• кәсіпорынның инвестициялық саясаты;
• шаруашылықтың ұйымдастырылу-құқықтық нысаны. Кәсіпорынның мөлшері инвестициялық қызметтің ауқымына тікелей ықпал етеді, себебі, ірі кәсіпорындардың орта немесе шағын кәсіпорындарға қарағандағы қаржылық мүмкіндіктері өте жоғары болып табылады.
Кәсіпорынның инвестициялық қызметі экономикалық, соның ішінде инвестициялық саясатқа тікелей байланысты. Егер кәсіпорын техникалық жағынан қайта жарақтау және қайта құруды жоспарлайтын болса, онда олардың қаржыландыру көздерін қарастырады.
Жоғарыда аталған факторлардың барлығын объективті және субъективті факторлар деп бөлуге болады. Объективті факторларға мемлекеттің (үкіметтің) және кәсіпорынның қызметіне байланыссыз факторлар жататын болса, мысалға, стихиялық залалдар, басқа мемлекеттердегі қаржы дағдарыстары және т.с.с. Ал субъективті факторларға мемлекет пен кәсіпорынның қызметіне тікелей тәуелді факторлар жатады.
Инвестициялық қызметтің объектілеріне экономиканың барлық салаларындағы жаңадан құрылған және жаңғыртылған негізгі қорлар мен айналым құралдары, бағалы қағаздар, мақсатты ақшалай салымдар, ғылыми-техникалық өнімдер, интеллектуалдық құндылықтар, меншіктің басқа да құндылықтары, сондай-ақ мүліктік құқықтар жатады.
Инвестициялық қызмет субъектілеріне заңды және жеке тұлғалар, соның ішінде шетелдік тұлғалар, мемлекет және халықаралық ұйымдар жатады.
Инвестициялық қызмет субъектілерін мынадай категорияларға бөліп қарастырады:
1. Инвесторлар (қаражат салушылар), соның ішінде:
– салымшылар;
– тапсырыс берушілер;
– несие берушілер;
– сатып алушылар;
2. Мердігерлер (жұмысты атқарушылар).
3. Жабдықтаушылар.
4. Мемлекет.
5. Халықаралық қаржы-несие ұйымдары.
2.2. Инвестициялық саясат типтері
Кәсіпкерлік қызмет пен экономиканың дамуына ықпал ететін негізгі құрал инвестициялық саясат болып табылады.
Инвестициялық саясат көмегімен мемлекет өндіріс көлемінің қарқынына, ҒТП-ні жеделдетуге, қоғамдық өндіріс құрылымына және көптеген әлеуметтік мәселелерді шешуге тікелей ықпал ете алады.
Инвестициялық саясат ұғымынан бұрын «саясат» сөзінің мәніне тоқталайық. Саясат – бұл (грек тілінен роШіке деген сөзден шыққан, аударғанда мемлекетті басқару өнері) қоғамдық қызмет түрінде түсіндіріледі.
Ал саясатты инвестициялық қызметпен байланыстыратын болсақ, онда ол инвестициялық процесті ұйымдастыру шараларын сипаттайды.
Инвестициялық саясат – бұл инвестициялық қызметті жандандыру, экономііканы дамыту, өндірістің тиімділігін арттыру және әлеуметтік мәселелерді шешу мақсатында барлық шаруашылық субъектілері үшін қолайлы жағдай жасау барысында мемлекеттің жүргізетін шараларының жиынтығы.
Жалпы алғанда мемлекет инвестициялық қызметтің жандануына мынадай құралдар көмегімен ықпал