Mitoloji Sözlüğü. John Hendricks Bechtel. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: John Hendricks Bechtel
Издательство: Maya Kitap
Серия:
Жанр произведения:
Год издания: 0
isbn: 9786258361339
Скачать книгу
amacıyla Arakne’nin sallanan bedenini bir örümceğe dönüştürerek onu ebediyen ip eğirmeye mahkûm eder.

      Archemoros: Hypsipyle, Lykurgus’un oğlu küçük Opheltes’e bakmakla görevlendirilmiştir. Tebai’ye sefere çıkan Yedilere yol tarif edip bir su kuyusuna yönlendirdiği sırada çocuğu yere bırakmıştır. Geri döndüğünde çocuğun ona dolanmış bir yılan tarafından öldürüldüğünü görür. Amphiaraos bu yılanın Zeus tarafından gönderilmiş gizemli bir yaratık olduğunu söyler ve bu olay nedeniyle çocuğun adını “şafağın gizemi” anlamına gelen Archemoros olarak değiştirir.

      Areopagus (Ares Tepesi): Atina yakınlarında bir tepedir ve Par-tenon’un bulunduğu yerdir. Ayrıca Mars’ın (Yunanca ismiyle Ares’in) cinayetten yargılandığı dava burada görülmüştür. Hâkimlerin adı ise areopatioe idi.

      Ares: Mars’ın Yunanca ismidir. Bkz. Mars.

      Arethusa: Diana’nın en güzel ve erdemli nemflerinden biridir. Alpheus adlı nehir tanrısı bu nemfin peşini bırakmaz ama sonunda Diana, Arethusa’yı yeraltından akan bir çaya dönüştürerek kaçmasını sağlar.

      Arges: Üç kikloptan biridir. Bir ışık akışını temsil eder.

      Argiope: Bir nemf olup Thamyris’in annesidir.

      Argo: Argonotların gerçekleştireceği deniz seferi için İason’un inşa ettirdiği gemidir. O güne kadar Yunanistan’da bundan daha büyük bir gemi görülmemiştir.

      Argonotlar: Altın Post’u getirmek için İason önderliğinde Argo isimli gemiyle Kolhis’e yelken açan elli kahramana verilen addır.

      Argos: Argolis’te Juno’ya adanmış bir şehirdir.

      Argus: Bir sürü gözü olan bir devdir. Güzel bir genç kız olan İo’yu gözetlemekle görevlidir. Uyanık karısı Juno’dan planını gizlemek isteyen Jüpiter bu genç kızı bir düveye dönüştürür. Argus’un gözlerinin yarısı uyurken diğer yarısı ise gözetlemeye devam eder. Bu dev, görevine öyle bağlıdır ki Jüpiter’in İo’ya tek bir bakış atmasına dahi izin vermez. Sonunda Jüpiter sadık elçisi Merkür’ü yardıma çağırır. Merkür de Argus’u önce uyutup sonra öldürür. Ama düveyi oradan götürmesine vakit kalmadan Juno bu planı keşfeder ve o güzel hayvana bir at sineğini musallat eder. Bu yüzden düve kılığındaki İo oradan oraya deli gibi koşturur ve kendini denize atar. O zamandan beri bu deniz İyonya Denizi olarak adlandırılır.

      Sonunda İo, Mısır’a varır. Jüpiter onu eski haline geri getirir ve böylece İo yeniden güzel ve genç bir kız olur. Burada Memfis’in ilk kralı olacak olan oğlu Epafaos’u dünyaya getirir. Sadık hizmetkârı Argus’u kaybettiği için kederlenen Juno onun yüzlerce gözünü toplar ve hatırasını hep yanında taşıyabilmek için en sevdiği kuşunun kuyruğunu bu gözlerle süsler.

      Arılar: Bkz. Mellona.

      Ariadne: Girit kralı Minos’un güzel kızıdır. Bir ip yumağı vasıtasıyla Theseus’un o korkunç labirentten kaçmasını sağlamıştır. Atinalı pek çok yakışıklı delikanlı ve güzel kız, o labirentte korkunç Minotor tarafından mideye indirilmiştir. Ardından Ariadne, Theseus ve arkadaşlarıyla beraber güzel Naksos Adası’na doğru yelken açar. Yorgunluktan sahilde uyuyup kalır. İşte o zaman vefasız Theseus arkadaşlarıyla birlikte yelken açarak Ariadne’yi orada bırakır. Genç kız uyandığında keder ve çaresizlik içinde acı acı ağlar. Ekho onun haykırışlarını taklit ederek onunla alay eder. Venüs genç kızı teselli ederken, hemen sonra gelen Bacchus ise ona kur yaparak kalbini kazanır. Sonra Ariadne’ye yedi yıldızlı bir taç verir. Bu taç Corona Borealis veya Kuzey Tacı denen takımyıldıza dönüşür.

      Arion: Korint kralı Periandros’un sarayında yaşamış ünlü bir lirik şair ve müzisyendir. Başka ülkeleri ziyaret ettikten sonra ülkesine dönmek üzere Sarentum’dan yola çıkar. Fakat denizciler onu soyar ve denize atmakla tehdit eder. Bunun üzerine Arion onu gemiden atmadan evvel arpını bir kez daha çalmasına izin vermeleri için yalvarır. Müzikle adeta büyülenen yunuslar geminin etrafına üşüşür. Arion denize atlayınca yunuslardan biri onu sırtına alıp Korint yakınlarındaki Taenarus’a götürür. Yunus, bu iyiliğinin karşılığında gökyüzündeki bir takımyıldızına dönüştürülür. Ayrıca Arion ismi, fevkalade süratli olan kanatlı bir at için de kullanılır.

      Aristaeus: Apollon ile Kyrene’nin oğludur. Ormandaki ağaçlardan sorumludur, insanlara bal ve yağı kullanmayı öğretmiş ve zeytinden nasıl yağ çıkaracaklarını göstermiştir. Oğlu Akteon gibi meşhur bir avcıdır.

      Arkadya: Diana’nın en sevdiği av yeridir. Burası tanrıların en sevdiği yerlerden biridir. Apollon burayı yönetmiş olmasıyla bilinir.

      Arkas: Jüpiter ile Callisto’nun oğludur. Öfkelendirdikleri Juno onları evlerinden kovar. Nihayet Jüpiter, Juno ile annesini bulur ve onlara acıyıp birer ayıya dönüştürür. Ardından onları gökyüzünde Büyük Ayı ve Küçük Ayı adlı takımyıldızları oluşturdukları yere aktarır. Bkz. Callisto.

      Armata: Kimi zaman Venüs için kullanılan bir isimdir.

      Arsinoe: Venüs’ün hayranlarından biridir fakat bu tanrıça ondan hoşlanmadığı için Arsinoe’yi bir taşa çevirir.

      Artemis: Av tanrıçasıdır. Diana’nın Yunanca ismidir. Delfi’de onun şerefine festivaller düzenlenir ve bu festivallere Artemisia denirdi.

      Aruspices: Kâhinler ile kurban rahiplerine verilen bir addır.

      Asa: Bkz. Caduceus.

      Askalaphos: Proserpina’nın yeraltı dünyasında nar tanelerinden yediğini Plüton’a haber verir. Bu nedenle Proserpina yeryüzüne dönemez. Proserpina’nın annesi Ceres, Askalaphos’u kötü alametlerin kuşu olan baykuşa dönüştürerek cezalandırır. Jüpiter, Ceres’i teselli etmek için Proserpina’nın yılın altı ayını yeryüzünde annesiyle ve geri kalanını da Hades’te Plüton’la geçirmesine izin verir.

      Askanius: Aeneas ile Kreusa’nın oğludur.

      Asklepia: Asklepios onuruna düzenlenen festivallerdir.

      Asklepios: Apollon ile Koronis’in ya da başkalarının dediğine göre Apollon ve Larissa’nın oğludur. Doğumu esnasında annesi, Artemis’in okuyla vurularak ölür. Apollon çocuğu kurtarıp Kheiron’un himayesine verir. Kheiron da ona şifa sanatının tüm sırlarını öğretir. Kolhis’e yaptıkları deniz seferinde Argonotların hekimliğini yapar. Şifaları sayesinde öyle ünlenir ki Plüton onu kıskanarak bir yıldırımla yok etmesi için Jüpiter’i ikna eder. Oğlunun intikamını almak isteyen Apollon, yıldırımı yapmış olan Kiklopları öldürür. Asklepios, Epione’la (ya da Epigone) evlenir ve her biri ünlü birer hekim gibi olan Machaon ve Podalirus adlı iki oğlu olur. Ayrıca dört kızı vardır. Bunlardan en ünlüsü sağlık tanrıçası Hygeia’dır. Ölümünden sonra Yunanistan’da bir tanrı olarak kabul edilmiştir. Onun şerefine Asklepia adı verilen şenlikler düzenlenir. Yine onun için pek çok tapınak dikilmiş ve onun iyileştirdiği insanlar bu tapınaklara şükür tabletleri asmıştır. Bkz. Koronides.

      Asklepius: Asklepios’un isminin bir diğer versiyonudur.

      Askolia: Yunanistan’daki oyunlarda kullanılan deri tulumlardır. Bu kelime, Bacchus onuruna düzenlenen festivaller için de kullanılır.

      Aslan: Bkz. Atalanta,