Hy staar haar oomblikke lank in stilte aan, sy uitdrukking stroef, en sê ongeduldig: “Klim deur die venster, Wiandri. Ek sal jou help. Ek voel soos Romeo om so te moet opkyk na jou.”
“Jy sal nie weet hoe om soos Romeo te voel nie, Floorsie, want Romeo was verlief,” spot sy, klim gemaklik op die vensterbank en spring af voordat hy haar kan help.
“Wat laat jou dink ek het nie ’n vrou en ses kinders by die huis nie?” vra hy vinnig.
“Omdat my groothartige tant Lerina lankal huisvesting aan jou vrou en ses kinders sou gegee het, aangesien jy werkloos is,” antwoord sy ongesteurd en verwens Floors oor sy woorde. Ís hy getroud? Aantreklike mans soos Floors bly nie lank ongetroud nie. Hy is niks anders as ’n frustrasie nie: Sy wonder oor sy werklike naam, sy werk, en nou nog sy onbekende vrou en kinders, wat moontlik nie eens bestaan nie. Sy vra agterdogtig: “Hoekom is jy so nuuskierig oor Groeneweide, Floors? Wil jy ons huis koop?”
Hy glimlag skrams. “Ek wens ek kon, maar ek sal nie in ’n leeftyd genoeg geld verdien om dit te kan doen nie. Ek wonder maar net wat jy met die ou plek gaan doen as jy dit eendag erf. Nie alle mans sal bereid wees om op Wernerspan te woon nie.”
“Sommige mans sal. Mans soos onsuksesvolle skilders en skrywers en digters en werklose sukkelaars soos jy, Floorsie,” terg sy.
“Dis presies wat ek in gedagte gehad het nadat my vriend my van tant Lerina en haar kleinniggie vertel het. Ek is ’n werklose sukkelaar. Sal jy asseblief met my trou, Wiandri?”
3
Wiandri kyk in Floors se oë, sien innerlike lag soos glinsterende sonlig op donker waterkuile in sy diepbruin oë weerkaats en glimlag minsaam.“Dankie, Floorsie. Dis die eerlikste huweliksaanbod wat ek nog gekry het, maar ek durf nie ja sê nie.”
Floors frons afkeurend. “Jy bedoel ander werklose sukkelaars wou ook ter wille van Groeneweide met jou trou?” vra hy knorrig.
“’n Hele paar, ja. Sommige jong dokters sit jare lank met studieskuld wat hulle moet afbetaal. Nadat ek die eerste maal ’n mede-aspirantverpleegster Groeneweide toe genooi het, het die storie vinnig in die hospitaalgange versprei: Ek is ’n skatryk erfgename. Geld maak meisies onweerstaanbaar vir mans wat nie kans sien vir ’n skuldlas nie.” Sy kyk op na hom, sien dat hy ernstig na haar luister en vervolg met ’n ongeduldige suggie: “Wat die hele situasie nog snaakser maak, is dat niemand wéét wie Groeneweide gaan erf nie.”
“Sê jy ek het dalk ’n arm meisie gevra om met my te trou?” vra Floors onthuts.
Sy gee hom ’n ligte stampie aan die arm en wens toe sy het nie, want die aanraking van haar vingers op sy songebruinde vel laat haar binneste bewe. Sy draai haar kop weg om haar selfbeheersing te herwin en antwoord onverskillig: “Dis reg, Floorsie. Wees liewer lojaal aan jou vrou en jou ses kinders, want ek is net so arm soos jy.”
“Oom Ben glo jy gaan Huis Groeneweide erf. Glo jy juffrou Lerina sal dit aan ’n liefdadigheidsorganisasie skenk?” vra hy ongelowig.
“Nee, maar ek het ’n halfbroer, Hugo Rosseau. Hy is baie ouer as ek en ons sien hom nie dikwels nie, maar hy is my pa se enigste seun. Ek sê nie tant Lerina sal my nie in haar testament onthou nie, maar dis vanselfsprekend dat Hugo Huis Groeneweide sal erf,” antwoord sy met oortuigende erns en voel net ’n klein bietjie skuldig oor haar leuen.
Tant Lerina het haar op haar mondigwording ’n kopie van haar testament gewys en sy weet Huis Groeneweide en alles wat haar groottante besit, sal eendag hare wees – op ’n baie ver eendag waaraan sy liewer nie wil dink nie. Sy weet nie of Floors getroud is nie, maar as hy nog ongetroud is … Dis opsigtelik dat hy nie in haar as vrou belang stel nie en sy is veels te trots om ’n man –selfs die man wat sy so onvoorwaardelik liefgekry het – se liefde te koop. As sy net geduldig is, as sy net aanhou hoop, leer Floors dalk om haar ’n klein bietjie lief te hê, dink sy met ’n gevoel van seer verlange.
“Dit maak nie sin nie,” onderbreek Floors haar gedagtegang, sy stemtoon misnoeg. “Ek werk byna ’n maand lank hier en juffrou Lerina en tant Grietjie het nog nie een maal van jou halfbroer melding gemaak nie. Hulle praat voortdurend oor jou en sien saam uit na die dag as jy getroud is en daar weer kinders in Huis Groeneweide sal grootword. Jou kinders, Wiandri. Hoekom vra jy nie vir juffrou Lerina of jy die plek gaan erf nie?”
“Wat karring jy so oor die ou huis, Floors?” vra sy omgekrap. “Jy het self erken jy het nie die geld om die plek te koop nie. Ek verseker jou, as dit ooit myne is, sal ek dit nooit, nóóit verkoop nie – en ek sal dit ook nie in ’n herberg of ’n hotel omskep nie, want niemand het rede om op ’n afgeleë dorpie soos Wernerspan te kuier nie.”
Floors tuur fronsend oor die tuin na die sierlike ou sandsteenwoning en mompel kwasterig: “Al daardie sitkamers, eetkamers, slaapkamers en badkamers, selfs ’n onthaalsaal – soveel ruimte vir drie vroue. Dis ’n skandelike vermorsing van kosbare ruimte!”
“Jy klink soos ’n bloedrooi kommunis, Floors. Wat moet tant Lerina doen? Die deure oopgooi en vry verblyf en kos aan werkloses soos jy bied?” vra sy geraak.
“Ek, klein rissiepit, is lankal nie meer werkloos nie. Ek wérk vir die dak oor my kop en my gereelde etes.” Hy kyk bedroë na die hegpleisters aan drie van sy vingers. “Of liewer, ek probeer werk.” Sy oë skiet uit na haar en hy vervolg nadruklik: “Ek weet juffrou Lerina verskaf werk aan heelwat mense, betaal goeie salarisse en sorg dat hulle ordentlike verblyf het. Dit gaan om …”
“’n Huis wat te groot is vir drie mense,” voltooi sy die sin vir hom en gluur hom vyandig aan. “Liewe land, Floors, tant Lerina is nie die enigste ryk vrou wat ’n groot huis besit nie. Gun jy haar nie haar welvaart nie?”
“Jou tante se rykdom raak my nie, maar sy kan die kamers wat sy nie gebruik nie, verhuur. Soos die grondvloer van die wesvleuel: Daar is minstens tien kamers en vier badkamers wat net daar staan en stof vergaar. Of liewer, dis wat tant Grietjie my vertel het,” antwoord hy en gluur haar op sy beurt aan.
Sy kan dit nie glo nie, dink Wiandri verslae. Sy en Floors maak rusie oor ’n simpel huis en gluur mekaar aan asof hulle aartsvyande is – en intussen wil sy net na hom kyk en wonder oor die gevoel van euforiese geluk wat sy ervaar bloot van by hom wees. Tant Wessie se storie dat Floors kort-kort na haar gekyk het, was blote wensdenkery, want Floors stel meer belang in ’n stokou huis as in haar, besef sy. Sy lig haar ken en antwoord met kille hooghartigheid: “Tant Grietjie het uit haar beurt gepraat. Tant Lerina het ’n persoonlike rede waarom die grondvloer van die wesvleuel nie gebruik word nie, maar ek sal jou aanraai om haar nie daaroor uit te vra nie, Floors.”
“Kan jy my nie vertel wat haar rede is nie, Wiandri?” vra hy met onverwagte erns, ’n onuitgesproke pleidooi in sy oë.
“Ek wens ek kon, maar ek weet niks meer as jy nie. Toe ek klein was, het ek tant Lerina ’n paar maal oor die verbode wesvleuel uitgevra, maar sy het my duidelik laat verstaan dat sy nie haar hele lewe en persoonlike herinneringe met my hoef te deel nie.”
“Jy is nie meer klein nie. Sal juffrou Lerina nie nou jou vrae beantwoord nie?” vra hy hoopvol.
“Nou neul jy, nuuskierige agie, en jy is lankal nie meer klein nie,” spot Wiandri en vervolg sober: “Ek is bang ek sal tant Lerina met my vrae ontstel. Sy is so oud … en kosbaar. Laat haar asseblief met rus, Floors.”
Hy glimlag flitsend. “Dis waarom ek jou uitvra. Ek is nie van plan om juffrou Lerina met my nuuskierigheid te ontstel nie. Wat van tant Grietjie? Weet sy ook niks nie?”
“Ek weet nie – as ek uitgevra het, het sy haar horende doof gehou. Gun tant Lerina haar geheim, Floors. Ek karring nie meer aan jou om jou geheime uit te lap nie.”
“Maar die wesvleuel kan so nuttig gebruik word,” hou hy koppig vol. “Tant Grietjie het gesê …”
“Luister nou vir my, Floors!” val sy hom onstuimig in die rede. “Huis Groeneweide is meer as net ’n gewone ou huis. Die hele grondvloer van die oosvleuel is ’n