– Doktor, xanıma duktoqrafiya edilməlidi.
Elmiranın sual dolu gözləri Sevdaya baxdı:
– Sevda xanım, o dediyiniz nədir?
– Hərdən terminlər çox qorxulu səslənir, amma narahat olmayın, bu kontrastlı rentgen mamoqrafiyasıdır. Normada otuz dəqiqə çəkir.
Həkim rentgenoloq gülümsədi:
– Narahat olmayın, ağrısız prosesdir, amma ola bilsin bir az rahatsızlıq hiss edəsiz.
– Bu üsul digər üsullardan fərqli olaraq süd kanallarında xırda bədxassəli və xoşxassəli dəyişiklikləri aşkar etməyə imkan verir, – Sevda dilləndi.
Elə bu vaxt tibb bacısı Elmiraya xalat gətirir, Elmira əynini dəyişir və apa-rata yaxınlaşır.
Dəhlizdə var-gəl eliyən Xalid Sevdanın rentgen otağından çıxdığını gördükdə ona yaxınlaşdı:
– Xanım, mən indi sizinlə bura gələn xanımın əriyəm. O necədi? Yəni xəstəliyi doğurdan ciddidi?
– İndi heç nə deyə bilmərəm, hələ özüm də dəqiq bilmirəm, əsas müayinələr olsun, analizlərin cavabı gəlsin, o zaman dəqiq nəsə demək olar.
– Bəs cavab nə vaxt gələcək?
– Bir həftəyə cavablar bizdə olacaq.
– Hmm, yaxşı. Çox sağ olun.
– Siz sağ olun.
Sevda həmsöhbətindən ayrılmaq istəyirdi ki, Xalid:
– Bir dəqiqə, bəs indi bu proses çox çəkəcək?
– Elə də çox yox, hardasa yarım saat. Çox gərginsiz, bəlkə sizə sakitləşdirici verək?
– Yox, ehtiyac yoxdur. Sağ olun.
Sevda öz otağına tərəf getdi, Xalid isə siqaret çəkmək üçün klinikanın həyətinə endi.
Həyətdə gəzirəşək iyirmi beş dəqiqəyə siqareti-siqaretə calayaraq o qədər çəkmişdi ki, yenidən siqaret üçün əlini qutuya atanda gördü boşdu.
Bu iyirmi beş dəqiqə ona iyirmi beş ay kimi gəldi, sanki ona dar paltar geyindirmişlər və bu paltarda nə tərpənə bilir, nə nəfəs ala bilir, nə də kimsə onu bu darlıqdan xilas eləmək istəyirdi. Bu narahatlıq onda elə bir hiss yaratmışdı ki, sanki sinəsinin üstündə ağır bir yük var. Əlləri bağlanmışdı və bu yükdən azad ola bilmirdi. O, çətinliklə dərin bir nəfəs aldı, gərginlikdən onu əsnəmək tutdu. Ətrafına göz gəzdirdi, həyətdə heç kimin olmadığına əmin olub gərnəşdi, əsnədi, bununla da sanki bayaqdan bəri onun əl-qolunu bağlayan, onu sıxan görünməz qiyafədən canını qurtardı. Boş siqaret qutusunu ovcunda əzib zibil qutusuna atdı. Tələsik ikinci mərtəbəyə qalxıb rentgen otağının qapısına yaxınlaşdı, Elmira hələ də çıxmamışdı. Xalid pəncərəyə yaxınlaşdı. Pəncərədən bayıra gözəl mənzərə açılırdı. Xoş, mülayim hava vardı. Zəif meh əsirdi. Həyətdə əkilmiş ağacların yarpaqları saralmışdı, təkcə küknar və şam ağacları məğrur-məğrur təbiətin dəyişikliyinə əhəmiyyət verməyib yam-yaşıl qalmışdılar. Söyüd nazlana-nazlana sarışın saçaqlarını yellədirdi. Xan çinar qol-budağını uzadıb qırmızımtıl-narıncı yarpaqlarını ilıq payız günəşinin şüaları altında rəngdən-rəngə salır, rahatlıqla ətrafda olub-bitənləri qəbul edirdi. Göy üzünü ağ buludlar almışdı. Ağ buludlar sanki ağ quzuların ağappağ yunundan qırxılıb, yaxşıca çırpılıb, şışırdılib göy üzünə səpələnmişdi. Buludlar aram-aram hərəkət edirdilər. Hərdən günəşin önünə keçib onu gizlədir, kölgə salırdılar. Günəş isə bu şıltaqları öz inçə, zərif şüaları ilə itələyib, yenə də yer üzünü seyr edirdi.
Sanki Xalidin xəyalları buludlara qoşulub uzaq-uzaq keçmişə qayıtdı. Xalid gənc idi. Bir yay axşamı məhəllə uşaqları ilə futbol oynamaqdan qayıdanda nənəsinin həyətdə bardaş qurub yun çırpdığını gördü. O tez gəlib nənəsinin üz-gözündən öpdü. Arvad ondan canını qurtarmaq üçün əlindəki yun çubuğunu onun yanına ilişdirdirəndə Xalid dedi:
– Ay nənə, yandım, – kənara hoppandı.
Nənəsi gülə-gülə:
– Adə, vələduzuna, boğmuşdun e məni.
– Neyniyim, darıxmışdım da…
– Darıxan köpoyoğlu gəlib nənəsinə baş çəkərdi.
Xalid yuna işarə elədi:
– Ver mən çırpım, köməyim dəysin sənə.
Nənəsi çubuğu ona uzatdı:
– Al, çırp görüm, mən də bir az boğazımı yaşdıyım, gəlirəm.
Xalid həvəslə yunu çırpmağa başladı. O, çubuğu gah sağdan sola, gah soldan sağa vurur, gah yunu havada fırladıb yerə tullayır, gah da yunu çubuğun üstündə oynadırdı. Birdən nənəsinin haray-həşirlə üstünə gəldiyini görüb işin “fırığ“ olduğunu sezdi, çubuğu yunun üstünə atıb evə qaçdı. Nənəsi deyinə-deyinə gəlib oturdu, özünü düzəltdi, kəlyağayısını açdı və alnından qulağının ardına saldı. Yunu çırpdıqca nənənin qulağındakı tana sırğalar tərpənirdi. Sanki nənə bundan zövq alırmış kimi daha da ürəklə çırpırd. Xalid qapıdan oğrun-oğrun nənəsinə baxıb, yavaş-yavaş gəldi, nənəsi ilə üz-üzə sallağı oturub dirsəklərini dizinə söykədi. Barmaqlarını çarpazlayıb çənəsinin altına qoydu, ciddi baxışlarla nənəsini süzdü. Birdən nəvəsinin ona dikilmiş baxışlarını görən nənə dedi:
– Ay bala, nolub? Niyə zillənmisən?
– Heeç, baxıram ki, sən indi də gözəlsən, lap divardakı babamla olan şəklindəki kimi. Orda da qulağında bu sırğalardı.
Nənə nə isə xatırlayıb əlini qulağına apardı və təbəssümlə dedi:
– Hə, bu sırğaları baban rəhmətlik üzgördüyə vermişdi.
– Üzgördü nədi, ay nənə?
– Paaay atonnan ha, indiklərin yanında söz demək olmur ee. Get, anonnan mitili al görüm.
Xalid qaçıb evdən mitil gətirir, həyətə salınmış palazın üstünə sərir və nənəsinin tapşırığı ilə yunu mitilin üstünə yığır. Xalid yunları gətirdikcə nənə onları səliqə ilə yerləşdirirdi. İşindən razı nənə dedi:
– Xalid balam, ağappaq yundan yorğanda yatacaq. Yun yun deyil ee, bu-luddu, maşallah. Get, anovu çağır gəlsin, bunu çevirək.
Xalid elə qapıdan anasını səslədi. Anası əlləri xəmirli, əynində yaxalıqla çıxdı:
– Gürzə bükürəm, ana, əllərimi yuyum, gəlirəm.
Xalidin anası ilə nənəsi üstünə yun yığılmış mitili büküb sonra açdılar. Yorğan açıldıqca yun mitilin içində qalırdı. Xalid üçün bu nənəsinin fokusu idi. Qadınlar mitili çevirmə prosessini bitirdikdə Xalidin nənəsi üzünü qızına tutdu:
– Gördün