– Шавкат акамнинг давлати дунёга сиғмайди. Шаҳарда мана шундай яна икки уйлари бор. Ишхонаю дўконларини айтмай қўя қолай. Ана, дарвозахонадаги «Жип»ни кўрдингиз. Шаҳарда ҳам иккитасини боғлаб қўйибди. Хуллас, Худойим мол– дунёдан бергану фарзанддан қисиб қўйган. Янгам ёмон дардга чалиниб, туғмайдиган бўлиб қолди. Шавкат акам ёнади, куяди, бошларини қайси тошга уришни билмайди. Ўлганингда тепангда чириллаб йиғлаб турадиган бир зурёд бўлмагандан кейин шунча бойлик кимга керак, тўғрими?
– Тўғри.
– Ана энди Шавкат акам уйланмоқчи бўлаяптилар. Ими – жимида никоҳдан ўтиб қўяқолсалар ҳам бўларди–ю, бўлажак келинойимиз кўнмайди. «Мен қиз боламан, тўй қилиб бермасангиз, тегмайман», деб шарт қўйибди. Ёши элликка яқинлашганда ёш келиннинг ёнида ўтиришни Шавкат акам ўзига эп кўрмади. Сизни топиб келди. Бугун тўй. Бир кунча куёв тўранинг ўрнига ўтиб берасиз – да, меҳмонжон!
Кулгим қистади. Бировнинг ўрнига кўпкари чопганни, кураш тушганни, имтиҳон топширганларни эшитганман. Биз томонда бир йигит акасининг ўрнига ўн кун мелисахонада ҳам ўтирган экан. Лекин… чин куёв бу ёқда қолиб, келинпошшанинг пинжида суйкалган ёлланма куёвни энди эшитиб туришим.
– Сиз бўйдоқсиз, мен бўйдоқ. Куёвликни бир репетиция қилайлик, – деб кулдим.
Валижон билан сартарошга бориб келдик. Кейин ҳовлидаги саунага тушиб чўмилдик. Валижон мени бир хонага олиб кириб, ясантирди. Янги костюм – шим кийдирди, бўйнимга галстук боғлаб, оёғимга қушнинг тумшуғидек учлик қора туфли илди. Ойнага қарадим.
– Чўпга либос демоқчи, янги эгни– бош кийсангиз, чиройли бўлиб кетар экансизу, Манзурбек, – деди Валижон.
– Чўнтагимга кўкидан солиб қўйсангиз, бундан ҳам кўркам бўлиб кетаман, – деб ҳазиллашдим.
– Бу ёғи Шавкат акамларга боғлиқ. Худо деб туринг– чи, у кишининг қўли очиқ, қизғончик эмас.
Тушдан кейин эшикка узун, оппоқ лимузин келди. Валижон менга куёвжўра бўлди. Бир қучоқ гул кўтариб чиқдик. Қарасак, машинада келинпошша ўтирибди. Ёнида дугонаси. Қиз асли қўқонлик, исми Тозагул экан. Машинага чиқдик. Бироз юргач, Тозагул қўл чўзди:
– Омонат куёвим билан танишиб қўяйлик. Исми шарифлари?
– Манзур, – дедим. Қиз шарақлаб кулди. Қўқонча аския қилди:
– Ўҳў! Мен зўрман, деб юрибсиз экан – да, куёвжон?
– Ҳа, тоза гулларни ҳидлаб, – дедим пайровга жавобан.
– Бало экансиз! Шавкат акам бўлмаганда сизга ўзим тегардим. Келинг, яхшиси дугонамни олақолинг. Мана эт деса эти бор, бет деса бети бор. Хурсанд бўласиз. Розимисиз?
– Йўқ. Шаҳар қизлари қишлоққа чидамайди.
– Оббо– о! Нега чидамас экан?
– Қишлоқда юмуш кўп. Сигир соғиш керак, ўчоқда овқат пишириб, таппи ёпиш керак. Чидамайди.
– Кўнглини олиб турсангиз, чидайди, – деди Тозагул ва ўртоғини туртди, – чидайсан– а, Лобар?
Лобар индамади. Қиқирлаб кулди.
Ана шундай ҳазил – ҳузил билан кечгача