Sy skud haar kop. “Daar is soveel mense wat nou inkom wat seergekry het of siek geword het en nie vroeër by ’n hospitaal kon uitkom nie. Hier is chaos.”
Hy kyk na die bed langs hare wat duidelik beset is te oordeel aan die goed op die nagkassie.
Sy knik. “Dis ’n Palestynse vrou wat in ’n motorongeluk was. Haar bene is albei byna so erg soos myne. Hulle het haar vanoggend met ’n helikopter uit Khan Yunis ingevlieg. Sy is nou in die teater.”
“Dit het nogal druk by die ingang gelyk toe ons gekom het.”
“Ken, dit gaan rof. Ek weet nie eens of dr. Goldberg vandag by my sal uitkom nie. Ek …” Sy bly stil.
“Wat?”
“Ek is bang dat ek so baie pyn het omdat daar weer iewers ontsteking is.”
“Nee, ek dink hulle sou dit dadelik agtergekom het.”
“Ek weet nie. Marc, ek is bang ek gaan nie weer hier uitkom nie.” Toe ruk daar snikke deur haar hele lyf en sy huil.
Hy buk oor haar. “Chamudah.”
’n Suster het in die deur verskyn en Marc kom orent. Ook sý lyk bleek en vermoeid van lang ure se werk in moeilike omstandighede.
“Kol. Cohen wag vir u in die voorportaal,” sê sy verskonend vir Marc.
“Ek kom dadelik.”
Vir Rivkah sê sy: “Dr. Goldberg is in die hospitaal, Rivkah, hy sal die een of ander tyd vanoggend nog by jou uitkom. Ek bring vir jou solank iets vir die pyn.”
Marc moes al by ’n paar geleenthede moeilik van Rivkah afskeid neem. Hierdie is nie maklik nie. As hy haar maar in sy arms kon neem en teen hom vashou.
Hy buk weer oor haar en soen haar. “Moenie bang wees nie,” fluister hy teen haar wang, “Adonai is by jou.”
Toe moet hy hardloop.
Teen die middag kry Marc ’n oproep van dr. Goldberg. Die nuus is nie baie goed nie. Daar blyk voorlopig geen verdere ontsteking te wees nie, maar met die ondersoek kon hy sien die been het nog nie na wense aangegroei nie. Dat dit beslis vir Rivkah ’n groot skok en teleurstelling is, besef die dokter terdeë, maar hy verduidelik dat dit hom nie noodwendig verontrus nie. Daarvoor strek sy loopbaan as ortopeed al oor te veel jare. Onder geen omstandighede egter sal hy haar laat huis toe gaan voordat die groei bevredigend is en die kans op infeksie uit die weg geruim is nie. Hy sou haar nie graag wil laat gaan net om haar weer te laat opneem nie. Hulle moet maar geduld aan die dag lê. As sy weer heeltemal normaal wil loop, moet sy nou rustig wag en nie moed verloor nie.
Vir die kinders is dit ’n ewe groot teleurstelling, maar die wete dat hulle hul ma die aand tydens besoektyd sal sien, help al. Intussen het die aankondiging gekom dat die meeste skole in Jerusalem sowel as die universiteit die volgende dag weer sal open.
Die aand is Chaim en Hadassah ook by die hospitaal. Ter wille van die kinders en haar ouers het Rivkah ’n moedige glimlag opgesit, maar onder haar oë wys donker skadu’s. Daar word gereël dat Hadassah van die volgende dag af weer smiddae ná skool by die seuns sal kom bly tot Marc van die universiteit af huis toe kom.
Rivkah is vanmiddag weer in die rolstoel by die venster. Dis vir Marc duidelik dat die gesig van die fraktuurfikseerder, wat vroeër toe sy nog in die bed was onsigbaar onder die halfmaanvormige beddegoedstut was, veral vir Natan ’n skrikwekkende gesig is. Dis asof hy bang is om naby haar te kom. As gevolg van ál die apparate is dit ook nie vir haar moontlik om hom vas te hou nie.
Eers is hy heeltemal stil, maar later vra hy in ’n klein stemmetjie: “Gaan jy nou altyd daardie ding moet dra, Imma?”
Voor Rivkah kan antwoord, tel sy oupa hom op sy skoot, miskien omdat hy sien dat Marc self redelik ontredder is. Rustig begin hy met die seuntjie praat. “Lo. Hoor mooi, Natani, jy weet mos daardie muur wat omgeval het, het Imma se been binnekant baie stukkend gebreek.”
Die seuntjie knik en wikkel hom digter teen die bekendheid van sy oupa se bors. “Nu, ál die stukkies moet mos nou weer aan mekaar vasgroei sodat haar been weer net so sterk kan wees soos altyd. Daardie ysterding moet die gebreekte stukkies been almal styf bymekaar vashou sodat hulle weer aanmekaar kan groei. Verstaan jy?”
“Maar hoekom is daai skroewe daar so in haar been in?”
“Om die fikseerder, dis soos ’n mens dit noem, vas te hou, anders sal hy mos afval.”
“Wat laat die bene weer aanmekaar groei?”
“HaShem doen dit, Natani. Onthou HaShem het mos elke been in ons liggaam gemaak. Kan jy nog onthou wat David HaMelech in Tehillim daarvan gesê het?”
Natan skud sy kop.
Moeiteloos haal die rabbi uit Psalm 139 aan: “ ‘U het my gevorm, my aanmekaargeweef in die skoot van my moeder. Ek wil U loof, want U het my op ’n wonderbaarlike wyse geskep. Wat U gedoen het, vervul my met verwondering. Dit weet ek seker: geen been van my was vir U verborge toe ek gevorm is waar niemand dit kon sien nie, toe ek aanmekaargeweef is diep in die moederskoot. U het my al gesien toe ek nog ongebore was, al my lewensdae was in u boek opgeskrywe nog voordat ek gebore is.’
“Nu, sien jy, Natani,” sê rabbi Chaim. Al kyk hy na sy kleinseun op sy skoot, het hy eintlik met almal daar in die hospitaalkamer gepraat. Dit is ook asof die eeue oue woorde troos gebring het, berusting, want die atmosfeer het beslis ligter geraak.
Die gordyn wat tussen Rivkah se kant en die anderkant van die kamer toegetrek is, word effens oopgestoot. Die man van die Arabiese pasiënt wat daar lê, kyk daardeur.
“Baie dankie, Rabbi,” sê hy in foutlose Hebreeus. “Ons is Christene uit Khan Yunis in Gasa, maar daar is dit gevaarlik om ons kleur te wys. Die Psalm van Dawid wat u gelees het, het ons harte warm gemaak.”
Die Jode sit vir ’n oomblik half spraakloos, maar toe staan Chaim op en gaan na die man toe en skud sy hand. “Jy is ’n broer,” sê hy, “want ons wat hier is, weet dat Yeshua ook ons Messias is.”
“Messiaans?” vra die man
“Ken. Glo my, baie van ons mede-Jode verstaan en verdra ons net so min soos jul mede-Arabiere wat Moslems is.”
Die gordyn word heeltemal oopgestoot en algaande kom ’n nuwe gemeenskaplikheid tot stand sodat – toe die besoektyd verstreke is – die rabbi ’n gebed doen vir albei die erg beseerde vroue wat agterbly.
Natani sien daar droewig uit. Chaim tel hom vinnig op en hou hom só dat hy sy ma kan soen en gaan toe saam met hom in die gang vir die ander wag.
“Sy kom een van die dae huis toe, Natani, jy sal sien. Maar as sy te gou huis toe gaan, sal sy dalk nie weer so lekker kan loop soos voorheen nie,” troos hy.
Toe Marc met die seuns by die huis kom, wag Shmu’eli hulle in. Daar is egter geen teken van Shishi, wat gewoonlik saam met hom verskyn nie. Natani hardloop dadelik kamer toe om haar te gaan soek. Toe sy nie daar is nie, gaan soek hy haar op elke moontlike plek waar sy soms slaap. Hy roep heeltyd na haar, maar die katjie is duidelik nie in die huis nie. Die kind kom ontsteld na Marc toe.
“Shishi is weg, Abba!”
“Ag, sy het by die katflap uitgegaan, Natani, sy sal nou-nou weer kom!” sê Yhoshi.
Maar Natan wil niks weet nie. “Sy sal nie uit bly as sy die motor hoor kom nie. Sy sal ook nie buite wees as dit so koud en nat is nie.”
“Sy sal nou-nou terugkom, Natani, jy sal sien,” troos Marc en bid in sy hart dat dit wel die geval sal wees, want anders sien hy probleme. “Kom bad nou eers. Dit word laat en môre is daar weer skool.”
Toe hy