λόγου αφορώντος την πραγματικήν ανεξαρτησίαν της Επτανήσου, αλλά περί του τύπου. Περί τον χρόνον εκείνον ετιμήθη υπό του Αυτοκράτορος χάριν των εν Ελβετία κατορθωμάτων του με το παράσημον β'. τάξεως του Αγίου Βλαδιμήρου, και διετάχθη ν' αποτελέση μέρος ως αντιπρόσωπός του εις την εν Βιέννη α'. Σύνοδον (8βριος 1814). Ενταύθα έλαβεν εντολάς παρά του Κζάρου ν' απαντήση προς τον διάσημον διπλωμάτην Καστελερύ, πληρεξούσιον της Μεγάλης Βρεταννίας όστις αντέπραττεν εις την υπό της Ρωσσίας επιθυμουμένην ανόρθωσιν του Βασιλείου της Πολωνίας, ενώ αντιπάλους είχε τους επίσης περιωνύμους διπλωμάτας του αιώνος μας τον Αυστριακόν πληρεξούσιον Μετερνίκ και τον Γάλλον Ταλλεϋράν, δεινούς υπερμάχους της Σαξωνίας και εναντίους της ανορθώσεως του Πολωνικού Βασιλείου. Εις την σύνοδον ταύτην, ο Καποδίστριας υπέδειξε την ανάγκην του να κυρώνται αι διάφοροι συνθήκαι ευθύς άμα γίνονται παραδεκταί αι βάσεις, χωρίς να περιμένηται η διεκπεραίωσις της γενικής συμφωνίας ήτις έμελλε να συμπεριλάβη όλας τας πράξεις της Βιενναίας Συνόδου. Εν τοσούτω ο Ναπολέων επέστρεφεν εις Παρισίους ανενοχλήτως. Αλλά μετ' ολίγον προέκυψεν η πολυθρύλλητος προκήρυξις, δι' ής εξωρίζετο υπό των συμμάχων εις την Αγίαν Ελένην νήσον του δυτικού ωκεανού και ταύτην παρηκολούθησεν η Συμμαχική συνθήκη της 25 Μαρτίου 1815, και η Σύνοδος αποπεράτωσε τας συνεδριάσεις αυτής διά της αποχωρητικής ανακεφαλαιώσεως της 9 Ιουνίου 1815. Μεταξύ των τότε συμφωνηθέντων αξιολογωτέρων ζητημάτων, ων η λύσις οφείλεται εις την διπλωματικήν αγχίνοιαν του Καποδιστρίου, είναι η κατά τύπους αναγνώρισις της ανεξαρτησίας της Επτανήσου, περί ης είχεν ορισθή να προστατεύηται μεν υφ' όλων των δυνάμεων, να καταληφθή δε προσωρινώς υπό της Αγγλίας προτεινάσης να δοθή εις την Αυστρίαν. Ότε δε μετά την εν Βατερλώ μάχην και την εισβολήν του Ρωσσικού και Αυστριακού στρατού εις την Γαλλίαν, ο μεν Ναπολέων εκομίζετο αιχμάλωτος εις το άλλο ημισφαίριον, ο δε Κζάρος κατώκησεν εις το εν Παρισίοις Βουρβωνικόν παλάτιον του Ναπολέοντος, ο Καποδίστριας μη απομακρυνθείς του Τζάρου διωρίζετο παρά τούτου τρίτος πληρεξούσιός του εις Παρισίους, όπου νέαι πολιτικαί διαπραγματεύσεις έμελλον να αρχίσωσιν, ομού με τον Ρώσσον πρίγγιπα Ραζουμόφσκην και τον κορυφαίον των Ρώσσων διπλωματών του αιώνος μας Κόμητα Νεσελρώδ. Λέγεται δε ότι τότε, ο Καποδίστριας προκειμένου να συμπληρωθώσι τα εις το προηγούμενον Συνέδριον της Βιέννης προσχεδιασθέντα και ιδίως περί των προθέσεων του να επιβληθώσιν εις την Γαλλίαν όροι ειρήνης ατιμωτικοί και υβριστικοί διά το Γαλλικόν έθνος, συνεβούλευσε τον Δούκα του Ρισχελιέ, να καταπείση τον Λουδοβίκον 18.ον, ίνα δι' εγγράφου γνωστοποιήσεως του προς τον Κζάρον, κηρύξη, ότι, παρά να υπογράψη τον όλεθρον και την ατίμωσιν της Γαλλίας, προτιμά την εκ του θρόνου παραίτησίν του, το οποίον και παρά του Λουδοβίκου, γενόμενον έφερεν εις την Γαλλίαν του Συνεδρίου επικρατεστέραν την ευμένειαν. Τότε προεβλήθη πάλιν το ζήτημα της Επτανήσου και ο Καποδίστριας δεν εδίστασε ποσώς να προτιμήση μεταξύ της Αυστριακής και Αγγλικής προστασίας την τελευταίαν, μη αντιστρατευθείς
