Մատեան Ողբերգութեան. Գրիգոր Նարեկացի

ծածկուած քո անուամբ,

      Աստուած տէր Յիսուս Քրիստոս,

      Վայելուչ ինչ-որ համեմատութեամբ

      Դառնում է ճանաչ:

      Իսկ նրա անունը նոյն հորջորջումով,

      Ըստ հոգելից իմաստունների,

      Դեռ եգիպտացիներից սկսած

      Բացայայտում է իրի պատկերը`

      Ահեղ խորհրդի կերպարանքը:

      ԺԹ

      Չէ՞ որ միւռոնը այս օրհնաբանուած,

      Որ մարգարէն նախապէս աղերսելով

      Աչքի լոյս էր խնդրում,

      Քերթողական խօսքով բացատրած`

      Հոմերոնը թարգմանւում է "իմ մայր",

      Այսինքն, որ մեր բնութիւնը ուժգնօրէն ձգող,

      Եւ կայունացնող չքնաղ փոփոխմամբ

      Հոսուն ջրերը լուսաւոր աւազանի,

      Եւ կաթ մածուցող մակարդի նման

      Իր մէջ է հաստատել վայրենութիւնս

      Եւ հեղեղը աղբիւրների մշտահոս:

      Իսկ մառնամուտը նոյնպէս միւռոն է նշանակում,

      Մի այլ բառով արտայայտուած,

      Այսինքն` մթին, որ խաւարչուտ է

      Եւ ծածկուած է, անտեսանելի:

      Օտարացեղ չէ այս դիմառնական կոչումը բառիս,

      Քանի որ իրօք անուն է դրւում իրին համաձայն

      Եւ անքննելի է խորութիւնը այս,

      Քան թէ ամէն մի սրբութիւն սրբոց:

      Քանի որ ոչ թէ ջրի նման է աղտը լուանում,

      Կամ սիրտն ամրացնում հացի բնութեամբ,

      Այլ նորոգ ինչ-որ մի յարմարութեամբ

      Տնօրինապէս տեառնագրւում է զգայարաններին,

      Սակայն վերնական անհասութեամբ

      Ունի անուն անքննելի:

      Եւ ինչպէս ասւում է` Աստուած անմատոյց

      Լոյսերի մէջ է, իսկ անսահման փառաւորութեամբ

      Անբաւ խաւարում ծածկուած է անտես:

      Արտաքուստ փակուած` հասու չենք նրան:

      Նոյն կերպ է եւ այս ծորումը լոյսի

      Որոշ ճարտար լեզուներից

      Պատշաճ ասութեամբ անուանագրուած`

      Մռայլ է կոչւում,

      Քանի որ անհնար է

      Երկրածին բնութեամբ իսկութիւնն զգալ:

      Իսկ իր մէջ հարստաբար ու տիրականապէս

      Երկու աստծոյ անուն է կրում:

      Եւ բարձրեալի անուանը նմանուելով

      Կրկնակի է մեծանում այս իւղը`

      Նուիրագործուած ամենաբուրեան ազնիւ կնդրուկով,

      Զի Աստուածը մեր սպառիչ կրակ է ըստ Մովսէսի,

      Ու նաեւ լոյս է, ըստ Յովհաննէսի,

      Ուստի Եսային ճշմարտօրէն է սրան ակնարկում`

      Լոյսն Իսրայէլի հուր պիտի դառնա:

      Ի

      Դարձեալ նոր ձեւով ներկայացնեմ`

      Իրը յայտնելու նոր մի պատկերով,

      Չմոռանալով իմ նողկութիւնը,

      Որը քաղցրացաւ գթութեամբ մեծիդ`

      Նորից ու նորից գովեստով օրհնել:

      Մեռայ` դառնութիւն է նշանակում,

      Տաժանելի կիրք եւ չարչարանքներ:

      Միւռոն` մեր լեզվով թէ ստուգաբանենք,

      Պիտի թարգմանենք մահ-մեռելութիւն:

      Որովհետեւ այս հոգեւոր օծմամբ

      Մենք կտրւում ենք սնոտիասէր,

      Մահակերպարան, տաղտուկ ու զազիր

      Հեշտութիւններից հակառակուողի,

      Որ օդախոնաւ մեղկութիւններով,

      Ինչ-որ ջրացիր մի խոնաւութեամբ

      Աղաւաղում են հունչը քնարի իմ լսողութեան,

      Թմբուկ-թաղանթի ներդաշնութիւնը

      Ուժգին հնչումով մի անվայելուչ

      Ներքեւ է ձգում,