İnsan tükürdüğünü geriye yutmaz.
Adamdan ḳalġan süyekni it aşar, itden ḳalġan süyekni kim aşar?
Adamdan kalan kemiği köpek yer, köpekten kalan kemiği kim yer?
Adamlıḳ işi bla bilinir.
Adamlık işiyle bilinir.
Adamnı adamlıġı aşda oġay, işde bilinedi.
Adamın adamlığı aşta değil, işte bilinir.
Adamnı adamlıġı nögerinden tanılır.
Adamın adamlığı arkadaşından belli olur.
Adamnı adamlıġı ölmey bla ketmey bilinmez.
Adamın adamlığı ölmeden ve gitmeden bilinmez.
Adamnı adamlıġın ḳıyınlıḳ cetgen kün bilirse.
İnsanın insanlığını sıkıntılı günde anlarsın.
Adamnı amanı adamnı beti bla oynar.
Adamın kötüsü insanın şerefiyle oynar.
Adamnı amanı otunga barsa, otunnu amanı üyge kelir.
Adamın kötüsü odun kesmeye gitse, odunun kötüsü eve gelir.
Adamnı canı topraḳ, terekni canı çapraḳ.
İnsanın canı toprak, ağacın canı yaprak.
Adamnı igi küyövü “biyi” kibikdi.
İnsanın iyi damadı “beyi/prensi” gibidir.
Adamnı igisi comaḳda bolur.
Adamın iyisi masalda olur.
Adamnı igisi itni da başın sılar.
Adamın iyisi köpeğin de başını okşar.
Adamnı ḳatını carlı da eter bay da eter.
İnsanı karısı fakir de eder zengin de eder.
Adamnı kesi cetmegen cerge sözü ceter.
Adamın kendi ulaşamadığı yere sözü ulaşır.
Adamnı ḳılıġı işde belgili boladı.
İnsanın karakteri işte belli olur.
Adamnı ḳıyınlıḳ bla zavuḳluḳda coḳla.
İnsanı sıkıntı ile ferahlıkta yokla.
Adamnı osalı ḳış künge ḳuvanır.
İnsanın kötüsü kış gününe sevinir.
Adamnı sıyın halk költürür.
İnsanın şerefini halk yükseltir.
Adamnı taşada sökme, tuvrada mahtama.
Adamı gizlice çekiştirme, açıkça övme.
Aġaç çirise özeginden çiriydi.
Ağaç çürüse içinden çürür.
Aġaç kesseng, uzun kes, temir kesseng, ḳısha kes,
Cona barsang, ḳısharır, tüye barsang, sozulur.
Ağaç kessen, uzun kes, demir kessen, kısa kes,
Yontsan, kısalır, dövsen, uzar.
Aġaç usta üysüz ḳalır.
Ağaç ustası / marangoz evsiz kalır.
Aġaçnı başın kesseng, tübü ḳalır,
Ekevden biri ölse, biri ḳalır,
Cangız ölse va kimi ḳalır?
Ağacın başını kessen, dibi kalır,
İki kişiden biri ölse, biri kalır,
Yalnız adam ölse, kimi kalır?
Aġaçnı ḳıngırı mekâmġa caramaz.
Ağacın eğrisi ev yapmaya yaramaz.
Aġaçnı ḳıyınlısı tirmenge ḳaḳġıç bolur.
Ağacın zavallısı değirmene kakgıç3 olur.
Aġaçnı uzunu arḳav bolur, adamnı uzunu calḳav bolur.
Ağacın uzunu payanda olur, adamın uzunu tembel olur.
Aġaşçını üyü otunsuz ḳalır.
Oduncunun evi odunsuz kalır.
Ah- degenlikge dükküç artıḳ carılmaz.
Hah- demekle kütük fazladan yarılmaz.
Ah- demegen, oh- demez.
Hah- demeyen, oh- demez.
Ahırat candetden duniya davlet aşhı.
Ahiret cennetinden dünya saadeti iyidir.
Ahıratnı kişi körüb ḳaytmaġandı.
Ahireti kimse görüp dönmemiştir.
Ahmat Ḳayada bal bardı, andan manga ne bardı.
Ahmat Kayası’nda bal var, ondan bana ne fayda var.
Ajımlı ölgen eki ölür.
İhmalden ölen iki kere ölür.
Aḳġan suvnu bereketi coḳ.
Akan suyun bereketi olmaz.
Aḳıl başha – oḳuv başha.
Akıl başkadır – okumak / eğitim başkadır.
Aḳıl bazarda satılmaydı.
Akıl pazarda satılmaz.
Aḳıl bla adeb – egiz.
Akıl ile terbiye – ikiz.
Aḳıl – ḳoban, saġış – tengiz.
Akıl – ırmak, düşünce – deniz.
Aḳıl neden da küçlü.
Akıl her şeyden güçlüdür.
Aḳıl oysundurur, küç boysundurur.
Akıl düşündürür, güç itaat ettirir.
Aḳıl sözge baġa coḳ.
Akıllı söze paha biçilmez.
Aḳıl sözge tıngıla, adam söznü angıla.
Akıllı sözü dinle, adam sözünü anla.
Aḳıl tengizden teren, bilim tavdan miyik.
Akıl denizden derin, bilim dağdan yüksek.
Aḳılġa köz tiymez.
Akla nazar değmez.
Aḳılı aznı azabı köb.
Aklı az olanın eziyeti çoktur.
Aḳılı bar işine ışanır, aḳılı coḳ aḳılına ışanır.
Aklı olan işine güvenir, aklı olmayan aklına güvenir.
Aḳılı barnı angı bar.
Aklı