Кырлай кызы Айсылу (җыентык). Альберт Гадел. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Альберт Гадел
Издательство: Татарское книжное издательство
Серия:
Жанр произведения: Драматургия
Год издания: 2014
isbn: 978-5-298-02783-0
Скачать книгу
Ак юрга хисабына йөз дөяне корбан чалырбыз, тәңреләр безнең изге теләкләрне кабул кылырлар.

      Айбаба. Бөек әлтабар Алмыш галиҗәнаплары, кам Аштабар тугры сөйлидер. Итил-йортка яу-кыран, зәхмәт килә, тәңреләрнең рухын күндеререргә кирәк.

      Кам Аштабар. Алмыш әлтабар, йолык туе узгарып, Ак юрганы корбан чалып, тиресен Сылукай үз куллары белән, яндыру өчен, ян ир-атына биреп кенә арыкланып калырбыз.

      Барысы да уйга кала. Кам Аштабар, акрын гына шөлдерен шалтыратып, бөтенесенә психологик тәэсир ясап, аларның акылларына, уй-фикерләренә көчле басым ясый.

      Ул, шулай шөлдер сугып, бөтерелеп йөри дә кинәт кенә чыгып китә.

      Бераздан әлтабар белән изге ата уянып киткәндәй булалар.

      Алмыш. Кам кая?

      Айбаба. Бөек әлтабар, мин аның киткәнен күрми-сизми калдым.

      Утташ керә.

      Утташ. Бөек әлтабар, Тукбай морза килде.

      Алмыш. Керсен.

      Тукбай морза керә, баш иеп исәнләшә.

      Тукбай. Әлтабарыбыз Алмыш, изге ата Айбаба, барчагызга да иминлек, байлык, озак яшәвегезне келим!

      Хан, Айбаба } (бергә). Рәхмәт, рәхмәт, Тукбай морза.

      Тукбай. Алмыш галиҗәнаплары, безнең Болгар-йортка Мөхәммәд пәйгамбәр туган җирдән, минем чакыру буенча кунаклар килгән. Бичаралар бик күп кимсетүләргә, талауларга дучар булганнар. Инде Болгар-йортка килеп җиткәч, кам Аштабар аларның соңгы биштәрләрен дә тартып алган. Ул биштәрдә алтын таҗ-калфак була.

      Алмыш. Кеше талау – зур язык.

      Тукбай. Аштабар кунакларның муеннарына муенчак салып, кулларын бәйләп, зинданга яптырган. Тәңре мәхлугы Күзәмеш, зиндан сакчыларының йоклап китүен качып көтеп торган да, гарәп кунакларын зинданнан чыгарып, туры минем күчкә алып килгән.

      Алмыш кычкырып көлеп җибәрә.

      Алмыш. Менә сиңа Тәңре мәхлугы Күзәмеш…

      Ханга ияреп, калганнар да көләләр. Сакчы Утташка эндәшә, ул йөгереп кереп җитә.

      Утташ. Баш өсте, Бөек әлтабар.

      Алмыш. Утташ, тиз вакытта кам Аштабарны табып китерт!

      Утташ. Баш өсте, Бөек әлтабар!

      Утташ ашыгып чыгып китә.

      Тукбай. Кам Аштабар сарайдан мине таптап китәрдәй булып атылып чыкты да зинданга таба китте.

      Алмыш. Тукбай морза, менә Аштабар да, изге ата Айбаба да илгә зәхмәт килә, диләр. Йолык туе узгарып, Сылукайның Ак юртагын корбан чалып, тиресен ян ир ыруларына бирергә, диләр.

      Тукбай. Алмыш галиҗәнаплары, тәңреләр алай димәс. Кам Аштабар гарәпләрдән курка, чөнки алар Болгар-йортка ислам дине алып килгәннәр. Әгәр Болгар халкы, Болгар ханы исламны кабул кылса, кам Аштабарның халыкка кирәге калмый. Ислам дине бер генә Тәңрене бар дип саный. Мөхәммәд пәйгамбәрне Алланың илчесе дип әйтәләр.

      Утташ керә.

      Утташ. Бөек әлтабар, кам Аштабар килде.

      Ашыгып, кам Аштабар керә.

      Кам Аштабар. Бөек әлтабар, чакырдыңмы?

      Алмыш. Әйе, чакырдым. Әле сүз бетмәгән иде, инде син чыгып та качкансың. Аштабар, нишләп син үзбаш яргучы10булып ят ыру кешеләрен, яргулап, зинданга


<p>10</p>

Яргучы – хөкемдар, хакимлек итүче.