьржа ун санна. Наха дийцарехь, йерриг Нохчмахка Iаьлбаг-Хьаьжина муьтIахь йу. ЧIебарлахь бунт йина Залмин