Шигырьләр / Стихи (на татарском языке). Акмулла

бер инсафка килсәңез ни? —

      Фиргавеннең¹⁵⁺ варисы имәссез сез!

      Борадәр, минлекне куй галялхосус[128],

      Мин-минлек иясенә китерер носс[129],

      Мәрҗанигә алышырга кем чыдасын? —

      Куәсенә дәлаләт кылса носус![130]

      Фазыйльне фазыйль белсәк, эчен көймәс,

      Һәркачан тәвазыйгда бармы нәкыс[131]?

      Батыр менән көрәшсәң, сау калмассың,

      Аяймын, бил-умыркаң өзелсә, дус.

      Ул сезгә җәүһәр җыеп нәсар кылды[132],

      Инде син кадерен белеп итәгең тус[133];

      Ала алмай ул җәүһәрдән коры калсаң,

      Бәхтеңнең шомындан, бел, артыңны кыс!

      Кил, зинһар, борадәрем, инсафка кил,

      Куәтең канча[134] икән – чамаңны бел!

      Халь килсә, аның эшен сез дә эшләңез.

      Булмаса – файда бирмәс такылтак тел.

      Белгәнгә нигә эчең көя синең? —

      Эшен күр моталәга иясенең[135]!

      Һәр фәннең бер сайлаган риҗале бар, —

      «Иясе серен белер биясенең».

      Керләсәң һәрнәрсәне – карайтырсың,

      Хасидсез[136] андай фазыйль калай[137] торсын?

      Исламбул, Мисыр, Шамда¹⁶⁺ нәзыйре юк[138], —

      Кышкар, Казан, Дагыстан болай торсын!

      Бу чакда һичкем аңа тиң килмәйде,

      Бу яклар һичкемне аңа тиңәрмәйде.

      Батырлары мәйданга чыгып күрсен,

      Булмаса, «ул белмәй» не кем белмәйде?!

      Үлчәде истыйрлябен мөһәндисләр,

      Тәхкыйкын тәхсин күреп мөбарисләр[139],

      Һәр йирдә табгы сәлим[140] әфазыйльдән[141],

      Хосусән Труйски¹⁷⁺ мөдәррисләр.

      Хосусән хаҗи хәзрәт кылды тәсдикъ,

      Ушандак[142] ишан хәзрәт галяттәхкыйк[143]¹⁸⁺ —

      Фөкарага[144] кыйблэ-и хаҗәт булган,

      «Хәвалиһе мин көлли фәҗҗе гъәмикъ»[145].

      Болар да сез белгәнне белгәндәйләр,

      Китабны сез чамалы күргәндәйләр;

      Шаһбаздай[146] ялтыраган бер шоңкарлар,

      Тойгынның[147] аягындан элгәндәйләр.

      Моталиб талиядә хәккан мәркат,

      Мәкасыйд талиядә хакка миръат[148],

      «Игътибар» да игътибарга алган икән

      Хөрмәтле Ризаэтдин¹⁹⁺ – бер кямил зат.

      Җөмлә дилсаф[149] әһле инсаф алды гыйбрәт,

      Казанга бу сәбәбдин килде фәхрәт[150],

      Рөтбәсенә мөтталигъ мөхлис икән[151]

      Дамелла Борһанетдин казый²⁰⁺ хәзрәт.

      Әлхасыйль[152], күп әфазыйль салды колак,

      Барып табып әйтүгә телем чулак;

      Мәмсәви дамелланың²¹⁺ мәдхе калай?

      Ләззәтле гыйбарәте – егет сымак.

      Гайре чит вилайәтдән[153] ничә ирләр,

      Исламбул, Һиндстандан мөшаһирләр[154]

      Китабларын кабул кылып бастыртканлар²²⁺,

      Чалкаеп