“Wat is dit?”
“Ons hou albei van moordstories – ek lees hulle graag en jy skryf hulle graag. Is dit hoekom jy na Zimbabwe gekom het?”
Nie een van die ander merk dit op nie, want almal se aandag is nou op Sandra gevestig, maar Gustaf Lenard se blik skiet vlugtig onder amper geslote ooglede oor die ander. Natuurlike belangstelling is op drie gesigte te lees, maar op die vierde is daar spanning en ’n intensiteit in die blik wat op Sandra rus asof hy gespanne op haar antwoord wag.
“Nee, glad nie,” kom haar eerlike antwoord. “Om die waarheid te sê, weet ek niks van hierdie geval af nie. Ek het dae laas ’n koerant onder oë gehad. Ek is met vakansie, en ek wil asseblief niks van moord en doodslag gedurende my vakansietyd hoor nie. Ek kry genoeg daarvan gedurende die jaar.”
Sy kyk Gustaf vererg aan. Wat sal die man op hul eerste aand hier so teem oor moord en dies meer? Kan hy nie aan aangenamer dinge dink om oor te gesels nie?
Die twee Engelse staan nou op en kondig aan dat hulle bedwaarts keer. Hulle het ’n lang pad agter die rug. Phil Andrews staan ook op en sê nag.
Sandra wil ook net verskoning vra, toe die argeoloog se stem opklink.
“Om terug te kom tot jou storie oor die oubaas wat dood is . . . Jy weet, Lenard, daar is beslis iets vreemds aan die hele ding. Hier het ook die afgelope tyd vreemde dinge gebeur. Ek is al ’n rukkie hier, amper drie maande, en het aanvanklik nie so ag daarop geslaan nie, maar ná oubaas Brijns se dood . . .”
Teen wil en dank is Sandra se nuuskierigheid geprikkel. Die misdaadverslaggeefster in haar roer en sy kyk die argeoloog met belangstelling aan. Hy het ook Gustaf se volle aandag.
“Wat bedoel jy met vreemde dinge wat hier gebeur het? Jy bedoel hier op Ruined Paradise?”
“Ja.” Hy lyk ’n oomblik verleë. “Maar noudat ek dit in woorde moet stel, klink dit . . . verspot. In elk geval, dit kan tog geen verband hê met die dood van oubaas Brijns nie. Ons laat dit maar daar.”
Hy staan op en Gustaf is dadelik op sy voete, sy gesig een groot vraagteken.
“Doktor Basson, gee jy om as ons ’n entjie gaan stap en dan vertel jy my daarvan? Al klink dit ook hoe verspot.”
Hulle kyk hom verbaas aan. Sandra kan sy gedrag glad nie verstaan nie. Waarom sal ’n doodgewone onderwysertjie met langverlof nou juis so intens belangstel in die dood van ’n ou man? Ook doktor Basson wonder dieselfde, en dan lig hy sy wenkbroue.
“Ek begryp. Ja, ons kan maar gaan stap. Miskien sal dit beter wees. Mure het ook soms ore.”
“Presies.” Hulle wil uitstap, maar Sandra is by. Op hierdie oomblik is sy volbloedverslaggeefster, totaal vergete dat sy net ’n paar minute gelede gesê het sy wil niks van moord en doodslag weet solank sy met vakansie is nie.
“Ek gaan saam,” kondig sy beslis aan en kyk Gustaf uitdagend aan toe dit lyk asof hy wil weier. “Ek wil ook hoor. Hoekom mag ek nie?”
Doktor Basson glimlag geamuseer vir haar parmantige houdinkie, maar Gustaf Lenard frons.
“Op een voorwaarde: niks wat jy hoor, is vir publikasie nie. Verstaan?”
“Dis nou te sê! En wie is jy miskien –?”
“Sandra!” Dis ’n stem van gesag wat haar in die rede val – en doktor Basson se blik is weer priemend op die ander gerig.
Tot Sandra se eie verbasing kapituleer sy. “Nou goed, hoewel ek nog nie kan sien watter gesag jý het nie –”
“Kom. Ons stap na buite,” val hy haar kortaf in die rede en hulle stap uit in die Zimbabwiese nag met sy helder sterre en die donker silhoeëtte van die ruïnes op die agtergrond. Eers toe hulle ’n hele entjie van die gebou af is, kom Gustaf tot stilstand.
“Nou goed, doktor. Laat ons hoor.”
“Wel, soos ek reeds gesê het, het ek hierdie dinge nie eens opgemerk nie. Dis eers nadat ek daardie koerantberig gelees het dat dit my opgeval het.”
“Wat in die koerantberig het jou getref?”
“Hulle noem daar dat oubaas Brijns net voor sy dood duidelik verswak het, volgens die assistent, maar dat hy nie oor ’n siektetoestand gekla het nie. Toe eers het dit my getref dat hier telkens, sedert ek drie maande gelede aangekom het, van die toeriste begin duiselig word en swak gevoel het. Ook hulle het geen pyn of ander kwale gehad nie. Hulle het net eienaardig swak begin voel. Noudat ek daaraan terugdink: hierdie mans was almal sterk, gesonde mense.”
“Weet jy of hulle ’n dokter geraadpleeg het?”
“Wel, ja, sover ek kan onthou. Die een het gesê dis bloeddrukmoeilikheid en die ander een het vermoed dis miskien iets met sy hart wat nie reg is nie. Sover ek weet, was geen dokter in enige geval spesifiek met ’n diagnose nie.”
“Kan jy al die name onthou?”
“ ’n Paar, nie almal nie. Jy weet, ek is maar heeldag weg, en baie aande werk ek laat. Dus was ek nie in die posisie om die mense baie goed te leer ken nie. Maar daar was tog ’n paar. Laat ek dink . . . Botes onthou ek beslis, omdat hy ook ’n Suid-Afrikaner was. Hy en sy vrou was hier. ’n Groot fris man, ’n wolboer van die Karoo. Hulle het ek nogal goed leer ken. Hy was een van dié wat skielik van ’n swak, lustelose gevoel begin kla het. Ek dink dit was in sy geval dat die dokter maar vermoed het lae bloeddruk was die rede. Dan was daar ’n Goëbel, ’n Duitse toeris. En ene Van Doorn, ’n Hollander, en . . . nee, ek kan nie nou onthou nie, maar ek dink daar was nog een, ’n rooikop, seker ’n Engelsman. Ja. Dis dié vier wat ek kan onthou, maar daar kon dalk meer ook gewees het. Soos ek sê, ek het die mense nooit juis goed leer ken nie.”
“Hierdie mense, hoe lank het hulle hier gebly vandat hulle swak begin voel het?”
“Nie lank nie. Dit onthou ek goed. Botes het byvoorbeeld gesê dat hy en sy vrou maar teruggaan huis toe. Hy was bang dat hy dalk sieker word en dan sit hulle in die vreemde. Veral toe dit blyk dat daar nie juis verbetering in die toestand intree nie. Om die waarheid te sê, het Botes al swakker begin voel. Hy was in elk geval in so ’n toestand toe hulle hier weg is dat hy nie kans gesien het om sy motor terug te bestuur nie, en sy vrou kon nie bestuur nie. Hulle is met die vliegtuig terug en ek het nog self die reëlings getref vir die versending van hul motor terug Suid-Afrika toe.”
“In daardie geval het jy meneer Botes se tuisadres, nie waar nie?”
“O ja. Ons het kontak behou. Ek het verlede week nog weer ’n poskaart van hulle gekry. Gawe boeremense daardie. Hulle het my genooi om by hulle op die plaas te kom kuier sodra ek terug is.”
“Dan het meneer Botes heeltemal herstel van die vreemde aandoening?”
“O ja. Hy sê vandat hy weg is van Zimbabwe het hy beter begin voel en toe hulle terug op die plaas was, was hy weer pure perd.”
“Was hy nie daar na ’n dokter toe nie?”
“Ja. Ek verbeel my hy het geskryf dat hy maar veiligheidshalwe sy huisdokter gaan spreek het, maar dié kon net mooi niks opspoor wat op die een of ander kwaal dui nie.”
Sandra staan doodstil en luister. Ook sy begin nou met die twee mans saamstem. Hier is iets eienaardigs, iets ongerymds.
Gustaf gaan maar rustig voort met sy vrae.
“Wanneer was die laaste geval van verswakking onder die toeriste hier by Ruined Paradise?”
Doktor Basson frons en dink diep.
“Nee, dit was nogal ’n hele rukkie terug, moet ek sê. Ek sou sê iets langer as ’n maand gelede.”
“Hm. Maar in hierdie maand waartydens niemand onder die toeriste deur die vreemde aandoening getref is nie, het oubaas Brijns verswak . . . en gesterf.”
Die