Аэродромда үзебезнең эскадрильяның кайда урнашканын сорашып белдем дә туры шунда юнәлдем. Һәр экипажны вакытлыча яшәп торырга якындагы авыл өйләренә таратканнар икән. Безнең экипаж торган йортны эзләп таптым.
Икенче көнне иртән, башкаларга ияреп, аэродромга киттем. Һава бозылган, самолётларга очу мөмкинлеге юк иде. Алып килгән әйберләрне, аттестатларны ияләренә тапшыргач, үзем сугышчан йөкләмәләргә очасы бомбардировщикның кабинасына мендем. Тиешле урынымны тәртипкә китереп, пулемётның патроннарын барладым, пушканы яхшылап чистарттым. Күңелем күтәренке иде, чөнки очучы өчен һавага күтәрелүдән дә зур шатлык юк. Аның өчен зәңгәр күк йөзе газиз стихиягә, икенче йортына әверелә. Әгәр очучыны биеклеккә күтәрелүдән мәхрүм итсәң, ул, рухы сынып, хастага әверелергә мөмкин. Инде мин старшина вазифасындагы эчпошыргыч бертөрлелектән котылган идем. Вак-төяк хуҗалык эшен үз иткәннәр ябышып ятсын, тик мин түгел.
Командный пунктның кызыл почмагында очучы халкы мәш килә. Кайберәүләр шахмат уйный, кемнәрдер кәрт суга, бер иш гавам, шау-гөр килеп, «городки» тәгәрәтә. Әйдә, күңел ачып калсыннар, иртәгә гаять мөһим объектка бөтен полк белән диярлек барышлы, ди. Кем исән дә кем үлгән.
Кич белән авыл мәктәбендә «Свинарка и пастух» кинофильмы күрсәттеләр. Төп рольне башкаручы Любовь Орлова СССР халкының иң яраткан артистларыннан берсе иде – бөтен личный состав фильмны бер тын булып карадык.
Фатирга кергән йортка кайтканда, минем белән бергә торучы экипажыбыз радисты Саша әле һаман күренми иде. Аның өчен борчылып, күземә йокы эленмәде. Сержант бик соң гына кайтты. Эндәшәсе түгел идем, тирән көрсенүен ишеткәч түзмәдем:
– Ни булды, Саша, берәр проблема юктыр бит? – дип сорадым.
– Әй, булды инде. Хәлләр бик яхшыдан түгел әле, – диде күршем төшенке генә.
Үзе сөйләмәгәч, артыгын сорашмадым.
Җаваплы йөкләмә
Иртә беләнгә һава чалт иткән аяз, күктә ник бер болыт әсәре күренсен. Очучылар телендә мондый күренеш «лётная погода» дип атала. Иртәнге аштан соң аэродромга киттек. Салкынча саф җил битләрне иркәли. Тик табигать хозурлыгы күзгә күренми, җанны алда торган гаять мөһим бурычны үтәп чыгу җаваплылыгы биләп алган. Һәркемнең чырае җитди, үзара аралашканда иң кирәкле сүзләр тыенкы тавыш белән генә әйтелә. Йөкләмәгә очканчы экипажларга янә бер тапкыр самолётларны җентекләп карап чыгарга әмер бирелде. Әмерне үтәгәннән соң, полкның командный пунктына дәштеләр. Кабат һәр звенога, һәр экипажга кайсы линиядән ничек очып үтәсе, кайсы урынны бомбага тотасы картага сызылган маршрутлар буенча аңлатылды, дошманга сафлар арасына бәреп керергә мөмкинлек бирмәү бурычы куелды.
КПдан чыгуга, һавага ак ракета аттылар. Бу – экипажларга очкычларында урнашырга кирәклекне аңлата. Эскадрилья командирының «По машинам!» дигән боерыгы һаваны ярып үтте. Башка төркемнәрдә дә шундый