Hierdie gevangene word ’n droomgeliefde vir die vrou, amper soos ’n “denkbeeldige ledemaat”. Die liefde kamoefleer dan ook die geweldsmisdaad wat die oortreder gepleeg het.
Swanepoel voer die volgende redes aan waarom ’n vrou ’n tronkbruid sal word:
•Sommige vroue is oormatig geïsoleerd en het ’n behoefte aan ’n veilige verhouding waar die verwagtinge beperk is. (Dit word deur Isenberg bevestig.)
•Dit kan ook die gevolg van psigodinamiese kragte wees soos wanneer ’n vrou byvoorbeeld self ’n magtige drang het om te moor of oor patologiese vlakke van woede beskik. Sy sal dan met die moordenaar trou om hierdie moordgedagtes en behoeftes sosiaal uit te leef, die man se moord word dus háár moord.
•Swanepoel meen baie van hierdie vroue het ook in die meeste gevalle ’n geskiedenis van gewelddadige verhoudings. Sou die geliefde in die tronk wees, word haar aangetrokkenheid tot gewelddadige mans deur tronkreëls beheer en sy verkeer dus nie in gevaar nie.
•Sommige vroue kontak gevangenes as deel van ’n evangelisasie projek en hulle word dan penvriende met die gevangene, waarna hierdie verhouding romanties kan ontwikkel.
•Swanepoel meen ook dit kan wees dat van hierdie vroue op soek is na sensasie en avontuur en dan gedrewe voel om die gevangene in ’n goeie en liefdevolle mens te verander. Dit is dan ook die rede hoekom baie van hierdie vroue die gevangene as “’n sagte persoon “sal bestempel wat maar net “verkeerde besluite” geneem het.
•Die redes vir so ’n verhouding kan ook seksueel van aard wees en die term “Hybristophilia” word hiervoor gebruik. Dis waar kontak met ’n geweldsmisdadiger seksuele opwekking veroorsaak.
Ander sielkundiges het ook interessante sienings oor hierdie tendens.
Dr. Herman Liebenberg, ’n sielkundige van Centurion, verwys na ’n Franse uitdrukking wat as “om nostalgies in die modder te wees” vertaal kan word, wat beteken om aangetrokke te voel tot iemand wat onkonvensioneel is. Iemand wat glad nie jou waardestelsel deel nie.
Die sielkundige en skrywer Shani Grové sê ’n vrou se behoefte om iemand te red vertolk dikwels ’n rol. Om iemand in die tronk te help is die uiterste vorm daarvan. Jy bevestig jou eiewaarde en verwerf deur jou opofferings selfs “punte” in die hemel, sê sy.
’N KRIMINOLOOG SE MENING
Die bekende kriminoloog, prof. Christiaan Bezuidenhout, het navorsing gedoen oor vroue wat met gevonniste geweldsmisdadigers trou.
Hy is van mening dat dit nie lyk asof tronktralies vroue keer om verhoudings met moordenaars aan te knoop nie. Inteendeel.
Hy sê: “Dit is verstommend dat daar webtuistes is waarop vroue hierdie gevangenes kan ontmoet na wie verdedigend as die ‘culprit’ verwys word. Daar is ’n groot aktiewe netwerk rondom hierdie tendens in Amerika aan die gang.
“Baie kerke in Amerika is hierby betrokke en daar is ook nieregeringsorganisasies in hierdie land wat na gevangenes uitreik as deel van ’n rehabilitasieproses waarmee hulle gevangenes en lede van die publiek met mekaar in aanraking bring. [Die besoeke aan ’n webtuiste waarna ek vroeër in hierdie hoofstuk verwys.] Dit herinner aan ’n Facebook forum. By van hierdie korrektiewe sentrums in Amerika kan selfs internetkafees besoek word. In ander gevalle stuur die gevangenes se familielede namens hulle boodskappe aan belangstellende vroue en dan begin hulle oor en weer kommunikeer.”
Bezuidenhout sê om met mense buite die gevangenis te kommunikeer word as deel van hul rehabilitasie beskou. Van die gevangenes is natuurlik ook aantreklik. Baie van hulle is narsisties, sê hy, wat impliseer hulle is egosentries en neem nie die vrou se emosies in ag nie.
Die wyse waarop die gevangenes hulself bekendstel kan nogal kleurryk wees. Die gevangene sal homself byvoorbeeld as ’n “ongeslypte diamant’ en as “ongelukkig” beskryf, maar hy bly ’n diamant – net een wat weer “ontgin” moet word.
Bezuidenhout skryf hierdie vreemde verskynsel van verhoudings met gevangenes aan die volgende redes toe:
•Baie van hierdie vroue kom uit een of ander mishandelende verhouding – óf in hul ouerhuis óf in vorige verhoudings. As hulle ’n verhouding met ’n gevangene aanknoop, voel hulle veilig. Hulle ontmoet die man dan ook in ’n veilige plek. Die man agter die tralies kan nie hulle daaglikse bewegings monitor nie en hy kan hulle nie bekruip (stalk) nie. Die vrou kan die verhouding beheer.
•Hy meen ook ’n mens kan hier ’n analogie trek met vroue wie se mans in oorlogsituasies werk, soos byvoorbeeld soldate. So ’n verbintenis vereis slegs ’n emosionele verhouding; die fisieke en seksuele eise word dan vrygespring en die verhouding kan desondanks staande bly. Hy skryf dit toe aan die feit dat vermoedelik tot 30 persent van vroue ’n intimiteitsprobleem het. So ’n verhouding pas dus vroue wat probleme met intimiteit ervaar.
•Baie van hierdie vroue wat by gevangenes betrokke raak het ’n lae selfbeeld. Hulle is daarom dikwels vatbaar vir sosiopate en psigopate se sjarmante optrede. Hierdie vroue se belangstellende optrede bevredig die tronkvoël met ’n persoonlikheidsversteuring se ego op ’n patologiese wyse.
•Sommige vroue is daarvan oortuig dat hulle die “ongeslypte diamant” gaan slyp en verander.
•Dit kan ook ’n geval wees dat ’n meisie na ’n antiheld op soek is. Deur middel van so ’n verhouding word baie aandag op haar gevestig en sy verander dan van ’n vaal muurblommetjie na iemand met ’n soort omgekeerde “celeb status”. Bezuidenhout meen dat die pseudosterstatus (mediadekking) vir sommige vroue ’n aantrekkingskrag is.
•Nog ’n moontlike rede hiervoor is die sogenaamde Stockholm sindroom. Die bruid raak so vasgevang in hierdie dilemma in haar kop dat sy haarself as die gevangene se “redder” beskou. Dieselfde sielkundige prosesse wat in werking is soos met die Stockholm-sindroom is derhalwe ter sprake. Die bruid kry ’n soort emosionele bevrediging uit die hele situasie, aangesien sy die enigste een is wat die man verstaan en sy “verstaan” ook die redes vir sy optredes. Dit raak dan vir haar belangrik om ander te oortuig van sy onskuld en die ware motief en regverdiging vir sy optrede.
DIE VOORDELE VIR GEVANGENES
Maar watter voordele hou so ’n romanse of huwelik vir die gevangene in?
Hope, meen kenners.
Die vrou skryf voortdurend vir die gevangene briewe en dek soms sy regskoste, terwyl die “getroude status” asook ’n vaste adres (van die vrou) ook ’n gunstige persepsie vir ’n paroolraad kan skep, meen Bezuidenhout. Soos die verhouding vorder, kan die vrou selfs vir die man ’n bankrekening oopmaak, wat gunstig tydens ’n paroolaansoek vertoon. Dit is ook so dat talle gevangenes deur hul families afgeskryf word en geen besoekers ontvang nie. En dan kry hulle by ’n simpatieke en emosioneel betrokke vrou ’n sekere status of menswaardigheid.
Bezuidenhout sê dat ’n groot aantal geweldsmisdadigers dikwels die drie “R’e” aangryp sodra hulle opgesluit word, naamlik die “Regret, Remorse and Religion” beginsel. Hulle is skielik vreeslik jammer oor wat hulle gedoen het, toon empatie, raak vreeslik godsdienstig en loop met die Bybel onder die arm rond. Dit is gewoonlik ’n klug, meen hy, maar dít saam met ’n stabiele verhouding, ’n adres en ’n bankrekening, skep die “volmaakte” prentjie vir ’n paroolaansoek.
Vir die gevangene is ’n verhouding met so ’n vrou dus uiters gerieflik en voordelig, meen Bezuidenhout.
WAARSKUWINGS
Grové wys daarop dat bejammering dalk ’n rol in party van hierdie verhoudings kan vertolk, maar om weens bejammering in so ’n verhouding te bly, is die swakste basis denkbaar.
“Dan plaas jy jouself as redder ’n trappie hoër as die ander mens wat tot slagoffer gereduseer word. ’n Tronkverhouding gee aan die mens in die tronk waarde