Шигырьләр / Стихи (на татарском языке). Габделджаббар Кандалый. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Габделджаббар Кандалый
Издательство: Татарское книжное издательство
Серия:
Жанр произведения: Поэзия
Год издания: 2021
isbn: 978-5-298-04227-7
Скачать книгу
тоелсайде хәмимтик[451].

      Сулышы килсәйде баде сәмумтик[452],

      Кирәкле әгъзасе булсайде мумтик[453].

      Уенны уйнай алмасдин уенча,

      Ки моктандырсайде[454] гомре буенча.

      Бәдига, рәнҗемә: каргадым уйнап,

      Хатерең калмасын юк фикри уйлап.

      Сәңа килеп бу кайгылар, бу дәмләр,

      Мәңа шул хәлдә юктыр яхшы дәмләр[455].

      Йөреткәнгә якын булдым йүләргә,

      Юк ирсә ярамас болай сөйләргә.

      Нидән үфкәлисәң мәңа, Бәдига?

      Нидән биздең, нә эш булды, зәригъә[456]?

      Күземнең рәушане, җаным Бәдига,

      Төшәр бер көнге сүз күңлең йадига[457].

      Колак салдым сораган ул үләткә,

      Йәрәштермә, дидем, надан егеткә!

      Кийәү итсәң надан ирне үзеңә,

      Кыямәтдә кара якар йөзеңә.

      Матур булсаң да, баргачдин наданга,

      Керәлмассән гомер буенча санга.

      Бу дөньяны беләсән һич, Бәдига,

      Вәфасы юк, зәуаледер сәригъә[458].

      Беземтик килде күп гашыйкы-мәгъшук,

      Тора торгачтан ук һәб[459] булдылар юк.

      У[460] Тәймус шаһ кызы ирде Зөләйха,

      Ничә ел егълайуб, итәрде нәүхә[461].

      Дир ирде, сагынып, һәр дәмдә «уф!» дип,

      «Йосыф лә! И Йосыф лә! И Йосыф!» – дип.

      Ахир бер көнне ул мәкъсудка ийтде:

      Тереклек итде бергә, үлде-китде.

      Мисъри шаһ[462] угълы Сәйфелмөлек дә

      Ничә ел йөрде хәсрәтдә, көекдә.

      Дир ирде: «Ник ишетмисән, сәригъәм[463],

      Бәдигам лә, Бәдигам лә, Бәдигам!»

      Адашыңны алып, мәкъсудка йитде,

      Сафалар сөрде һәм дөньядин үтде.

      Дәхи Мәҗнүн, тотып күп гыйшкы-мәйле,

      Дәйүр ирде: «И Ләйле лә! И Ләйле!»

      Дәхи борын заманда үтде Фәрһад,

      Ки Ширин атлы кызчөн итде фөрйад[464].

      Барысы да җиһанга килде-кичде,

      Бу дөньядин ахир бер көнне күчде.

      Ки мән дәхи бу арага тезелдем,

      «Бәдигам!» – дип өзелдем лә, өзелдем!

      Буш үткәрмә, Бәдига, бу бәһари[465],

      Матур чаклари һәм ләйле-нәһари[466].

      Ки гыйш-гыйшрәтдә булубән бу чаклар

      Сафалар сөрәдер бик күп кочаклар.

      Бу дөньяга таянмау, и Бәдига,

      Вафасыздыр, зәуаледер сәригъә[467].

      Баралсаң мәндин артыкка ярый ла:

      Сәнеңтик сайлаган – сазга тарый ла!

      Җәмалең берлә мактанма, Бәдига,

      Ки бәндәсән: ничекдер ул талигъә[468]?

      Җәмал дәхи китә торган буяутик,

      Китәр тиздән кояш төшкәч кыраутик.

      Мәни ташлап, күтәрмә бер дә борның:

      Йәшем төшсә, һич уңмас барган урның!..

      «Сәламулла күземнең карасыйга…»

      Сәламулла[469] күземнең карасыйга,

      Җигәргүшәм Скачать книгу


<p>451</p>

Агыз-йары тоелсайде хәмимтик – авыз тарафы тоелса иде тирләгән кебек.

<p>452</p>

Баде сәмумтик – сәмум җиле шикелле.

<p>453</p>

Мумтик – мум шикелле, балавыз шикелле.

<p>454</p>

Моктандырсайде – интектерсә иде.

<p>455</p>

Дәмләр – вакытлар; сулышлар.

<p>456</p>

Зәригъә – монда: яшь кыз (асылда: үсенте).

<p>457</p>

Күңлең йадига – күңелең хәтеренә.

<p>458</p>

Вәфасы юк, зәуаледер сәригъә – ышанычы юк, ә бетүе исә тиз.

<p>459</p>

Һәб – барысы да, һәммәсе.

<p>460</p>

У – ул.

<p>461</p>

Итәрде нәүхә – зар елар иде.

<p>462</p>

Мисъри шаһ – Мисыр шаһы.

<p>463</p>

Сәригъәм – ашыгучым, сабырсызым.

<p>464</p>

Итде фөрйад – елады, агълады.

<p>465</p>

Бәһари – бәһарне: язны.

<p>466</p>

Ләйле-нәһари – төн һәм көннәрне.

<p>467</p>

Вафасыздыр, зәуаледер сәригъә – ышанычсыздыр, ахыры (бетүе) исә якын (тиз үтүчән).

<p>468</p>

Талигъә – бәхет.

<p>469</p>

Сәламулла – Алланың сәламе.