– Шу стенна гулделла кхуза? ХIара хIун ду? – хаьттира цо виэхьаш.
– Хьайн дега хаттахьа! – кIоршаме жоп делира Iелас.
Шен да хьахош Iелас цIе йаьккхича, йуьхь тIера бос хийцабелира Ловдин.
– Ас хьоьга хоьтту, Iела, хьоьгара сайна адамашха жоп хаза лууш! – бехкбаьккхира цо.
– Хьан да ву-кх, миска, латта къийделла, доьзал хене баккха аьтто ца хилла, ша хIун дийр ду ца хууш, бIарзвелла, xIapa Васалан урд шена а дерзийна воллуш!
ОьгIазе шен дега хьаьжира Ловда. Амма Iоса, цхьана луьйтанна тIевазлуш, ах сонара а вирзина, шеквоцуш хьоьжуш лаьттара шена гуонаха хуьлучуьнга.
– ХIунда оху ахь нехан кха? – дена тIевирзира Ловда. – Хьайн дех, вежарех бисина, айхьа долаберзийна мохк ца тоьу хьуна?
Iосин йаккхий мерIуьргаш севсира, шад хIоьттира хебначу хьажа йуккъе. Къоьжачу, дуькъачу цIоцкъамаш кIелхьара цIен ши бIаьрг кIанте а хьажийна, вист ца хуьлуш сецира иза.
– Ас-м хьоьга хоьттий, хIунда оху ахь Васалан кха? – цхьа-ши гIулч Iосина тIевахара Ловда.
– КIант, ахь йуьйцург хIун хабар йу? – хецавелира Iоса. – Нехан нахана йуккъехь соьга барт хатта-м ца веана хьо, xIapa Iаспар хаьхкина?
– Ас-м, нехан кха хIунда оху, хоьттий хьоьга?
– Айса гали хьаьжкIаш йелла эцна дела, оху. Генавала суна. ХIун до ахь, Мулкалмот санна, тIевекаш!
Амма Ловда ша лаьттачуьра меттах ца велира.
– Цул, бакъдерг дийцал ахь, Iоса, – йукъавуьйлира Iела. – Ловда, кху хьан дас дIадаханчу Iай Васале гали хьаьжкIаш йелла йухалург. Тахана чохь топ йуза йалта доцуш, хIусамнана меттахь йисина, чоь йуьззина меца, дерзина бераш долуш Iачу Васалан аьтто боьхний а хиъна, цуьнга xIapa кха дохка аьлла, вахана Ioca. Васална лаац цхьа урд бен доцу шен латта дохка. Айхьа ойла йехьа, Ловда, кху уьрдах ваьлча, цо хIун дан деза? Ахь а, ас-м а хьун хьаькхна а доккхур дара. Ткъа заьIапчу Васала? Иза реза вац кха дохка. Ткъа кхуо и хьийзаво, хьаьжкIаш йа царна дуьхьал xIapa кха луо бохуш. ХьастагIа Васал волчу а веана, ойла йан цунна кхо де хан йелла, ваханера xIapa. И кхо де селхана чекхдаьлла, ткъа тахана xIapa, вайна ма-гарра, оцу мисканийн кха охуш воллу. Иштта дуй иза, Iоса?
Ioca, цавешаш, велавелира.
– Делахь, Iела, Васале сан гали хьаьжкIаш схьайалийтахьа ахь.
– Чохь цкъа кхалла а рицкъа доцчу цо мичара ло хьуна уьш? Гурахь йухалург йеллий ахь? Собарде хIетталц.
– Со гурралц Iийча, мичара лур йу цо уьш? Кху тIейевллачу татеша хьаьжкIаш латорга дог-м ца доху ахь? – шедакхаж кха тIе хьажийра Iocac.
– Ас лур ду хьуна хьаьжкIийн гали! ДIайаккха кхузара гота! Ма хIиттаде тхо йуьхьIаьржа! – карзахвелира бакъдерг хиъна Ловда.
– Суна гучуьра дIавала, кIант. Хьан гIуллакх дац ас лелочунна йукъагIерта, – цергаш хьакхийра Iocac. – Со хьайга йеха веача, лур ахь суна хьаьжкIаш. БIоча, дIайахийта гота!
Iocac, шен говр тIе а човхийна, йуккъерчу шина старах арахьарчунна шед туьйхира. Iела меттах ца велира шa лаьттачуьра. ТIехьаьддачу Ловдас Iосин говран урх лецира.
– ДIавала, дада, кхузара. Ма хIиттаве со нахана йуккъехь йуьхьIаьржа. Ма кхачаде сан собар! – логе шад хIоьттина, хьалахьаьжира Ловда.
– ДIахеца урх!
– ДIавала