Sy stap na die tafel en sit die ketel aan. Toe Barry Retief en Kosie terugkom, sê sy stil en beleef: “Sit asseblief, meneer Retief, ek maak vir ons tee.”
Barry Retief gaan in die grasstoel sit en Kosie kom help haar koppies uit die kas haal en regsit, maar toe hy die tweede koppie omstamp en byna die bak met rose van die tafel stamp in ’n poging om die koppie te keer, stoot sy hom sag opsy.
“Loop sit maar, Koos. Ek sal dit self doen, dankie.”
Nou verstaan sy waar die opgewonde flikkering in Kosie se oë vandaan kom. Terwyl sy wag dat die teewater kook, sê sy: “Meneer Retief het nou vir my ook die hele storie vertel, maar jy het al die hele dag gehad om daaroor na te dink. Sê my eerlik, Kosie, wat verwag jy van my?”
Kosie kyk na haar, ongelukkig, ongemaklik, verleë.
“Dis nie ek wat moet sê nie, Magriet. Ek … ek wen alles daarby. Dis jy … wat moet besluit. En as jy nie kans sien nie, sal ek jou dit nooit kwalik neem nie …ek sal nooit eens weer daaroor praat nie.”
Maar Magrieta sien ook die groot verlange in die jong blou oë.
Hoofstuk 4
Hoofstuk 4
Magrieta het die nag omtrent nie ’n oog toegemaak nie. Nadat Barry vir haar die geskiedenis vertel het, het sy geweet dat daar vir haar geen ander uitweg was as om die aanbod te aanvaar nie, of die dag sal ook aanbreek dat verwydering soos ’n onoorbrugbare kloof tussen haar en Kosie lê. Eienaardig dat Kosie die hunkering na grond van sy voorouers geërf het. Selfs as ’n klein ou seuntjie het hy altyd gespit en geplant, was hy altyd buite doenig, het hy gedurig agter die goedige ou tuinman aangeloop. Hy het dié liefde nie ontgroei nie. Selfs hier in die losieshuis het hy met die tuinmaak gehelp, en om ’n landboukursus te volg was sy groot ideaal in die lewe. Neem dit ook nog weg van hom en wat gaan Kosie van sy lewe maak?
En die jong man in wie daardie hunkering na grond net so sterk is, wat van hom?
“Ek sal daaroor nadink,” het sy gesê toe hulle klaar tee gedrink het.
Toe hy loop, het Barry Retief gevra: “Mag Kosie môre weer die dag saam met my deurbring? Ons was van plan om dieretuin toe te gaan.”
Sy kon natuurlik geen beswaar maak nie en Barry Retief is kort daarna weg. In stilte het Kosie en Magrieta na mekaar gekyk, toe het Magrieta gesê: “Sal dit jou regtig baie gelukkig maak om terug Eendekuil toe te gaan, Kosie?”
Hy het voor Magrieta gestaan, so innig gelukkig, met ’n glinstering in die blou oë wat ’n yslike knop na haar keel gebring het, en gesê: “Vir my sal dit wonderlik wees. Maar wat van jou, Sus?”
Sy het niks verder gesê nie, maar sy het toe reeds geweet dat daar vir haar geen ander uitweg was as om die belaglike huwelik te aanvaar nie. Sy sou veel meer opgeoffer het om vir Kosie met dié lig in sy oë en die regop houding te sien en te weet dat sy toekoms veilig is. Vier gelukkige jare op universiteit en altyd die heerlike wete, soos ’n ankertou in sy lewe, dat sy plaas vir hom wag … Wat meer kon sy vir Kosie verlang?
En die ses maande saam met die boer op sy plaas? Sy het sy versekering dat dit bloot ’n gerieflikheidshuwelik sou wees en sy glo hom. Hy wil die grond hê en sy wil Kosie se toekomstige geluk verseker. Maar wat van haar? Waarin gaan sy haar begewe?
Dat dit so maklik sal gaan as wat hy voorgee, glo sy nie. Maar sy is te moeg om verder te dink en met die lig van ’n nuwe dag in die ooste gaan sy weer lê.
Sy sou Barry die middag ná kantoor ontmoet om hom haar antwoord te gee.
Dit is weer een van daardie snikhete dae wat die laaste bietjie krag en energie uit ’n mens tap, en ná die slapelose nag wat sy deurgebring het en die spanning van die dag is sy byna lighoofdig van vermoeienis toe sy na die koffiehuis stap waar sy Barry moet ontmoet.
Hy wag vir haar, lank, breedgeskouer en op sy gemak, en saam stap hulle na binne.
Lui en gemaklik begin gesels Barry oor die weer, oor die besoek wat hy en Kosie aan die dieretuin gebring het, maar Magrieta is stil, byna stroef. Noudat die oomblik aangebreek het dat sy haarself onherroeplik moet verbind, is sy weer bitter onseker; al haar swaargewonne gemoedsrus, haar vaste oortuiging dat sy reg doen, het weer verdwyn. As sy tog net iemand gehad het na wie sy haar toevlug kon neem, by wie sy raad en leiding kon kry! Maar daar is niemand nie.
Sy is nie eens bewus daarvan dat Barry sy relaas onderbreek het en met ’n frons na haar sit en kyk nie.
“Nou toe,” sê hy meteens sag, “wat hinder nou weer? Kan jy nog nie besluit nie?”
Sy kyk na hom met ongelukkige oë vol vertwyfeling en skud haar kop.
“Ek weet nie … Wat … wat sou my pa daarvan gedink het?”
Barry kyk peinsend na haar. Wat sou haar pa, Jan Niemeyer, daarvan gedink het? As hy sy dogter nou kon sien, geestelik en liggaamlik uitgeput deur die taak wat haar opgelê is, sou hy nie beskaam gestaan het omdat hy, verdiep in sy eie teleurstelling en verdriet, sy kinders se toekoms so skromelik verwaarloos het nie? Maar hy hou sy gedagtes vir homself; hy weet dat die nooientjie geen woord van kritiek teen haar pa sal duld nie.
Stilweg sê hy: “Ek dink dat jou pa baie tevrede en trots sou wees met die manier waarop jy jou van jou taak gekwyt het, en ook baie dankbaar dat die las en verantwoordelikheid so ’n bietjie van jou skouers afgeneem word.” Sy kyk na hom asof sy hom baie graag wil glo maar tog nie heeltemal oortuig is dat hy reg is nie. “Magrieta, kan jy jou nie maar verbeel dat ek jou ouboetie is wat jou graag wil help nie? En dat jy maar net ses maande lank by my op die plaas kom kuier nie?”
Lank en aandagtig staar die meisie en die jong man oor die tafeltjie na mekaar, albei doodernstig, albei diep bewus daarvan dat hulle voor die belangrikste oomblik in hul lewens staan en dat haar besluit onherroeplike gevolge vir hulle albei inhou. Afgemat na liggaam en gees, kan Magrieta nie meer helder dink nie. Sy het reeds besluit, maar op die drumpel aarsel sy nog vir oulaas om die besluit te bevestig, steeds nog onrustig en onseker. Die gestalte van die jong man groei voor haar oë: Die innerlike rustigheid en beheerste krag wat sy in die diepbruin oë en op sy ferm jong gesig lees, hou vir haar rus in en verlossing van die laste wat steeds swaarder geword het … Hy is iemand wat aan haar sy sal staan en haar sal help.
Sy merk half onbewustelik die skyn van ’n teer, begrypende glimlaggie om sy mond en in sy oë, en met ’n oorweldigende gevoel van byna fatalistiese berusting steek sy haar hand oor die tafeltjie na hom toe uit en sê sag: “Goed, ek sal dit doen. Ek sal met jou trou, Barry.”
Hy plaas albei sy hande oor hare en hou dit ’n oomblik styf vas. “Ek is baie bly. Ek sal my bes doen dat dit jou nie berou nie. Kom, drink nou eers jou koffie voor ons verder gesels. Ons het baie sakies om te bespreek en ons tyd is kort.”
Gehoorsaam drink sy haar koffie, toe sê hy: “Hoe gou sal jy alles hier kan afhandel, Magrieta? Ek sou graag as dit moontlik is Saterdagaand na Saailaagte vertrek.”
Verbouereerd sit sy met ’n stamp die koppie in die piering terug.
“Saterdag? Onmoontlik! Dis vandag Donderdag. En … en daar is tog tyd tot Dinsdag.”
“Kyk, juffroutjie,” sê Barry Retief, “ek het ’n plaas wat op my wag. Ek is baie haastig daar weg en wie weet wat alles in die tussentyd verkeerd geloop het. Waarvoor nou nog wag? Ek sal julle help inpak en regmaak …”
“Maar ek moet kennis gee by die kantoor. Ons moet by die losieshuis kennis gee. Ek weet nie wat mevrou Van Lingen sal sê nie …”
“Laat gerus alles aan my oor. Ek sal vir alles sorg.” Die woorde klink soos die soetste musiek in die moeë jong meisie se ore. Maar sy hou koppig vol dat Saterdag te gou is.
“Ek kan onmoontlik nie so gou klaar wees nie. Nie voor Dinsdag nie.”
Hy kyk na haar en ’n glimlaggie begin om sy mondhoeke speel.
“Ek weet dit was nog altyd die bruid se voorreg om die troudatum te bepaal en ek sal my seker