Jeśli aktualnie jesteś w związku, być może dzięki temu, co przeczytałeś do tej pory, domyślasz się mniej więcej, jaki jest styl przywiązania twojego partnera. Wtedy narzędzia, które proponujemy na kolejnych stronach, pomogą ci już tylko wyostrzyć swoje nowe umiejętności. Odkrywanie stylu przywiązania bliskiej ci osoby pozwoli na lepsze zrozumienie konkretnych wyzwań, przed którymi stajecie jako para – jest to kluczowy krok, dzięki któremu będziesz mógł wykorzystywać wiedzę z zakresu teorii więzi do ulepszenia twojej aktualnej relacji.
KWESTIONARIUSZ: OKREŚLANIE STYLU PRZYWIĄZANIA PARTNERA
Na kolejnych stronach przedstawiamy kwestionariusz zaprojektowany po to, żeby pomóc ci ustalić, jaki jest styl przywiązania twojego aktualnego lub potencjalnego partnera lub partnerki.
Kwestionariusz został podzielony na trzy części, z których każda opisuje pewne charakterystyczne cechy danego stylu przywiązania i ilustruje je kilkoma przykładami. Pamiętaj, że jeśli jakaś cecha pasuje do twojego partnera, należy ją zaznaczyć jako prawdziwą. Wystarczy też, że pasuje do niego tylko jeden z wymienionych przykładów; nie muszą pasować wszystkie. Po przeczytaniu opisu każdej z cech, na podstawie waszych interakcji i rozmów podejmij decyzję, czy dany opis jest prawdziwy w przypadku twojego partnera. Im bardziej dokładnie go charakteryzuje, tym więcej punktów powinieneś przyznać w oparciu o następującą skalę:
Klucz do punktacji:
1 Zdecydowanie nieprawda
2 Częściowo prawda
3 Zdecydowanie prawda
CZĘŚĆ A
Część A
Podsumowanie punktacji: _______
CZĘŚĆ B
Część B
Podsumowanie punktacji: _______
CZĘŚĆ C
Część C
Podsumowanie punktacji: _______
KLUCZ:
1 11–17: Bardzo niski wynik. Twój partner zdecydowanie nie reprezentuje tego stylu przywiązania.
2 18–22: Średni wynik. Twój partner wykazuje tendencję w kierunku tego stylu przywiązania.
3 23–33: Wysoki wynik. Twój partner zdecydowanie reprezentuje ten styl przywiązania.
Ogólnie im wyższy wynik, tym bliżej danej osobie do któregoś ze stylów przywiązania. Wynik powyżej 23 punktów wskazuje na silne prawdopodobieństwo, że twój partner reprezentuje właśnie ten styl. Jeśli bliska ci osoba osiąga wysokie wyniki w dwóch grupach, najprawdopodobniej są to style unikający i lękowy. Niektóre z charakterystycznych dla nich zachowań wykazują pewne podobieństwa (mimo że wynikają z bardzo odmiennego podejścia do związków). W takiej sytuacji przejdź do pięciu podstawowych pytań, które znajdziesz na stronie 80. One pozwolą ci dokonać lepszej oceny.
23 lub więcej punktów z grupy A: Wygląda na to, że twój (potencjalny) partner/partnerka reprezentuje unikający styl przywiązania. Oznacza to, że w związku z tą osobą nigdy nie będziesz mieć pewności co do poziomu bliskości. Podstawową potrzebą osoby o bezpiecznym lub lękowym stylu przywiązania jest bycie z kimś blisko; osoba o stylu unikającym tego nie potrzebuje. Takie osoby mają potrzebę więzi i miłości – również one są wyposażone w ten podstawowy mechanizm, który każe im przywiązywać się do wybranych osób – ale gdy tylko relacja robi się zbyt ścisła, zaczynają mieć poczucie, że się w niej duszą. W przypadku osób o unikającym stylu przywiązania codzienne interakcje i rozmowy, niezależnie od tego, czy dotyczą programu, jaki będziecie oglądać w telewizji, czy sposobu wychowywania dzieci, to tak naprawdę negocjacje na temat przestrzeni i niezależności. Często kończy się tak, że przystajesz na życzenia partnera, bo w przeciwnym wypadku w ogóle się wycofuje. Badania pokazują, że osoby o unikającym stylu przywiązania prawie nigdy nie wchodzą ze sobą w związki. W takiej relacji brakowałoby po prostu kleju, który mógłby połączyć dwoje ludzi.
Punktacja 23 i powyżej dla części B: Twój (potencjalny) partner reprezentuje bezpieczny styl przywiązania. Takie osoby chcą być blisko, ale jednocześnie nie boją się przesadnie odrzucenia. Doskonale potrafią też rozmawiać i wiedzą, jak przekazać to, co chcą powiedzieć, w sposób bezpośredni, ale nie oskarżycielski. W związku z kimś o tym stylu przywiązania nie musisz negocjować kwestii związanych z bliskością – masz ją daną. Dzięki temu oboje jesteście wolni, możecie cieszyć się życiem i rozwijać. Takie osoby słuchają tego, co masz do powiedzenia, i starają się wszystko zaplanować w taki sposób, żeby było to akceptowalne dla was obojga. Mają wrodzoną umiejętność rozumienia, że bliski związek jest relacją, w której dobro twojego partnera jest twoim dobrem i vice versa. Dzięki temu możesz być najbardziej autentyczną wersją siebie, co – jak pokazały badania – jest jednym z najważniejszych czynników, które wpływają na twoje ogólne poczucie szczęścia i dobre samopoczucie.
Punktacja 23 i powyżej dla grupy C: Twój (potencjalny) partner ma lękowy styl przywiązania. Człowiek o tym stylu pragnie bliskości, ale jednocześnie jest bardzo wrażliwy na nawet najmniejsze sygnały, które można zinterpretować jako zagrożenie dla związku. Czasami taka osoba może odczytać w ten sposób twoje nieświadome działania. Gdy coś takiego się dzieje, bardzo się denerwuje, ale ponieważ jednocześnie brakuje jej umiejętności skutecznego zakomunikowania swoich uczuć, ucieka się do wybuchów, fochów i „gierek”. Może to prowadzić do powstania błędnego koła, ponieważ w takich sytuacjach jej przewrażliwienie na drobiazgi, a wraz z nim zdenerwowanie, jeszcze wzrasta. Brzmi to zniechęcająco, ale zanim zrezygnujesz ze związku z taką osobą, musisz wiedzieć, że jeśli znajdziesz w sobie dostatecznie dużo wrażliwości, by ją uspokoić – co nie jest aż takie trudne – zyskasz bardzo kochającego i oddanego partnera. Jeśli tylko zaspokoisz jego podstawowe potrzeby związane z poczuciem bliskości i bezpieczeństwa, ta wrażliwość może się okazać zaletą: zyskasz pomocnego i oddanego przyjaciela, który będzie dobrze wyczuwać twoje pragnienia. Poza tym z czasem taka osoba może nauczyć się lepiej komunikować swoje lęki i emocje, co uwolni cię od konieczności zgadywania, o co jej chodzi.
ROZPOZNAWANIE STYLU PRZYWIĄZANIA: PIĘĆ PODSTAWOWYCH PYTAŃ
Jeśli nadal masz wątpliwości, oto pięć podstawowych pytań, które pomogą ci ustalić czyjś styl przywiązania:
1. Czy on/ona szuka bliskości?
To zawsze jest pierwsze pytanie, jakie należy sobie zadać na temat partnera. Wszystkie