Mö’minin bəs məscidi, gəbrin kəlisası nədir?
Zahirü batində çün mövcüd həqdən özgə yox,
Ya bu mövcudatın ara yerdə qovğası nədir?
Çünki həqqin zatın isbat eyləməz ərbabi-əql,
Aşiqi-həqbin ilə hər dəmdə də’vası nədir?
Ey Nəsimi, çün sənə həqdən liqadır arizu,
Nari-duzəxdən nə qəm, firdövsi-ə’lası nədir?
«Dörd müxalif cəm olanda bil ki, əsması nədir…»
Dörd müxalif cəm olanda bil ki, əsması nədir,
Elm ilə bilgil anın ismü müsəmması nədir?
Arif isən, nəfsini qurtar məqami-suflidən,
Dəgmə əhvəl nə bilür mənzili-ə’lası nədir?
Şöhrətü zərqü riyadır zahidin əfsanəsi,
La deyər hər dəmbədəm bilməz ki, illası nədir.
Mən münacat eylərəm hər dəmbədəm dər-kuyi-dust,
Çün vücudun Tur olanda bil ki, Musası nədir.
Əhli-həq hər yerdə məskən dutsa həqdir mənzili,
Kə’bəvü bütxanəvü məscid, kəlisası nədir?
Dünyanın qalü qilindən keç, Nəsimi, fariğ ol,
Aləmi-vəhdəti gözlə, bunca qovğası nədir?
«Fatihə ümmül-kitabın göstər ayası nədir…»
Fatihə ümmül-kitabın göstər ayası nədir?
Bistü həştü sivü dü hərfin xülasası nədir?
Doqquz ata, yeddi ana, dörd tayadan ver xəbər,
Dü çəharü pəncü şeşin saqü bünyası nədir?
Üç yüz altmış altı mənzil, qırx səkiz yerdə mizan,
Ey ki yetmiş yeddi hərfin on iki xası nədir?
Çöhrənin şövqü nədən, məhəbbətin qullabı nə,
Aşiqü mə’şuq nə demək, eşqin əsası nədir?
Sidrəvü kövsər nədəndir, nöh fələkin gərdişi,
On iki bürcü kəvakib cayı, mə’vası nədir?
Yeddi yerdir, yeddi gögdür, yeddi dərya, yeddi xət,
Yeddi müshəf, yeddi ayət, yədi-beyzası nədir?
Küllü şey’ün halikə çün rəbb ayıtdı yəqin,
Ey Nəsimi, arifin qəlbində çerası nədir?
«Ey mana nahaq deyənlər, qandadır bəs yaradan…»
Ey mana nahaq deyənlər, qandadır bəs yaradan?
Gəl gətir isbatını, kimdir bu şeyni yaradan?
Odu su, torpağü yeldən böylə surət bağlayan,
Böylə dükkan yasıyan kəndi çıxarmı aradan?
Gəl mana bir söyləgil, kimdir sənin nitqində kim,
Söyləyən, söylətdirən, eşitdirən hər yanadan?
Çünki bir şəhrin içində məscidü meyxana var,
Əhli-həq fərq eyləməz məscidləri meyxanadan.
Ol kim, özün bilmədi, düşdü cahana dərbədər,
Varlığın həq bilmədi, qurtarmadı əmmarədən.
Avara tək nə gəzirsən, ey özündən bixəbər,
Gəl həqin sirrini istə aşiqi-biçarədən.
Oynaram rəqqas olub çəngü dəfü tənbur ilən,
Çünki məndə şeş cəhət var, dönməzəm çarparadan.
Çün Nəsimi on səkiz min aləmin məqsududur,
Kim bu dövrü bilmədi, sür ta çıxa dəvvarədən.
«Surəti-rəhmanı buldum, surəti-rəhman mənəm…»
Surəti-rəhmanı buldum, surəti-rəhman mənəm!
Ruhi-mütləq həq kəlamı qaf-vəl-Qur’an mənəm!
Həm mənəm anəstünarən sirrini faş eyləyən,
Həm Xəlil oldum, bu nara Musiyi-İmran mənəm!
Həm Məsihəm, həm Skəndər, həm mənəm abi-həyat,
Həm həyati-Xızr buldum, çeşmeyi-heyvan mənəm!
Həm mühitü həm kənaram, həm sədəf, dürdanəyəm,
Həm bu bəhrin gövhəri, həm gövhəri-ümman mənəm!
Həm xəyalam, həm camalam, həm süfatam, həm tələb,
Həm nüquşam, hə bu nəqşə valehü heyran mənəm.
Zülmətəm, mövtəm, məmatam, həm həyatam, həm məmat,
Mö’minə Nuham, nicatam, kafirə tufan mənəm!
Həm əlacam, həm təbibəm, həm kəlamam, həm Kəlim,
Həm bu rənc rəncuruyam, həm dərdlərə dərman mənəm!
Saqiyəm, şəm’əm, şərabam, həm xumaram, həm xəmir,
Səlsəbiləm, saqiyəm, həm sağərü peyman mənəm!
Həm səlatam, həm zəkatam, həm mənəm zərqü riya,
Həm mənəm imanü tövhid, şö’leyi-iman mənəm!
Həm nəiməm, həm rəhiməm, həm kəriməm, həm kərəm,
Həm nəimü xüldəmü həm cənnəti-rizvan mənəm!
Ey Nəsimi, sən həqi bil, həqqə iqrar eylə kim,
Çünki insanü bəşərsən, həq deyən insan mənəm!
«Mən mülki-cahan, cahan mənəm mən…»
Mən mülki-cahan, cahan mənəm mən!
Mən həqqə məkan, məkan mənəm mən!
Mən ərş ilə fərşü kafü nunam,
Mən şərhü bəyan, bəyan mənəm mən!
Mən kövnü məkanü kün-fəkanam,
Bilgil ki, nişan, nişan mənəm mən!
Mən surəti-mə’nidə həqəm həq,
Mən həqqi-əyan, əyan mənəm mən!
Bir gövhərəmü qədim əzəldən,
Ey gövhəri-kan, kan mənəm mən!
Mən atəşi-nuri-eşqi-həqqəm,
Musaya zəban, zəban mənəm mən!
Mən