In sy kantoor sug De Waal verlig toe hy kan opstaan en sy baadjie aantrek. Dis die einde van die maand en dan word dit later as gewoonlik voordat hy kan sluit. Voorheen het hy nooit omgegee hoe laat dit word nie. Sy sakebelange het altyd eerste gekom. Maar vandag het hy gevind dat hy gefrustreerd en geïrriteerd raak toe dit te lank ná halfses word.
Die frons tussen sy wenkbroue bly toe hy agter die stuurwiel inskuif, maar dis nou eerder ’n frons van kommer as van irritasie. Dit het ’n daaglikse hoogtepunt geword om smiddae ná werk huis toe te gaan … ’n gevaarlike hoogtepunt, besef hy. Vir die eerste keer in jare was daar weer ’n huis om in die middag na terug te keer, ’n huis wat warmte en vrede en geluk uitstraal.
Toe hy die draai onder aan die voet van die heuwel vat, kyk hy werktuiglik op, want hy kan die huis al van daar af duidelik sien. En soek sy oë na die gestalte op die grasperk. Daar is egter nêrens ’n beduidenis van Karina nie. Hy ry vinniger. Snaaks, hy het so gewoond geraak om haar daar te sien sit met Rex al spelende om haar, dat die tuin nou skoon leeg en doods lyk.
Sou sy miskien nie gesond voel nie? Wat sou gebeur het dat sy nie op die grasperk is nie?
Rex blaf en hardloop hom tegemoet toe hy uit die motor klim. Vandag groet hy hom nie so spontaan soos gewoonlik nie.
“Middag, oubaas se honne. Waar is die kleinnooi dan vandag, jong?” Hy laat ’n teleurgestelde Rex by die voordeur agter en stap vinnig binne. “Waar is my mense vandag?” wil hy hardop weet, en kom in die sitkamer tot stilstand. Hy kyk vlugtig rond, en sien hulle dan in die een hoek van die vertrek. Hulle sit al en koffie drink!
Dan ruk hy hom reg. Hy moet darem nou nie verspot raak nie! Dis al oor ses. Hy is kinderagtig om te verwag dat hulle tot hierdie tyd vir hom moes gewag het. Tog kan hy nie help om ’n tikkie teleurstelling te ervaar nie.
Hy stap nader, maar sy hou nie haar hand na hom uit soos dit gebruik geword het nie. Sy gee net ’n beleefde glimlaggie en sê onpersoonlik: “O! Dis jy, De Waal? Kom sit. Mamma het seker nog koffie vir jou.”
Hy kyk vinnig na tant Miemie met ’n duidelike vraag in sy oë, maar haar blik is ontwykend en sy maak dat sy wegkom.
“Hoe gaan dit?” vra hy half onseker.
“O, goed, goed. ’n Besige dag gehad?”
Hy sug. Wat sou haar skielik weer in ’n afsydige vreemdeling laat verander het? “Redelik. Dit was natuurlik end van die maand, dan is ons maar altyd besig. Dié dat ek so laat is.”
Sy hou haar koppie stywer vas. Natuurlik! Dis die einde van die maand! Dan het hy nie doelbewus laat weggebly nie! Sy ontdooi ’n bietjie.
“Ek het ’n vermoede Rex het vandag weer tussen jou plantjies gate gegrawe. Ek is nie seker nie, maar ek het my verbeel ek het so iets gehoor toe ek inkom. Ek is jammer. So vinnig as wat jy tuin maak, krap hy die plantjies uit. Hy sal moet slae kry.”
“Dis alles reg. Hy is nog ’n jong hond. Maar ek sal hom so ’n bietjie tugtig as dit nodig word.” Nadat hy sy koffie gedrink het, staan hy op. “Ek gaan net gou verklee, en dan gaan ek tuin toe. Kom jy saam, Karina?”
“Gaan jy nie vanaand uit nie?”
Hy frons agterdogtig. Wat gaan vandag hier aan? “Nee. Hoekom?”
“Nee, ek het maar gedink … Dis die einde van die maand.”
“Wat het dit met die saak te doen?”
Sy byt haar onderlip vas. Sy is sommer lus en vra hom reguit wanneer hy dan vir sy verloofde gaan kuier. Hy was hierdie week nog elke aand tuis.
“Nee, ek het maar gedink miskien wil jy êrens gaan kuier. Jy moet tog nie ter wille van ons by die huis sit nie, De Waal. As jy wil uitgaan …”
Sy frons is nou onheilspellend, en Karina kan aan sy stem hoor dat hy kwaad is. “Ek was nie van plan om uit te gaan vanaand nie, maar as jy nie lus is vir my geselskap nie …”
“De Waal …” sê tant Miemie vermanend vanuit die deur.
“Ek begryp, tante,” sê De Waal baie koel.
“De Waal!” Karina roep ontsteld uit, maar hy is reeds op pad telefoon toe.
“Oom Isak? Het oom ’n ander afspraak? Hoe lyk dit met ’n potjie skaak vanaand?” Toe hy die telefoon neersit, sê hy: “Moenie vir my moeite doen nie, tante. Ek gaan eet sommer by oom Isak. Ek sal laat terugkom. Tot siens.”
Tant Miemie haal hom by die motor in. “De Waal, Karina het dit nie só bedoel nie. Jy …”
“Ons laat dit liewer daar, tante. Miskien is dit ook goed so. Ek wás lank laas by oom Isak, en met Rhona oorsee, is hy seker maar baie alleen.”
“Wie is oom Isak?”
“Rhona de Villiers was my verloofde en oom Isak is haar pa. Nag, tante.”
Tant Miemie is amper te bang om weer die sitkamer in te gaan, maar Karina sit skynbaar rustig na die radio en luister. As daar ’n nattigheid aan haar wimpers is, maak tant Miemie asof sy dit nie sien nie en die res van die aand gaan in byna doodse stilte tussen hulle verby. Dis toe haar ma haar in die bed help dat Karina begin praat asof sy haarself nie langer kan keer nie: “Ek verstaan die saak nie so mooi nie, Mamma. De Waal was die hele week nie een aand uit nie en vanaand gaan speel hy skaak by oom Isak. Wanneer gaan kuier hy dan vir sy verloofde? Sy woon tog ook hier, nie waar nie?”
“Rhona de Villiers is glo oorsee. Oom Isak is haar pa,” verduidelik tant Miemie ongelukkig.
“O, ek sien. Ek het nie geweet sy verloofde is weg nie. Dit verklaar natuurlik alles.”
Wat die álles is, kan haar ma maar net raai. Tant Miemie laat dit so verbygaan, en met die intuïsie van ’n moeder weet sy dat Karina weer vanaand baie ongelukkig gaan slaap.
Isak de Villiers bekyk die jonger man oorkant die skaakbord, sê dan sag: “Jy wil nie regtig vanaand speel nie, nè, De Waal?”
Die jonger man kyk op, glimlag skeef en sit terug. “Ek is jammer. Ek is hopeloos vanaand.”
“Dis darem nie heeltemal so erg nie, maar dis duidelik dat jou gedagtes nie hier is nie. Kom ons gaan sit op die stoep en dan vertel jy my wat jou so hinder. Miskien kan ek nog help.”
Hulle sit ’n rukkie in stilte, dan laat De Waal grimmig hoor: “Ek is eintlik net kinderagtig, oom. Karina duld my bloot omdat sy nie anders kan nie. As ek dit net kan aanvaar …”
Oom Isak suig peinsend aan sy pyp. Arme De Waal! Hy is nie seker of hy presies verstaan wat tussen De Waal en Karina aan die gang is nie. “Wat laat jou dink sy duld jou maar net?”
“Dit kom eintlik van ons kinderdae af. Toe het sy my ook net geduld omdat sy nie anders kon nie. Ek was ’n weeskind sonder ’n ma en natuurlik het tant Miemie uit die goedheid van haar hart na my omgesien. Maar op ’n dag het Karina my duidelik laat verstaan presies waar ek, wat haar betref, in die prentjie pas. Nou het ons paaie weer gekruis, en dieselfde ding is aan ’t gebeur. Met rukke kry sy dit reg om gaaf teenoor my te wees, maar soms irriteer ek haar só dat sy my byna openlik vra om te loop, soos vanaand.”
Oom Isak frons. “Wat het gebeur?”
De Waal vertel kortliks en sluit met ’n grimmige trek op sy gesig af: “Miskien lees ek meer daarin as wat sy bedoel, maar nietemin … Ag, kom ons vergeet daarvan.”
Oom Isak probeer nie die saak verder voer nie, maar besluit dat dit miskien tyd is dat hy bietjie hand bysit. Die twee jong mense het hulp nodig. Hul lewens is gekompliseerd genoeg sonder dat klein misverstandjies dit verder vertroebel. Buitendien, hy sal darem graag die agtermekaar weduwee Oosthuizen wil ontmoet …
“Ek gaan my nou self nooi, De Waal, maar hoe lyk dit môreaand met ’n braaivleisie daar by julle? Ek sterf al van nuuskierigheid om die huis te sien en jou mense te ontmoet. Ek sal die vleis bring …”
“O nee! Dit sal nie gebeur nie. Oom is baie