Polisler harekete geçmiyorlar, sanki bir işaret bekliyorlardı. Bu hadiseyi duyanlar, akın akın sınır hattına geliyor; olay mahallindeki insan sayısı sürekli artıyordu. Birbirlerine: “Gayret” teşkilatı Şuşa’ya doğru yürüyüşe geçmiş!” diye sınır hattına koşuşan insanların yüzünde, heyecan, sevinç ve gurur ifadeleri vardı.
Biraz sonra, bir polis konvoyu daha olay yerine geldi, polislerin sayısı da gittikçe artıyordu.
Büyük küçük herkesin hatta Bakü’den yürüyüşe gelenlerin de çok iyi tanıdığı yerel polis idaresi müdürü, hürmet sahibi Yengibar Bey, sağ elini yukarı kaldırır kaldırmaz, herkes sustu, uğultular aniden kesildi. Sanki kurbağalı göle taş atılmıştı. Seyre gelen insanlar, bu düzlükte miting mi, toplantı mı yapılacak, bir oyun mu sahnelenecek, bir savaş mı çıkacak? Her ne olacaksa, bir an önce olsun, der gibi nefesini tutmuş sessizce bekleşiyorlardı.
Polis müdürü, Gazanfer Reisi bir protokol üyesi gibi nazikçe karşıladı, iki, üç adım ileri çıkıp durdu ve yüksek sesle:
“Gazanfer Bey, ekibinizle birlikte, bu yerlere hoş gelip sefalar getirdiniz! Bundan sonra misafirimizsiniz!” dedi.
Gazanfer Reisin kaşları çatıldı, sanki başından dumanlar çıktı, yüzündeki damarlar titredi. Zihninin duvarlarına türlü sorular çarpmaya başladı. Yengibar Bey, daha ilk cümlesiyle onu ve teşkilatını önemsemediğini mi belirtiyordu acaba? Bu sözleriyle, ne demek istiyordu? Bu misafirperverlik de nereden çıkmıştı? Bakü’den buraya kadar, bu sözleri duymak için mi gelmişlerdi? Yoksa bu polis müdürü, onları parmağına dolamayı mı düşünüyordu? Kendi kendine düşünürken, birden, usta bir siyasetçi olduğunu hatırladı, polis müdürünün bu aymaz davranışından sonra, güçlükle kendini toparladı ve teşkilat üyeleri ve etraflarına yığılan kalabalığın, dikkatli gözlerle ağzının içine baktığını görünce, cevabı yapıştırdı:
“Yengibar Bey, bizi misafir olarak kabul edeceksen, burada değil, Şuşa’da, Cıdırdüzü’nde ağırlayacaksın! Bu mutlaka olajah! dedi. Bir anlık sustu, son sözünü, üstüne basa basa tekrarladı: “Olajah!” Gazanfer Reis, “olacak” sözündeki “c” ile “k” harflerini bilerek söküp çıkarmıştı. O harfler yerine özellikle “j” ve “h” harflerini yerleştirerek, burada misafir değil, yedi göbek öteden beri Karabağlı olduğunu ıspatladıktan sonra ekledi:
“Sizi de şimdiden Cıdırdüzü’ne davet ediyorum!”
Yengibar Bey, bu kadar adamın önünde, içinde patlayan öfkeyi yutamazdı. Kendine çeki düzen verip Gazanfer Reisi iğneledi:
“Her ata binen kendisini Cıdırdüzü’nde cirit oynuyor sayarsa, işimiz var, demektir! Tribünlere oynamayın lütfen! Bu iş, toplantılarda nutuk atmaya benzemez!”
Teşkilat reisi ile polis müdürü atışmaya başladılar.
Gazanfer Bey:
“Hiç kimse, bizi yolumuzdan alıkoyamaz! “Şuşa” deyip gideceğiz! Vatanı korumak, bizim vatandaşlık görevimiz; vatanın kurtuluşu için gösterdiğimiz bu irade ise, anayasal bir haktır!” diye çıkıştı. Aslında Gazanfer Reis, biraz saçmaladığını, bu sözlerin abes olduğunu hissetti ama duruşundan da taviz vermek niyetinde değildi. Söz ağızdan çıkmıştı bir kere, geriye dönüş yoktu..
Polis müdürü:
“Düşman bizim anayasa ile hareket etmiyor beyim! Tankların üstüne atla mı gideceksiniz?” dedi.
“Tank verdiniz de biz mi gitmedik?!”
“Tankı nerden bulup da verelim!”
“O zaman yolumuzu açın, önümüzden çekilin!”
“Sizin işiniz gücünüz ortalığı karıştırmak, kargaşa yaratmak! Başka bir amacınız yok!”
“Rica ederim, söylediklerinizi bir kez daha düşünün! Biz holigan değiliz! Kargaşa yaratmıyoruz, milli bir meseleye sahip çıkıyoruz! Yolumuz Şuşa, davamız Karabağ davasıdır!”
Gazanfer Reis, bir horoz gibi ibiğini kızartıp polis müdürünün bu sözlere ne cevap vereceğini beklemeye; bir yandan da, polis müdürüne, daha sarsıcı, daha sert sözler söylemek için düşüncelerini tartmaya başladı. Ancak Yengibar Bey feleğin çemberinden kırk kez geçmiş, dünya görmüş bir adamdı, cevap vermedi, sustu. Polis müdürü, Gazanfer Reis ile karşılıklı atışmalarının sonunun hayra alamet olmadığını sezdi. Üstelik ağzının kurumasından, dilinin dolaşmasından şekerinin yavaş yavaş yükseldiğini de hissetti. Sakinleşmeye çalıştı, içinden, kendi kendine söylenmeye başladı: “Ey Yengibar, sabrı elden bırakma, sinirlenip de kendini kaybetme, sen böyle esip yağan kuru kalabalıkları az mı gördün? Bunlar mı Şuşa’ya yürüyecek? Bunlar, düşman üstüne gitmeyi helva yemek sanıyorlar. Avare bunlar, ortalığa düşmüşler, boş teneke gibi tangırdıyorlar, aldırma. Şuşa’ya gitmek mümkün olsaydı, en önden sen giderdin. Hem de, bir zamanlar, babanın, dedenin Şuşa’daki evine gittiğin gibi… Bu şeker illetine, 1992 yılının kışında, Şuşa’da yakalanmadın mı? Feleğin işine bak ki, o zaman Şuşa’dan kaçanların önünü kesiyor vatan toprağını terk etmeyin diyordun; şimdi Şuşa’ya gitme sevdasına düşenlerin yolunu kesiyorsun! Eh, Yengibar, kimbilir daha neler göreceksin…
Yengibar bey, gittiği hayal ülkesinden bir anda geri geldi ve gözlerini yeniden Gazanfer Reise dikip: “Zalimin oğluna bak, şah oğlu Şah Abbas gibi atın üzerinde nasıl da umursamaz bir şekilde oturuyor,” diye geçirdi içinden, gülümsedi.
Polis müdürü “Gayret” teşkilatının reisini az çok tanıyordu. Onun hakkında, uzaktan uzağa da olsa, bazı şeyler işitmişti. Gazanfer Reisin de, tıpkı kendisi gibi Karabağ savaşına gönüllü katıldığını biliyordu. Onun hangi cephede vuruştuğundan haberi olmasa da düşman ile göğüs göğüse çarpıştığını; hatta bir iki kez de yaralandığını duymuştu…
Gazanfer Reis, polis müdürünün uzun süre susmasını, onun işi soğutmak isteğine yordu. Kendi ekibine kaş göz edip yürüyüşe hazır olmaları gerektiğini işaret etti ve polis müdürüne dönerek:
“Yengibar bey, size sonsuz saygımız var, bundan şüpheniz olmasın; ama şimdi rica ediyorum, adamlarınıza emredin, yolumuzdan çekilsinler,” dedi.
Polis müdürü bir an: “Şunların yolunu açayım, karınlarındaki “Gayret” gazını boşaltsınlar, şişleri insin, nasıl olsa sınır hattında bizim askeri birlikler, bunların burnunu yere sürtüp geriye döndüreceklerdir,” diye düşündü ama sonradan: “Bu işi duyanlar, koskoca Yengibar bey, bir avuç yelbeyinlinin, üç beş başıbozuğun hakkından gelememiş, derler, itibarım iki paralık olur,” diye bu düşüncesinden vazgeçti.
Polis müdürü bu meseleyi fazla gürültü koparmadan halletmek istiyordu. Emrinde yeteri kadar güvenlik görevlisi vardı, üstelik iki komşu ilçeden de takviye polis birlikleri getirtmişti. Şuşa’ya yürüyüş eylemine mutlaka son vermeli, bu avare kalabalığı dağıtmalıydı. Zaman hızla ilerliyordu, biraz daha oyalanırsa, iş işten geçebilir, bu mesele daha da karmaşk bir hale gelebilirdi. Gazanfer Reis ve adamlarını, dağılmaları gerektiği yönünde son kez uyarmayı ve bu işten vazgeçirmeyi; eğer inatlarından vazgeçmezlerse, güç