Hoofstuk 2
2
Suster Doortjie is vroegoggend weer heen en weer teater toe. Toe sy en Max die eerste pasiënt terugvat saal toe, kom dokter Pottas Piek op hulle afgestorm nog voor hulle die teaterdeure bereik. Hy gryp die lêer op die trolliebed se voetenent, maak oop en begin lees.
“Gee my jou pen, asseblief, suster,” vra hy.
Max bekyk hom onderlangs. Sy blonde hare kruip onder sy teaterkappie uit, sy gesig rooi van inspanning. Dié man is ’n regte Dr Jekyll en Mr Hyde, jy weet nooit watter kant die wind met hom waai nie. Gewoonweg lyk sy yl blonde krulle soos ’n pruik, sy bewegings neuroties, korrek.
Suster Doortjie gee die pen aan.
“My liewe suster, maak tog seker dat sy dié kry,” tik dokter Piek op die lêer. “Sy is geneig tot erge braking ná narkose.” Hy skryf, praat ingedagte met homself: “Een ampulle metoclopramide.”
“Ek maak so, dokter.”
Hy maak nog ’n paar notas, dan sy handtekening.
“O, hallo, Max.”
“Môre, dokter.”
Toe beweeg hulle weer.
Hy loop voor, trek aan die bed en suster Doortjie stoot. Dan staan die bed met die drie mense vir ’n oomblik stil in die breë gang. Hy trek die reuk van narkose ’n laaste maal diep in sy longe in en maak dan die teaterdeure behendig toe.
Hy kyk suster Doortjie vlugtig deur. Haar uniform is netjies, hier en daar ’n mooi plooi ingestryk. Die twee penne wat bo by haar sakkie uitsteek, ewe lank, en die dienende hande wat die traliebed vasklem, goed versorg.
“Hy’t seker vergeet om haar die inspuiting vir naarheid te gee, dié dat hy die ampulle inderhaas kom bylas,” brom sy.
“Jy moenie kla nie, suster, vandag is jy liéwe suster.”
“Ag toe nou, teen vanmiddag is ek weer die vark in Palestina.”
Hy draai sy rug op haar en met sy regterhand trek hy aan die bed. Hulle gaan om die eerste draai. Trek, stoot. Trek en stoot.
“Môre, suster Doortjie, môre, Max.”
“Môre, matrone,” koor hulle twee.
Matrone Te Water se glimlag is opreg, warm, maar die vinnige wegdraai van die bruin oë verklap alles en sy hart krimp. Mara te Water. Die hospitaal se Mama Afrika. Brown and beautiful.
Hy wens hy kan die insident met haar man, dokter Kees te Water met die kokaïen op sy pinkie, wegtower, maar hy kan nie. Hy weet sy weet, en sy weet hy weet. En so loop hulle daagliks verby mekaar asof hulle niks weet nie. Nogtans. Hy weet hulle moet die een of ander tyd daaroor praat. Wanneer sy gereed is om te praat, sal hy gereed wees.
Af met die lang gang.
Mense skuur verby, staan ’n oomblik stil om te vra of dit die regte pad na die patoloë toe is, staar die vrou op die bed onbeskaamd aan. Hospitaalpersoneel kom aangeloop; hulle groet oor en weer, verneem vinnig hoe dit gaan.
Af met die gang terwyl hy die bed kantlangs stuur. Die jong fisioterapeut, Dottie, met haar handdoekie oor haar skouer, loop ook verby. Sy knipoog vir hom, ’n breë glimlag op haar fyn gesiggie. Slierte hare hang lank en deurmekaar oor haar skouers, wip op en af met elke tree, haar lyfie skraal en wulps.
“Ag, los tog,” sê suster Doortjie in die verbygaan. “Tien ander het alreeds vanoggend vir hom ooggeknip.”
Dottie lag uitbundig. Hy draai sy kop vinnig om haar mooi eweredige tande te sien, maar sy het reeds haar rug gedraai en skynbaar van hom vergeet.
Ook maar goed so. Sy is te verslons om hom te interesseer, en haar diploma in sy vergulde raam hang skeef teen haar muur. Hy het dit op ’n keer gesien toe hy ’n pasiënt moes inbring vir fisio. In elk geval het hy gehoor dokter Chetty is een van haar aanhangers.
Rukash Chetty is Strubenshof se enigste spesialis-internis. Volgens die vrouepersoneel is hy pragtig, sy oë smeulend, sy tande skitterend, sy geaardheid vriendelik en opgeruimd, sy bankbalans sewe syfers lank en is hy ’n good catch.
Max kan hom nogal indink dat dokter Chetty in Dottie sal belangstel. Sy is net so ’n opgewekte, gesellige ekstrovert soos hy, en min of meer dieselfde ouderdom. Party skindertonge sê Chetty en Dottie se verhouding is al ver gevorder, ander meen Dottie is net die ryk dokter se tydverdryf.
Wat Max vir seker weet, is dat dokter Rukash Chetty ’n groot aanwins vir die hospitaal is. Die meeste van sy pasiënte lê in ICU, teen R7 000 per dag, medikasie en die dokter se fooie uitgesluit.
Max en suster Doortjie stop voor die sjirurgiese saal.
Hy stoot die dubbeldeure oop en hulle trek die bed tot voor kamer sewe, draai die bed en stoot dit by die kamer in tot op sy plek in die hoek, 7C.
Suster Doortjie hang die drupsakkies aan hulle hake en gooi nog ’n kombers oor die bibberende pasiënt. Hy draai om, terug teater toe. Sy walkie-talkie roep skril na hom.
“Max! Bring gou ’n rolstoel ontvangs toe!”
“Ek kom,” sê hy dadelik en haas hom gangaf.
Daar is al weer nie ’n rolstoel by ontvangs nie en hulle gaan iemand daarvoor blameer. Maar toe hy vanoggend ingekom het werk toe, het hy seker gemaak daar is drie rolstoele.
Hy hardloop omtrent die gang af ongevalle toe, gryp ’n rolstoel en swaai dit om, loop hom amper in ’n verpleegster vas. Die ongevallesuster, Lorna de Leeuw, sien hom. Party dae Pretty Woman, party dae Take No Prisoners.
“Max! Jy moet my rolstoel terugbring, hoor jy!” Haar stemtoon sê Take No Prisoners.
“Ek sal, suster!” roep hy oor sy skouer.
Hy jaag die gang af, ingenome dat hy so vinnig weggekom het, hy weet hoe heilig sy oor haar rolstoele is. Gelukkig word sy net so gou weer goed, die sagtheid in haar oë getuig daarvan.
By ontvangs sien hy ’n man wat oor die toonbank leun, ’n vrou se arm besorg om sy skouers. Aan die man se bewende bene lyk dit of hy enige oomblik kan omval.
Max stoot die rolstoel agter die man se knakkende knieë in, lig sy hand op om aan die man te vat. Versteen ’n oomblik.
Jy moet soveel moontlik met mense omgaan, Max. Moenie bang wees om aan hulle te vat nie. As jy nie probeer nie, sal jy nooit jou vrese oorkom nie. Otto Sas se vermaning.
Dis maklik vir sy sielkundige om te praat. Otto het net te doen met mense wat ’n kopsiekte het, maar in ’n hospitaal is dit anders. Hier het mense etterende swere, braaksel wat oor alles spuit, stinkende liggame, urinesakkies wat ou ooms soos trofeë ronddra, kinders se snotneuse, hoesklonte wat oor jou spat.
Jy moet probéér, Max. Otto wat alewig aanmoedig.
Hy sluk hard, steek sy hand uit na die man. Vat hom saggies aan die arm en help hom om agtertoe te sit, buk af om sy voete op te lig. Sy blik vang die vuilheid aan die ou pantoffels, die gaatjie waardeur die groottoon se geel nael boor. Hy kyk vinnig weg.
Die man sug diep, skynbaar verlig.
“Meneer het nierstene, Max, jy kan sien hy is in baie pyn. Vat hom vinnig maar versigtig na die mediese saal, kamer vyf,” sê Martha Mofuloane.
Besorg soos gewoonlik, haar voorkop op ’n plooi getrek. Ontvangs se Black Beauty.
Hy glimlag mooi en vriendelik, want dis wat hy veronderstel is om te doen. Vriendelik en behulpsaam, simpatiek en ’n goeie luisteraar vir pasiënte se klagtes en vrese – dis hoe ’n hospitaalportier moet optree.
“Mevrou, gee vir my u mediesefondskaartjie en meneer se ID-boekie, asseblief. U kan saamgaan en sodra hy rustig is, kan u terugkom om die toelatingsvorm in te vul en te bel vir ’n magtigingsnommer.”
Martha sing dié rympie honderd maal per dag. Hy ken, sy ken, almal by ontvangs ken.