Trompie glimlag selfvoldaan. Hy het sy toespraak behoorlik voorberei. Hy het gisteraand hard daaraan gewerk en eers laat gaan slaap. Hy is reg om sy sê ordentlik te sê.
Sarel stel egter eers vir Gerrit aan die woord. Gerrit moet namens Ben praat. Gerrit is slim en dit is duidelik dat hy sy toespraak ook goed voorberei het. Hy begin deur Trompie en al Trompie se ondersteuners te vlei. Gerrit sê hy kan goed verstaan hoekom daar seuns is wat vir Trompie sal stem, want hy is ’n skitterende rugbyspeler.
“Ek is self een van Trompie se bewonderaars,” sê hy vroom, “maar ons moet onthou, ’n kaptein van ’n rugbyspan moet oor meer eienskappe beskik as om net goeie rugby te kan speel. Die onder-16A’s is vanjaar ’n baie goeie span – al vyftien manne speel ’n barshou. As ons iemand moet kies net omdat hy ’n goeie speler is, sit ons op die ou end met vyftien kapteins!”
Gerrit lag vir sy eie grappie. Baie seuns lag saam, veral dié wat verniet lekkers by hom gekry het en na nog meer uitsien.
Nou begin Gerrit eers reguit praat en sy angel kom uit.
“Trompie is ’n goeie rugbyspeler,” herhaal hy, “en ek is die eerste een om dit te erken – maar dit is al wat hy is! ’n Goeie speler – niks meer nie! Hy was laas jaar die onder-15’s se kaptein en selfs sy vurigste ondersteuners moet erken hy was ’n mislukking.”
Gerrit is nou op dreef. Hy bal sy regtervuis en hou dit voor hom uitgestrek: “Ek sê julle, as ons laas jaar ’n ander kaptein gehad het, het ons die beker gewen!”
“Hoor-hoor!” skree ’n klomp ouens vir wie hy al hande vol lekkers gevoer het.
“Jy praat nonsens!” klink Dawie se piepstem op wanneer die “Hoor-hoor!” bedaar het. Nou skree al Trompie se ondersteuners tegelyk dat Gerrit nonsens praat. Ben, of liewer Gerrit se ondersteuners, probeer hulle doodskree. Daar is ’n oorverdowende lawaai in die saal.
“Stil!” bulder Sarel so hard soos hy kan en hou sy hande in die lug. Uiteindelik kom die raserige spulletjie tot bedaring.
“Wil julle hê een van die onnies moet ons hier kom uitboender?” vra Sarel kwaai vir die gehoor.
“Nee!” skree ’n hele paar stemme. Hulle wil hê die vergadering moet aangaan. Hulle geniet dit.
Trompie dink as hy voorsitter was, sou hy gesê het: “Wel, dan moet julle nou julle bekke hou!”
Sarel is egter aan die roer van sake en hy is mos so uit die hoogte soos tien. Hy sê: “Die vergadering kan nou slegs voortgaan mits daar geen verdere steurings of oproerigheid is nie. Ek sal hierdie byeenkoms by die geringste teken van losbandigheid verdaag. Is dit duidelik?”
Die seuns in die saal kyk vir mekaar. Baie is nie seker wat presies Sarel bedoel het nie, maar hy lyk befoeterd, so hulle sal nou maar stilbly.
Die voorsitter sê vir Gerrit hy moet asseblief kort en saaklik wees en nie soveel dinge herhaal nie.
Gerrit knik en gaan dramaties voort. Hy kyk na Trompie en dan skud hy sy kop weemoedig. Hy maak klapgeluide met sy tong asof Trompie innig bejammer moet word. Die Boksombende se Grootkaptein begin effens ongemaklik voel. Daar is ’n vies uitdrukking op sy sproetgesig.
Skielik kyk Gerrit na die gehoor wat nou roerloos stil sit en sê met duidelike simpatie in sy stem: “Daar sit hy, die arme Trompie – ’n ou wat te hoog wil vlieg, ’n ou wat ’n posisie wil hê wat hy nie kan vol staan nie. As hy gekies word, sal hy diep ongelukkig wees, want hy weet voor sy siel hy is nie ’n goeie kaptein nie.”
Trompie is nou so verontwaardig dat hy hom nie meer kan inhou nie. Hy skree: “Jy lieg dat jy bars!” Trompie se ondersteuners begin Gerrit uitjou, maar hou dadelik op wanneer Sarel hard skree: “Stilte!”
Die klomp is weer stil. Sarel kyk na Trompie en sê ferm: “Geen aanmerkings sal geduld word nie.”
Trompie gluur woes na Gerrit en sy sproetneus wip op en af om te wys hoe ontstoke hy nou is.
“Sien julle?” sê Gerrit met ’n skouerophaling toe hy weer begin. “Ek het julle mos gesê Trompie is nie ’n kaptein nie. Kyk hoe maklik word hy kwaad – en ons weet mos ’n goeie kaptein moet nooit sy humeur verloor nie. Maar gelukkig het ons iemand soos Ben ou Pen hier.” Gerrit wys met ’n breë glimlag na Ben en sê: “Ben ou Pen is ’n standvastige, goeie, betroubare leier wat ook ’n briljante rugbyspeler is.”
Ben staar ernstig voor hom uit en doen sy bes om te lyk soos die soort leier wat Gerrit beskryf.
“Het julle al ooit gesien dat Ben ou Pen sy humeur verloor?” vra Gerrit vir die gehoor.
Nee, almal skud kop, hulle kan nie eintlik sê hulle het al ooit gesien dat Ben omgekrap raak nie.
“Wel, dan sal hy mos ’n waardige kaptein wees!” Gerrit wys met ’n dramatiese gebaar na Ben wat nog steeds stip voor hom kyk en standvastig en betroubaar probeer lyk – ’n man van min woorde, maar baie dade!
“Stem vir Ben!” Gerrit se stem is hoog en skril. “Stem vir Ben en ek belowe julle ons gaan vanjaar die beker wen. Onthou ook – hy is nie ’n speler wat selfsugtig is op die rugbyveld nie.” Terwyl Gerrit hierdie laaste sin sê, kyk hy smalend na Trompie. Almal kan duidelik sien hy dink Trompie is wel ’n selfsugtige speler.
“As julle die beste vir ons A-span wil hê,” sê Gerrit ten slotte, “moet julle vir Ben stem. Ben ou Pen is ’n goeie, onselfsugtige rugbyspeler – en hy sal ’n briljante kaptein wees. Ek weet julle wil net die heel beste vir ons span hê, so daarom weet ek Ben gaan vanjaar die onder-16’s se kaptein wees.”
Die seuns klap beleefd hande. Hulle skree nie weer soos vroeër nie. Hulle is bang Sarel verdaag die vergadering.
“Die laaste spreker vandag,” kondig Sarel aan, “is Trompie Toerien!”
Trompie se ondersteuners het maar bekaf gevoel terwyl Gerrit gepraat het. Hulle dink hy het ’n goeie toespraak afgesteek, maar ondersteun nou hul kandidaat en dit help nie eens Sarel probeer hulle stilmaak nie.
Een groep skree hard: “Trompie! Trompie!” en ’n ander skree: “Hompie Kedompie – stem vir Trompie!” Die seuns herhaal hierdie slagspreuk drie keer tot Sarel wys hulle moet bedaar.
Die voorsitter is nou nie so streng oor die lawaai soos vroeër nie. Om die waarheid te sê, hy het een keer saam geskree: “Hompie Kedompie – stem vir Trompie!”
Die Boksombende se Grootkaptein staan op die verhoog en kyk glimlaggend na die gehoor. Hy lyk nie so netjies, sedig en ernstig soos sy teenstander nie. Sy kouse lê soos gewoonlik op sy skoene en sy hemp hang agter by sy broek uit. Die seuns glimlag. Dit is die Trompie wat hulle ken.
“Vriende,” sê Trompie met ’n growwe stem en hou sy hand voor hom uit, maar steek dit weer vinnig agter sy rug weg toe hy sien dit is nie skoon nie, “ons is hier bymekaar om oor ’n ernstige en gewigtige saak te beraadslaag.”
“Hoor-hoor!” skree Rooie en dan dreun dit in die saal van almal wat “Hoor-hoor!” uitroep. Die ouens weet nie eintlik hoekom hulle dit doen nie, want Trompie het feitlik nog niks gesê nie en dit wat hy gesê het, het hulle nie juis verstaan nie. Trompie het dit self ook nie mooi verstaan nie.
Sy pa het die sin vir hom neergeskryf en hom aangeraai om sy toespraak so te begin. Trompie hou van die woord “beraadslaag”, en hoewel hy nie verstaan wat presies dit beteken nie, herhaal hy dit nou.
“Ja-nee, vriende, ons is hier bymekaar om oor ’n ernstige en gewigtige saak te beraadslaag.” Hy kyk na Sarel met ’n houding wat sê: “Sien jy, dis nie net jy wat allerhande groot woorde ken nie.”
Trompie gaan nou voort met sy voorbereide toespraak: “Ek is nie vandag hier om moeilikheid te soek met enigiemand nie – nie met Ben ou Pen nie, selfs nie eens met Gerrit nie. Ek is nie hier om ander mense te verkleineer of sleg van hulle te praat nie. Ek is hier om vir julle te sê,” en Trompie slaan