Шигырьләр / Стихи (на татарском языке). Габделджаббар Кандалый. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Габделджаббар Кандалый
Издательство: Татарское книжное издательство
Серия:
Жанр произведения: Поэзия
Год издания: 2021
isbn: 978-5-298-04227-7
Скачать книгу
type="note">[420].

      Сәнең өчен, әйа җаным,

      Тәнемдә калмады каным;

      Бетебдер дәрде-дәрманым,

      Күрәчәк[421] ошбу халяти.

      Әйа җаным, кызыл алмам,

      Ки сәндин күңлеми алмам;

      Килүрсән – гайрени алмам,

      Идеп сәңа макаляти!

* * *

      …Колак салып ишет, җаным,

      Идәем бер хикәяйәти…

      Яратыбдыр сәне ул Хакъ,

      Кызыл йакут кеби һәм ак

      Йөзеңә салды күп рәүнәкъ[422],

      Идүбән күп ригайәти[423].

      Йөзеңне әйдәде гөлтик,

      Сачеңне кыйлды сөнбелтик,

      Ауазың итде былбылтик,

      Идеп фазли гъинайәти[424].

      Сылу әйләде үзеңне,

      Тулан ай итде йөзеңне,

      Идеп нәргистәй күзеңне

      Мөдәүвирсез бигайәти[425].

      Кашыңны әйләде кара,

      Ачык кыйлды ике ара,

      Һилялә охшашы вара[426], –

      Чигелмеш биниһайати!

      Йөзең биңзәр тәмам айа[427],

      Күрәнләр хур кеби сайа[428];

      Сәңа охшашлы, әйт, кайа? –

      Яңылдым бер бу айати.

      Йөзең охшар кызыл гөлә,

      Йөзеңдин нурларың агыла,

      Күрәчәк күзләр чагыла,

      Көнәш кеби шәрайати[429].

      Күзең гәр кешегә бакылыр[430],

      Күзеңдин утларың чакылыр,

      Кәлүбән сөрмә якылыр, –

      Кидәрер һәм бу сагъәти[431].

      Ки ак йакут кеби балкып,

      Ике садрең тора калкып,

      Ки күлмәк үтәли балкып, –

      Нуры улыр галямати!

      «Мөбарәк къамәтең хубий…»

      Мөбарәк къамәтең хубий[432],

      Үзең мәхбүбләрнең хуби[433],

      Ки тугаймусың күби[434]? –

      Бу галәм бәрчидә нәбат[435]!

      Кашың карасыдин сәүдем,

      Ки күрмәен сәне сәүдем.

      Җанка… суйдым (?),

      Вә илля соңрада һәйэат[436].

      Сәнең исмең зикер әйләп[437],

      Сыйфатыңны фикер әйләп,

      Ки һушың гакълыми бәйләп,

      Вә илля соңрада һәйэат!

      «Сөйгәнемгә инанмасаң, Бәдига…»

      Сөйгәнемгә инанмасаң, Бәдига,

      Ни әйтерсән йөземдәге сарига?

      Инәлә белмәдем сәңа, күрәсең:

      Итеп мәхрүм, ишегеңдин сөрәсең.

      Бәдига, ник болай мәңа катасың[438]?

      Бәнем күз йәшемә ничек батасың?

      Әгәр чәнди[439] мәне мәхрүм итәрсән,

      Күрәек, нинди егеткә китәрсән!

      Мәхәббәт булмасын барган йиреңдә,

      Сафалар[440] сөрмә һич барган иреңдә:

      Болыттик кайгылар башыңа ягъсын,

      Тәәссефтин[441] күзеңдин йәшләр аксын!

      Йә тап булгыл ки бер залимгә хун-хар[442],

      Йә бер зәнки[443] кеби астында бул


<p>421</p>

Күрәчәк – күргәч.

<p>422</p>

Рәүнәкъ – яктылык, нур.

<p>423</p>

Ригайәти – ригайәтне: олылауны, игътибарны.

<p>424</p>

Идеп фазли гъинайәти – фазыйльлекне (өстенлекне, камиллекне) бүләк итеп.

<p>425</p>

Мөдәүвирсез бигайәти – бик тә туры карый торган.

<p>426</p>

Һилялә охшашы вара – айга охшашлыгы бар.

<p>427</p>

Биңзәр… айа – айга… охшаш.

<p>428</p>

Сайа – саный.

<p>429</p>

Көнәш кеби шәрайати – шартлары (сыйфатлары) кояш шикелле.

<p>430</p>

Бакылыр – багылыр: төбәлер, карар.

<p>431</p>

Кидәрер һәм бу сагъәти – бу сәгатьләрдә һәм җуяр (шунда ук юкка чыгар да).

<p>432</p>

Къамәтең хубий – буй-сының гүзәл.

<p>433</p>

Хуби (хубы) – яхшысы, әйбәте, матуры.

<p>434</p>

Тугаймусың күби – күпләп, күп булып туганмысың.

<p>435</p>

Бу галәм бәрчидә нәбат – бу галәм яшеллек (гөл-чәчәк?) белән тулы.

<p>436</p>

Вә илля соңрада һәйэат – әмма соңында үкенеч.

<p>437</p>

Зикер әйләү – искә төшерү, кабатлау, гел истә тоту.

<p>438</p>

Катасың – катысың.

<p>439</p>

Чәнди – монда: моның кадәре, моның тикле.

<p>440</p>

Сафалар – рәхәтләр.

<p>441</p>

Тәәссефтин – үкенечтән.

<p>442</p>

Хун-хар – канечәр.

<p>443</p>

Зәнки – тупас, кырыс, мәрхәмәтсез.